Banki czekają na ożywienie, klienci na lepsze lokaty
Depozyty gospodarstw domowych w bankach w marcu wzrosły o prawie 2,9 mld zł, podczas gdy zadłużenie z tytułu kredytów zwiększyło się o 1,9 mld zł – wynika z danych o należnościach i zobowiązaniach banków opublikowanych przez NBP. Suma środków zdeponowanych przez klientów detalicznych sięgnęła już niemal wartości wygenerowanego przez nich zadłużenia.
money pictures (CC BY 2 0)
Wartość kredytów i pożyczek udzielonych gospodarstwom domowym na koniec marca wyniosła 553,7 mld zł. Z kolei pieniądze zgromadzone na ROR-ach, kontach oszczędnościowych i lokatach to już 551,2 mld zł. Pieniądze na lokaty wciąż napływają, a akcja kredytowa rozwija się dość powoli. Konkurencja na bankowym rynku wciąż nie wyszła z zimowego letargu i oprocentowanie lokat pozostaje na rekordowo niskich poziomach. Mimo to, w marcu bankom udało się zebrać dodatkowe 2,3 mld zł i wartość środków na lokatach terminowych wzrosła do 270,8 mld zł.
W kolejnych miesiącach napływ środków zapewne utrzyma się na podobnym poziomie, skoro Rada Polityki Pieniężnej deklaruje, że stopy procentowe powinny pozostać niezmienione przez dłuższy czas. Na podwyżki oprocentowania lokat klienci będą więc jeszcze musieli długo czekać.
Marzec przyniósł również bardzo niewielki przyrost środków na depozytach bieżących, czyli ROR-ach i kontach oszczędnościowych. Saldo wzrosło o ponad 500 mln zł do 280,4 mld zł. Oprocentowanie kont oszczędnościowych aktualnie rzadko kiedy przekracza 3 proc., więc tu również trudno spodziewać się dynamicznego napływu środków.
W marcu rynek kredytów zachowywał się bardzo spokojnie. Te konsumpcyjne przyrosły jedynie o niecałe 300 mln zł do 131,5 mld zł. Saldo na kartach kredytowych i limitach w ROR-ach praktycznie się nie zmieniło, więc za wzrost w kredytach konsumpcyjnych odpowiadają pożyczki gotówkowe i kredyty ratalne. Popyt na kredyty pozostaje stabilny. Z jednej strony sprzyjają mu niskie stopy procentowe, a co za tym idzie korzystne poziomy oprocentowania. Z drugiej trudno mówić jeszcze o trwałej poprawie nastrojów konsumenckich, która zaowocowałaby znaczącym zwiększeniem popytu na kredyty.
Podobnie jest na rynku kredytów hipotecznych. W marcu wartość zadłużenia z ich tytułu przyrosła o 746 mln zł i wyniosła 344,8 mld zł. Na ten wynik składają się kredyty walutowe i złotowe. W przypadku tych pierwszych zadłużenie spadło o prawie 900 mln zł do 165,8 mld zł, co jest związane głównie ze zmianą kursu złotego. Portfel tych kredytów w zasadzie nie powiększa się o nowe długi. Wpływ na wynik ma spadek zadłużenia związany z comiesięczną spłatą starych kredytów i wycena po niższym kursie.
Jeśli chodzi o kredyty złotowe, to zaobserwowano wzrost o 1,6 mld zł do 179 mld zł. To podobny wynik jak w lutym, ale gorszy niż w poprzednich miesiącach. Można więc mówić o stabilizacji na rynku złotowych kredytów hipotecznych. Z jednej strony służą mu niskie stopy i korzystniejsze zasady liczenia zdolności kredytowej wynikające z nowej Rekomendacji S. Jednocześnie te same przepisy wprowadziły obowiązek posiadania 5-proc. wkładu własnego, co dla części klientów może być utrudnieniem oddalającym w czasie moment zaciągnięcia kredytu. Rynek kredytowy z niecierpliwością czeka na wyraźne ożywienie gospodarcze, które zaowocuje większym popytem. Jednak skoro resort finansów spodziewa się w tym roku wzrostu PKB już na poziomie 3,3 proc., to można liczyć na to, że popyt na kredyty powoli będzie się zwiększał.
W seriach wydawniczych Materiały i Studia NBP oraz NBP Working Papers został niedawno opublikowany raport przedstawiający wyniki najnowszych badań dotyczących mechanizmu transmisji polityki pieniężnej w Polsce. Z wielu wątków poddanych analizie wybraliśmy trzy, które streszczamy w niniejszym artykule. Rozpoczynamy od czynników wpływających na możliwie zmiany mechanizmu transmisji polityki pieniężnej. Następnie analizujemy siłę i opóźnienia, z jaką decyzje Rady Polityki Pieniężnej oddziałują na gospodarkę. W ostatniej części artykułu przyglądamy się bliżej funkcjonowaniu kanału kredytowego polityki pieniężnej w Polsce.
Jedną z kluczowych decyzji przy podpisywaniu umowy kredytu hipotecznego jest wybór formy oprocentowania. Zasadniczo konsument może wybrać stałe (FRM – Fixed-Rate Mortgage) lub zmienne (ARM – Adjustable-Rate Mortgage) oprocentowanie. Wybór ten jest ważny przede wszystkim z perspektywy społecznej.
Oczekuje się, że 2024 r. upłynie pod znakiem rosnącego popytu na kredyty wśród mikroprzedsiębiorstw. Potwierdzają to prognozy Biura Informacji Kredytowej (BIK), a także wyniki ankiety NBP o sytuacji na rynku kredytowym.
