Autor: Noah Smith
więcej publikacji autora Noah Smith

Amerykanie wcale nie wzięli wakacji od pracy

Pomysł, że polityka podatkowa nie zachęca do pracy jest prosty i niekontrowersyjny. Nic więc dziwnego, że wielu badaczy, teoretyków i polityków będzie przyciągał do stwierdzenia, że nasza długa stagnacja gospodarcza jest błędem politycznym.
Amerykanie wcale nie wzięli wakacji od pracy

CC BY-NC-ND Jo Christian Oterhals

Są jednak pewne poważne problemy z tą tezą, które ujawni nawet zwykłe spojrzenia na dane. Głównym problemem jest zachowanie płac. Jeśli programy rządowe płacą ludziom aby ci nie pracowali, wtedy powinny wywierać presję na realne wynagrodzenia. To intuicyjnie oczywiste – jeśli rząd płaci ci abyś wziął urlop, podniesiesz też swoją cenę w przypadku zapotrzebowania na powrót do pracy. Płacenie ludziom aby nie pracowali tworzy niedobór podaży, a niedobór podaży zwiększa ceny.

Gdy spojrzymy na dane, to zobaczymy co się naprawdę dzieje. Po silnym wzroście na początku lat 2000, płace realne pozostały niezmienione od czasu kryzysu finansowego z 2008 roku. To zagadka dla hipotezy „bezrobocia jako wakacji” podniesionej przez Mulligan, Mitmana i innych.

Całość na Bloomberg View

CC BY-NC-ND Jo Christian Oterhals

Złota rezerwa na trudne czasy

Kategoria: Polityka pieniężna
Polska ma dzisiaj już ponad 500 ton złota, a jego udział w rezerwach przekroczył 20 proc.  – poinformował Narodowy Bank Polski 24 kwietnia 2025 r. Obecne rezerwy są niemal 5-krotnie wyższe niż siedem lat temu.
Złota rezerwa na trudne czasy

Bajka o tym jak wspaniały Ren Zhengfei zbudował Huawei

Kategoria: Innowacje w biznesie
Zaczynał mając 43 lat i 20 tys. juanów w ręku. Założona przez niego firma w 2024 r. osiągnęła 8,6 mld dol. zysku i była jednym z najważniejszych graczy na rynku telekomunikacyjnym. A historię o nim i firmie, którą stworzył opowiada napisana przez Li Hongwena książka „Ren Zhengfei & Huawei”.
Bajka o tym jak wspaniały Ren Zhengfei zbudował Huawei

Z nędzy do pieniędzy, czyli jak Kopciuszek stał się księżniczką

Kategoria: Wskaźniki ekonomiczne
Kiedyś przeokropna nędza, dziś pieniędzy pod dostatkiem. Miło po wiekach udręki dostać klucze do Sezamu. Mowa o Irlandii, będącej przez stulecia kolonią brytyjską. W połowie XIX w. zmarło tam z głodu milion ludzi. Sto lat potem Dublin stanął z Londynem w biznesowo-finansowe szranki i ma się dziś znakomicie.
Z nędzy do pieniędzy, czyli jak Kopciuszek stał się księżniczką

Wschodząca gwiazda Azji

Kategoria: Trendy gospodarcze
W obliczu narastających napięć geopolitycznych pozycja Chin jako kluczowego ogniwa w globalnym łańcuchu dostaw zaczyna się chwiać. Zmusza to międzynarodowe korporacje do rozważenia ewentualnych dodatkowych lokalizacji dla swoich oddziałów. W tych strategiach nie chodzi o alternatywę dla „Made in China”, gdyż taki scenariusz jest mało prawdopodobny, ale chodzi raczej o dywersyfikację.
Wschodząca gwiazda Azji

Zrozumienie ekonomii sztucznej inteligencji

Kategoria: Społeczeństwo
Szybki rozwój sztucznej inteligencji może przyczynić się do transformacji gospodarczej porównywalnej z rewolucją przemysłową. Kluczowa jest próba zrozumienia, kiedy i w jaki sposób gospodarka może zostać przekształcona, gdy systemy sztucznej inteligencji będą zmierzać w kierunku opanowania większości lub wszystkich form pracy poznawczej, która może być wykonywana przez ludzi, w tym także nowych zadań, jeszcze nieistniejących.
Zrozumienie ekonomii sztucznej inteligencji

Mity zamiast metek, czyli budowanie prestiżu marek luksusowych przez content marketing

Kategoria: Społeczeństwo
Hermès nie sprzedaje torebek, lecz opowieść o klasie, dziedzictwie i kunszcie. Chanel nie oferuje perfum – tylko historię, którą można nosić na skórze. Dior nie proponuje sukienek, lecz emocje zapisujące się w pamięci. Najlepsze luksusowe marki traktują marketing, w tym marketing treści jako wehikuł prestiżu.
Mity zamiast metek, czyli budowanie prestiżu marek luksusowych przez content marketing

Zwycięzcą technologicznego wyścigu zbrojeń będzie AGI

Kategoria: Trendy gospodarcze
Prawdopodobieństwo wyginięcia ludzkości przed końcem XXI w. wynosi około 85 proc. – ocenia prof. Jakub Growiec, doradca ekonomiczny w Departamencie Analiz i Badan Ekonomicznych NBP, wykładowca SGH. Jego zdaniem kluczowym zagrożeniem jest niekontrolowany rozwój sztucznej inteligencji ogólnej (AGI), która może przejąć kontrolę nad światem. O losie ludzkości zadecyduje kilka najbliższych lat.
Zwycięzcą technologicznego wyścigu zbrojeń będzie AGI

O polskim cudzie gospodarczym w najnowszym numerze „Obserwatora Finansowego”

