Nowa lista miliarderów w rosyjskim wydaniu magazynu Forbes i ich światowy rating, to dane nie tylko o majątku najbogatszych. Rating miliarderów jest jednym z najważniejszych newsów w rosyjskich mediach, a jego uczestnicy ucieleśniają wzory do naśladowania dla wielu Rosjan.
Takim jachtem pływał Roman Abramowicz w 2008 r. Dziś ma pewnie już nowszy model. (CC By-NC-ND Let Ideas Compete)
Liczba 96 superbogaczy, to jeden z nielicznych wskaźników, pod względem których Rosja zajmuje drugie miejsce na świecie, znacznie pozostając w tyle za USA (425), ale przeganiając Chiny (95). Według liczby miliarderów na mieszkańca Rosję wyprzedzają USA, Singapur i Hongkong, ale ona z kolei zostawia w tyle wiele krajów europejskich. We Francji na 64 mln mieszkańców przypada jedynie 15 miliarderów, w Niemczech – dwudziestu pięciu na 82 mln, a we Włoszech szesnastu na 57 mln.
Dużą liczbę bogatych ludzi w Rosji można wytłumaczyć niesprawiedliwą prywatyzacją i odchyleniami rodzimego kapitalizmu. Ale chodzi również o wartości.
W ostatnich latach stało się powszechne twierdzenie, że rosyjskie społeczeństwo jest nastawione paternalistycznie, a polityka państwa odpowiada na jego zapotrzebowanie sprawiedliwości wyrównującej różnice. Sytuacja w rzeczywistości jest bardziej złożona. Rosjanie w swojej większości popierają sposoby „rozkułaczenia” bogatych (podatek od luksusu), ale tylko do czasu, aż sami się wzbogacą. Wartość indywidualnych osiągnięć, łączących władzę i pieniądze (bez władzy w Rosji łatwo można stracić pieniądze), jest bardzo silna.
Spowolnienie gospodarcze, napięcia geopolityczne, obawy dotyczące bezpieczeństwa łańcucha dostaw i szerzej bezpieczeństwa narodowego prowadzące do wzrostu protekcjonizmu i fragmentacji handlu, bardziej restrykcyjne otoczenie regulacyjne biznesu, trudniejsze globalne warunki finansowe i rosnące koszty negatywnych skutków zmian klimatu to wybrane czynniki podważające stabilność i przewidywalność globalnych przepływów inwestycyjnych. Nie pozostają bez wpływu na przepływy zagranicznych inwestycji bezpośrednich (ZIB), zarówno w rozwiniętych, jak i w rozwijających się krajach.
Indie zachwycają tempem wzrostu gospodarczego – ponad dwukrotnie szybszym niż w Chinach. Wciąż jednak daleko im do poziomu Państwa Środka, jeśli chodzi o udział w światowej produkcji. Budowie kapitalizmu towarzyszy rozwarstwienie społeczne.
W wyniku sankcji Rosja stała się krajem peryferyjnym. Straciła największe rynki zbytu dla swoich towarów, została bez zachodnich kredytów, specjalistów, inwestycji i technologii. Przez długi okres, ponosząc wysokie koszty, Rosji udawało się osłabiać dolegliwość sankcji, pozyskując wiele towarów objętych embargiem przez rozbudowany system pośredników i firm z krajów „zaprzyjaźnionych”. Ostatnie decyzje Stanów Zjednoczonych i Unii Europejskiej wskazują, że ta życiodajna dla Rosji furtka została definitywnie zamknięta.
Czy realizacja amerykańskiego snu na kredyt zakończy się koszmarem? Na to pytanie próbuje odpowiedzieć R. Christopher Whalen w książce „Inflated: Money, Debt, and the American Dream”.
Białoruski dyktator w ostatnich latach ostatecznie zdegenerował gospodarkę. – Pojawiają się szalone pomysły Łukaszenki o sprowadzeniu 150 tys. Pakistańczyków, co powoli jest wdrażane – stwierdził Kamil Kłysiński, ekspert w Zespole Ukrainy, Białorusi i Mołdawii w Ośrodku Studiów Wschodnich, w wywiadzie dla „Obserwatora Finansowego”.