Unia Europejska jako pierwsza na świecie wdrożyła kompleksowe przepisy regulujące sztuczną inteligencję. Czy AI Act wystarczy, by zapewnić bezpieczeństwo obywatelom, a jednocześnie nie zahamować innowacji? – Na pewno to dobry krok, ale wciąż brakuje nam technologicznego przywództwa – mówi dr Michał Nowakowski, radca prawny i ekspert ds. etyki AI.
Sztuczna inteligencja może nie tylko przejąć wiele zadań wykonywanych przez ludzi, ale też radykalnie zmienić fundamenty globalnego ładu. W optymistycznym scenariuszu oznaczać to może „w pełni zautomatyzowany luksusowy komunizm”. Jednak jeszcze bardziej prawdopodobne są mroczne wizje: podział ludzkości na kasty, neokolonializm technologiczny, ekstremalne nierówności czy cyfrowe dyktatury zarządzane przez ogólną sztuczną inteligencję. Utopia może łatwo przerodzić się w dystopię – przestrzega prof. Jakub Growiec, doradca ekonomiczny w Departamencie Analiz i Badań Ekonomicznych NBP i wykładowca SGH.
Głównym tematem tegorocznego sympozjum w Jackson Hole, organizowanego przez Bank Rezerwy Federalnej w Kansas City, była sytuacja i aktualne trendy na rynku pracy. Nie zabrakło tam również innych tematów, w tym prezentacji dotyczącej reguły Taylora, z której można się było dowiedzieć, dlaczego trudno jest opisywać i intepretować politykę pieniężną za pomocą prostych matematycznych formuł.
Rezerwa Federalna Stanów Zjednoczonych (Fed) dokonała w ostatnim czasie kolejnego przeglądu swojej strategii polityki pieniężnej. W nowym dokumencie strategicznym potwierdzono główne założenia dotychczasowego podejścia Fed do prowadzenia polityki pieniężnej.
Autonomiczna sztuczna inteligencja w ciągu kilku lat zrewolucjonizuje wiele biznesów i branż, zmieni łańcuchy wartości firm i strukturę zatrudnienia. Nie powinna jednak być pozostawiona bez nadzoru.
Pomimo wyzwań gospodarczych i społecznych, coraz dłuższe życie otwiera również nowe możliwości ekonomiczne, które mogą przekształcić starzenie się społeczeństw z obciążenia w źródło wzrostu i rozwoju.
Kraj byłego bloku wschodniego, który – podobnie jak my – zaczął dynamicznie się rozwijać po upadku komunizmu to Rumunia. Dziś ma apetyt na znacznie więcej, ale czy wystarczy jej sił i ambicji, by sięgnąć po więcej?
Podczas pandemii inflacja CPI w ujęciu rocznym w Stanach Zjednoczonych gwałtownie wzrosła, osiągając w czerwcu 2022 r. maksimum na poziomie 9 proc. W artykule przekonujemy, że ten wzrost inflacji można wyjaśnić w ramach metodologicznych, w których inflacja zależy od trzech czynników: długoterminowych oczekiwań, stopnia zacieśnienia rynku pracy mierzonego stosunkiem wakatów do bezrobocia oraz dużych zmian cen względnych w poszczególnych branżach, np. sektorze energetycznym i motoryzacyjnym.
Im dłużej europejskie rządy będą inwestowały w obronność, tym większe są szanse na znaczny wzrost innowacyjności i w długim horyzoncie czasowym na Starym Kontynencie zobaczymy efekt spin-off, czyli transferu technologii z sektora defence do sektorów cywilnych – uważa prof. Hubertus Bardt, dyrektor zarządzający IW Köln.
Swobodny dostęp do zdrowej i relatywnie taniej żywności wciąż nie jest czymś powszechnym w skali globu, i wymaga interdyscyplinarnego podejścia, współpracy państw i firm z organizacjami międzynarodowymi, a także zapewnienia odpowiedniego finansowania przedsiębiorstwom z branży rolnej – przekonują autorzy monografii „Współczesne wyzwania bezpieczeństwa żywnościowego”.
Pracownicy tracą pracę bezpowrotnie. Klienci zostają bez usług, na których polegali przez lata. Drużyny sportowe tracą sponsorów, a społeczności swoje instytucje, które były ich opoką. Wygrywa tylko private equity. Taki krajobraz USA maluje Megan Greenwell w książce „Bad Company”.
Polska chce zablokować umowę o wolnym handlu z krajami Ameryki Południowej. Powodem są głównie obawy rolników o konkurencyjność ich produktów. W jaki sposób realizacja umowy z Mercosur może wpłynąć na unijne rolnictwo i jakie mogą być też jej inne skutki?
Czy Polska rzeczywiście dokonała gospodarczego cudu? Ostatnie trzy i pół dekady pokazują, że odpowiedź może być tylko jedna – tak. Nowy numer kwartalnika „Obserwator Finansowy” to opowieść o sukcesie, który nie wydarzył się w naszej gospodarce sam, ale był efektem odwagi, determinacji i pracy całego społeczeństwa. A także o wyzwaniach, które dopiero przed nami.
Rosnące napięcia geopolityczne, demontaż globalnych łańcuchów dostaw, protekcjonizm, wojny handlowe i ekspansja sztucznej inteligencji coraz mocniej kształtują nowy, wielobiegunowy ład gospodarczy. Najnowszy numer kwartalnika Narodowego Banku Polskiego stawia pytania o przyszłość światowej gospodarki.