Kategoria: Trendy gospodarcze
Czy Polska rzeczywiście dokonała gospodarczego cudu? Ostatnie trzy i pół dekady pokazują, że odpowiedź może być tylko jedna – tak. Nowy numer kwartalnika „Obserwator Finansowy” to opowieść o sukcesie, który nie wydarzył się w naszej gospodarce sam, ale był efektem odwagi, determinacji i pracy całego społeczeństwa. A także o wyzwaniach, które dopiero przed nami.
O polskim cudzie gospodarczym w najnowszym numerze „Obserwatora Finansowego”

Dalsze losy pierwszej polskiej elektrowni jądrowej

Kategoria: Sektor niefinansowy
Do wybudowania elektrowni jądrowej na Pomorzu potrzeba m.in. 39 tys. ton stali. Wylewanie tzw. betonu jądrowego w lokalizacji Lubiatowo-Kopalino rozpocznie się w 2028 r., a pierwszy blok zostanie ukończony w 2035 r.
Dalsze losy pierwszej polskiej elektrowni jądrowej

Ukraińskie metale ziem rzadkich

Kategoria: Sektor niefinansowy
W ostatnim czasie wiele się mówiło o „metalach ziem rzadkich na terenie Ukrainy”. Wszystko z powodu umowy surowcowej pomiędzy USA a Kijowem. Warto przeanalizować, czym dokładnie są metale ziem rzadkich, jak dużo ich ma Ukraina, a także, dlaczego na tych pierwiastkach tak bardzo zależy Stanom Zjednoczonym.
Ukraińskie metale ziem rzadkich

Polityka przemysłowa: klucz do sukcesu lub zagrożenie dla konkurencyjności

Kategoria: Trendy gospodarcze
Pandemia, problemy z łańcuchami dostaw, przemiany klimatyczne, wojna w Ukrainie i napięcia geopolityczne, a także konkurencja technologiczna (zwłaszcza na rynku samochodów elektrycznych i półprzewodników) postawiły pod znakiem zapytania ideę globalnego wolnego handlu. W efekcie coraz więcej państw i organizacji międzynarodowych wdraża rozwiązania interwencjonistyczne – w tym politykę przemysłową.
Polityka przemysłowa: klucz do sukcesu lub zagrożenie dla konkurencyjności

Bankowość centralna: 1946–1990

Kategoria: Trendy gospodarcze
Kiedy świat wynurzył się z chaosu II wojny światowej, władzę objęli ludzie o przekonaniach makroekonomicznych, ukształtowanych w formacyjnym dla nich doświadczeniu lat 30. XX w.
Bankowość centralna: 1946–1990

Cena złota bije historyczne rekordy

Kategoria: Trendy gospodarcze
Cena złota osiągnęła w kwietniu najwyższy poziom w historii. W głównym stopniu przełożyły się na to zakupy dokonywane przez banki centralne, czynniki behawioralne oraz przejściowy wzrost ryzyka geopolitycznego, wynikający z walk na Bliskim Wschodzie.
Cena złota bije historyczne rekordy

Denominacja, czyli jak nowe banknoty i monety trafiły do portfeli Polaków

Kategoria: Trendy gospodarcze
Mija blisko trzydzieści lat od chwili, gdy Narodowy Bank Polski przeprowadził denominację złotego. Jej przygotowanie było złożonym procesem – należało bowiem wszystko zaplanować, zaprojektować nowe monety i banknoty, zlecić ich produkcję, przygotować całą logistykę, a na koniec przekazać je przy pomocy banków do portfeli wszystkich Polaków.
Denominacja, czyli jak nowe banknoty i monety trafiły do portfeli Polaków

Rosja 2024 – wojna, sankcje i sukcesy

Kategoria: Trendy gospodarcze
W ostatnich latach, a szczególnie po rozpoczęciu wojny z Ukrainą, z Rosji płynie nieprzerwany przekaz o sukcesach. Ich skala narasta – gospodarka uodporniła się na sankcje i nawet się rozwija oraz restrukturyzuje, bieda spada, a zamożność rośnie, produkcja krajowa wypiera zaś import. Czy sukcesy mają jednak realny wymiar, czy głównie propagandowomedialny?
Rosja 2024 – wojna, sankcje i sukcesy

Zanim pojawił się złoty, czyli droga do powstania waluty niepodległej Polski

Kategoria: Trendy gospodarcze
Odbudowa gospodarcza kraju i opanowanie chaosu walutowego należały do największych wyzwań, jakie stanęły przed władzami niepodległego państwa polskiego w 1918 r. Sanacja gospodarcza zależała zarówno od skutecznie przeprowadzonych reform finansów publicznych i skarbu państwa, jak również od szybkiego wprowadzenia do obiegu nowej, pełnowartościowej polskiej waluty. A to właśnie dobrze zorganizowany aparat skarbowy, sprawny obieg pieniądza i jego stabilna wartość stanowiły podstawę rozwoju ekonomicznego i społecznego odrodzonej Polski.
Zanim pojawił się złoty, czyli droga do powstania waluty niepodległej Polski

Chiny coraz mocniejsze w technologiach

Kategoria: Trendy gospodarcze
Chiny nie są już największą montownią świata, z tanią siłą roboczą, czy producentem tanich produktów codziennego użytku. Kraj stał się eksporterem technologii. Mimo wojny handlowej i nałożonych ograniczeń, Chiny coraz śmielszymi krokami wchodzą ze swoimi rozwiązaniami w świat zachodni. Na milion mieszkańców w 2020 r. przypadało tam 1585 badaczy. Jest to trzykrotny wzrost w czasie zaledwie jednej dekady. Chiny inwestują w technologię, a ta zapewnia im coraz większą dominację na świecie.
Chiny coraz mocniejsze w technologiach