Wostatnich latach członkowie G20 sięgali po instrumenty polityki protekcjonistycznej niż na początku kryzysu. Liczba regulacji protekcjonistycznych narzuconych przez G20 rośnie - wynika z 14. edycji raportu Global Trade Alert.
CC BY OF/Marek Pielach
Przywódcy G20 spotykają się dziś na szczycie w Sankt Petersburgu. Na poprzednim spotkaniu w Los Cabos w Meksyku liderzy oświadczyli „jesteśmy głęboko zaniepokojeni rosnącym protekcjonizmem na świecie”.
Jednak w świetle analizy przeprowadzonej przez Global Trade Alert, niezależnej organizacji monitorującej wolność w handlu międzynarodowym, obecne podejście G20 nie spełnia swojej roli.
Według danych na koniec sierpnia 2013 r. członkowie G20 wprowadzili w sumie 1527 rozwiązań protekcjonistycznych od listopada 2008 r. kiedy zadeklarowali, że nie będą uciekali się do praktyk protekcjonistycznych. Tylko 11 proc. zostało w międzyczasie wycofanych. Co więcej, w kraje G20 są bardziej protekcjonistyczne niż mniejsze kraje, które nie podjęły takiego zobowiązania.
Autorzy raportu sugerują, że Światowa Organizacja Handlu może być bardziej skuteczna w promowaniu wolnego handlu międzynardowego niż niewiążące deklaracje podejmowane przez G20.
Wojna między Izraelem a Hamasem przypomniała o istnieniu aplikacji ostrzegających o atakach rakietowych. Platformy, które istnieją prawie od dziesięciu lat, korzystają z danych izraelskiego Home Front Command w czasie rzeczywistym. Aplikacje czerwonego alertu po raz pierwszy zyskały popularność podczas wojny w Gazie w 2014 r., która była jedną z najbardziej śmiercionośnych eskalacji konfliktu izraelsko-palestyńskiego od wojny Jom Kippur w 1973 r.
Tak, wampiry istnieją. Mają żółtą skórę i działają pod czerwoną flagą z pięcioma gwiazdami. I wysysają z innych gospodarek to, co się da. Dowody na to znajdują się w książce „Vampire State: The Rise and Fall of the Chinese Economy”.
Opisując system Bretton Woods, z reguły przywołuje się jego najbardziej dostrzegalne aspekty: imperatyw stałości (negocjowanej) wzajemnych kursów wymiennych walut narodowych oraz stałą dolarową cenę złota z zasobów USA (dostępnego dla władz publicznych innych krajów – uczestników systemu). Przez dłuższy czas układ ten zdawał się funkcjonować całkiem dobrze, pomimo okresowych napięć.
Wenezuela posiada najbogatsze na świecie zasoby ropy. Jednocześnie od ponad dekady (z wyjątkiem lat 2020 i 2024) dzierży tytuł kraju o najwyższej stopie inflacji. W tym samym czasie jej PKB skurczył się o ponad 80 proc. O przyczynach wenezuelskiej katastrofy gospodarczej napisano już niemal wszystko, a mimo to mnożą się pytania, jak chociażby to, czy odpowiadają za nią jedynie czynniki ekonomiczne.
Niemal dekada minęła od czasu słynnego eseju Richarda Thalera pod tytułem „Behavioral Economics: Past, Present and Future” (2016) i przyznania mu nagrody Nobla w dziedzinie nauk ekonomicznych. Od tego czasu ekonomia behawioralna zaczęła stawać się integralną częścią głównego nurtu ekonomii.
Nowe cła Donalda Trumpa to coś innego niż dobrze nam znany protekcjonizm stosowany od dekad przez kraje G7. Zamiast bowiem chronić konkretne sektory, nowe cła izolują całą amerykańską gospodarkę towarową od zagranicznej konkurencji.
Bez wolnego handlu nie ma dobrobytu – to przekonanie łączy Unię Europejską i Japonię, które odpowiadają za niemal 1/5 światowego PKB, a niedawno ogłosiły powstanie Sojuszu na rzecz Konkurencyjności.
Ułomnościom „międzynarodowej architektury finansowania rozwoju” (w terminologii angielskiej: international financial architecture for development) poświęcono już sporo opracowań. Coraz więcej ekspertów twierdzi, że nie jest ona adekwatna do stawianych przed nią wyzwań. Wciąż jednak jest kluczową płaszczyzną przekazywania zasobów między państwami o różnym poziomie rozwoju i finansowania celów globalnych. Pojawiają się zarazem propozycje głębszych zmian, którym warto się przyjrzeć.
O przetasowaniach w dobroczynności, koncepcji funduszy doradczych darczyńców, tzw. DAF, a także o próbie odpowiedzi na pytanie: czy Robin Hood może zabrać sam sobie.
Unia Europejska coraz bardziej zacieśnia relacje polityczne, gospodarcze i handlowe z Republiką Mołdawii – jednym z najmłodszych państw Starego Kontynentu, które Rosja uznaje za swoją strefę wpływów.
Czy ludzkość nauczy się kontrolować ogień gwiazd? Fuzja termojądrowa, choć wciąż odległa, może fundamentalnie zmienić globalny paradygmat energetyczny i geopolityczny. O tym, dlaczego fizyka jądrowa to coś więcej niż technologia, opowiada prof. Michał Kowal z Narodowego Centrum Badań Jądrowych.
Wodór to paliwo przyszłości, ale jego przechowywanie i transport to ogromne wyzwania. O bezpieczeństwie, nowoczesnych materiałach i szansach Polski na rozwój technologii wodorowych mówi prof. Mariusz Krawiec, kierownik Katedry Fizyki Powierzchni i Nanostruktur w Instytucie Fizyki na Wydziale Matematyki, Fizyki i Informatyki UMCS w Lublinie.
W latach 2000. handel z Chinami był przyczyną utraty pracy przez znaczną część siły roboczej w Stanach Zjednoczonych, natomiast podobny wstrząs nie wystąpił w Niemczech w tamtym okresie. W artykule dowodzę, że „chiński szok” dotknął gospodarkę Niemiec w 2020 r., godząc w szczególności w kluczowe sektory, czyli przemysł motoryzacyjny i maszynowy.
Polska chce zablokować umowę o wolnym handlu z krajami Ameryki Południowej. Powodem są głównie obawy rolników o konkurencyjność ich produktów. W jaki sposób realizacja umowy z Mercosur może wpłynąć na unijne rolnictwo i jakie mogą być też jej inne skutki?
Czy Polska rzeczywiście dokonała gospodarczego cudu? Ostatnie trzy i pół dekady pokazują, że odpowiedź może być tylko jedna – tak. Nowy numer kwartalnika „Obserwator Finansowy” to opowieść o sukcesie, który nie wydarzył się w naszej gospodarce sam, ale był efektem odwagi, determinacji i pracy całego społeczeństwa. A także o wyzwaniach, które dopiero przed nami.
Rosnące napięcia geopolityczne, demontaż globalnych łańcuchów dostaw, protekcjonizm, wojny handlowe i ekspansja sztucznej inteligencji coraz mocniej kształtują nowy, wielobiegunowy ład gospodarczy. Najnowszy numer kwartalnika Narodowego Banku Polskiego stawia pytania o przyszłość światowej gospodarki.