Banki centralne należą do najważniejszych uczestników rynku. Mogą bowiem wpływać na krótkoterminowe i długoterminowe trendy. Ich polityka w zasadniczy sposób oddziałuje na rynki finansowe, w tym na stopy procentowe, rentowność obligacji czy notowania giełdowe.
Rozwój rynku inwestycji społecznie odpowiedzialnych w Polsce pozostaje na etapie początkowym. Wynika to m.in. z relatywnie krótkiej historii krajowego rynku kapitałowego oraz z faktu, iż inwestorzy koncentrują się przede wszystkim na osiąganiu zysków.
Światowe bezpieczeństwo kosztuje coraz więcej, a kolejne państwa przeznaczają rekordowe kwoty na wojsko i modernizację armii. To zjawisko, które nie omija również Polski, a jego konsekwencje gospodarcze, polityczne i społeczne są ogromne. Najnowsze wydanie kwartalnika „Obserwator Finansowy” — od dziś dostępne w kioskach — rzuca światło na te tematy.
Sztuczna inteligencja może nie tylko przejąć wiele zadań wykonywanych przez ludzi, ale też radykalnie zmienić fundamenty globalnego ładu. W optymistycznym scenariuszu oznaczać to może „w pełni zautomatyzowany luksusowy komunizm”. Jednak jeszcze bardziej prawdopodobne są mroczne wizje: podział ludzkości na kasty, neokolonializm technologiczny, ekstremalne nierówności czy cyfrowe dyktatury zarządzane przez ogólną sztuczną inteligencję. Utopia może łatwo przerodzić się w dystopię – przestrzega prof. Jakub Growiec, doradca ekonomiczny w Departamencie Analiz i Badań Ekonomicznych NBP i wykładowca SGH.
O obronie gotówki jako ważnego środka płatniczego w obrocie gospodarczym i roli państwa w tej wojnie mówił w rozmowie z „Obserwatorem Finansowym“ Rafał Górski, prezes Instytutu Spraw Obywatelskich.
Unia Europejska jako pierwsza na świecie wdrożyła kompleksowe przepisy regulujące sztuczną inteligencję. Czy AI Act wystarczy, by zapewnić bezpieczeństwo obywatelom, a jednocześnie nie zahamować innowacji? – Na pewno to dobry krok, ale wciąż brakuje nam technologicznego przywództwa – mówi dr Michał Nowakowski, radca prawny i ekspert ds. etyki AI.
Marketing miejsc długo uchodził za luksusowy dodatek – „ładne hasła i logotypy”. Dziś to narzędzie zniuansowanej rywalizacji o mieszkańców, inwestorów i turystów – mówi dr Jarosław Górski, adiunkt na Wydziale Nauk Ekonomicznych UW.
Polska chce zablokować umowę o wolnym handlu z krajami Ameryki Południowej. Powodem są głównie obawy rolników o konkurencyjność ich produktów. W jaki sposób realizacja umowy z Mercosur może wpłynąć na unijne rolnictwo i jakie mogą być też jej inne skutki?
Czy Polska rzeczywiście dokonała gospodarczego cudu? Ostatnie trzy i pół dekady pokazują, że odpowiedź może być tylko jedna – tak. Nowy numer kwartalnika „Obserwator Finansowy” to opowieść o sukcesie, który nie wydarzył się w naszej gospodarce sam, ale był efektem odwagi, determinacji i pracy całego społeczeństwa. A także o wyzwaniach, które dopiero przed nami.
Rosnące napięcia geopolityczne, demontaż globalnych łańcuchów dostaw, protekcjonizm, wojny handlowe i ekspansja sztucznej inteligencji coraz mocniej kształtują nowy, wielobiegunowy ład gospodarczy. Najnowszy numer kwartalnika Narodowego Banku Polskiego stawia pytania o przyszłość światowej gospodarki.
