Stopa referencyjna bez zmian – 5,75 proc. „Przestrzeń do obniżek zmniejszyła się”
Po wcześniejszym dostosowaniu przestrzeń do ewentualnych obniżek stóp proc. w krótkim okresie wyraźnie się zmniejszyła. Dokonaliśmy szybkiego dostosowania przez obniżenie stóp o 75 pb. i 25 pb. Nadgoniliśmy to, co było niezbędne – mówił prof. Adam Glapiński.
„Nie można obecnie stwierdzić, czy nastąpiła przerwa w cyklu obniżek stóp procentowych, czy jego zatrzymanie na dłuższy czas” – dodał prezes Narodowego Banku Polskiego i przewodniczący Rady Polityki Pieniężnej podczas konferencji prasowej 9 listopada.
8 listopada Rada Polityki Pieniężnej brak dalszych obniżek stóp procentowych uzasadniała w komunikacie następująco: „Biorąc pod uwagę dokonane w poprzednich miesiącach dostosowanie stóp procentowych NBP, a także niepewność co do kształtu przyszłej polityki fiskalnej i regulacyjnej oraz jej wpływu na inflację, Rada postanowiła utrzymać stopy procentowe na niezmienionym poziomie”.
„Nie wiemy, jaka będzie polityka fiskalna i regulacyjna w przyszłym roku (…) Nie wiemy, ile będziemy płacić za żywność, czy zostanie utrzymany VAT zerowy czy nie (…) ile będziemy płacić za energię, jakie będą stawki podatkowe, jaka będzie wysokość transferów społecznych, jaka będzie dynamika płac w sektorze publicznym” – wymieniał prof. Adam Glapiński podczas konferencji.
Z zaprezentowanych slajdów i komunikatu po posiedzeniu RPP wynika, że przyjmując obecny stan prawny i założenie braku zmian stóp procentowych średnioroczna inflacja w 2024 r. może wynieść 4,7 proc. (środek przedziału prawdopodobieństwa) oraz 3,8 proc. w 2025 r. Górne odchylenie od 2,5 proc. celu inflacyjnego – 3,5 proc. – byłoby osiągnięte pod koniec 2025 r.
„Oznacza to, że horyzont powrotu inflacji do celu znacząco się nie zmienił w stosunku do tego, co przewidywaliśmy w lipcu, mimo że obniżyliśmy stopy procentowe” – zauważył prof. Adam Glapiński. W lipcowej projekcji NBP przewidywał 5,2 proc. inflację na 2024 r. i 3,6 proc. na 2025 r.
W porównaniu z prognozami lipcowymi w listopadzie wzrosła ścieżka wzrostu PKB. Z 2,4 proc. do 2,9 proc. w 2024 r. (środek przedziału prawdopodobieństwa) i z 3,3 proc. do 3,6 proc. w 2025 r.
Prezes NBP podkreślił jednak, że najnowsza projekcja obarczona jest większą niepewnością niż poprzednie i co za tym idzie, może nie być tak trafna jak dotychczas.
„W marcu będziemy wszystko wiedzieć. W marcu mamy projekcję nową i w marcu już będziemy po noweli budżetowej i proszę do tej marcowej projekcji przywiązać dużą uwagę” – zapowiedział Prezes NBP.
„Przyjęliśmy najrozsądniejszą strategię: decydujemy na podstawie tego, co jest i natychmiast będziemy wprowadzać do naszego modelu informacje, które będą pewne (…). Jakikolwiek rząd powstanie, musi przyjąć ten budżet, który jest i wnieść później nowelę” – podsumował prof. Adam Glapiński.
W odpowiedzi na pytania dziennikarzy Prezes NBP ujawnił także, że „w ostatnim czasie nie miały miejsca interwencje na rynku walutowym”, a kurs złotego jest „mocny dzięki fundamentom polskiej gospodarki”.
Podczas konferencji padła ważna deklaracja dotycząca rezerw NBP: „Nie ukrywam, że czasami za posiadane dewizy – euro czy dolary – kupujemy złoto. Zarząd podjął taką decyzję i dokonujemy intensywnych zakupów złota (…). Chcemy dojść do 20 proc. rezerw w złocie, bo czasy są niespokojne – i agencje ratingowe i handel międzynarodowy patrzy, ile rezerw złota ma dany bank” – zapowiedział prof. Adam Glapiński.
W seriach wydawniczych Materiały i Studia NBP oraz NBP Working Papers został niedawno opublikowany raport przedstawiający wyniki najnowszych badań dotyczących mechanizmu transmisji polityki pieniężnej w Polsce. Z wielu wątków poddanych analizie wybraliśmy trzy, które streszczamy w niniejszym artykule. Rozpoczynamy od czynników wpływających na możliwie zmiany mechanizmu transmisji polityki pieniężnej. Następnie analizujemy siłę i opóźnienia, z jaką decyzje Rady Polityki Pieniężnej oddziałują na gospodarkę. W ostatniej części artykułu przyglądamy się bliżej funkcjonowaniu kanału kredytowego polityki pieniężnej w Polsce.
Dyskusja podczas tegorocznego forum bankierów centralnych w portugalskiej Sintrze dotyczyła głównie aktualnych wyzwań dla polityki pieniężnej związanych z zachodzącymi w gospodarce światowej zmianami strukturalnymi, napięciami geopolitycznymi i skutkami silnych wstrząsów z poprzednich lat.
Spodziewaliśmy się, że projekcja marcowa będzie trochę bardziej optymistyczna jeśli chodzi o przewidywania na najbliższe kwartały. Taka się nie okazała – powiedział prof. Adam Glapiński podczas konferencji prasowej.
Amerykańska nadkonsumpcja rozumiana jako życie ponad stan wyznaczany przez produktywność własnej gospodarki, jest narzędziem, za pomocą którego Chiny dokonują dezindustrializacji Stanów Zjednoczonych.
Na październikowym posiedzeniu Rada Polityki Pieniężnej (RPP) obniżyła stopy procentowe NBP o 0,25 pkt. proc. w tym referencyjną do 4,50 proc. Co dalej? „Członkowie Rady widzą przestrzeń do obniżek, ale kiedy to nastąpi jeszcze nie wiedzą” - poinformował prof. Adam Glapiński.
Nie istnieje jedna ponadczasowa i prawdziwa historia o inflacji; ceny potrafią rosnąć z różnych powodów, a podnoszenie stóp procentowych to nie jedyne remedium – o czym starają się przekonywać Mark McGann Blyth i Nicolo Fraccaroli w „Inflation: A Guide for Users and Losers”.
Waluty cyfrowe powiązane z pieniądzem fiducjarnym, czyli stablecoins, mierzą się z nieuniknionym w ich sytuacji napięciem pomiędzy wiarygodnością a konkurencyjnością – czyli „paradoksem stablecoina". By go lepiej zrozumieć, w artykule analizujemy konkurencyjne strategie USA i Chin.
Regulacje tworzone w dobrej wierze czasem stają się jednak dla firm biurokratycznym ciężarem. Unijna dyrektywa CSRD jest tego przykładem – zmusza duże przedsiębiorstwa do raportowania danych ESG, czyli informacji o wpływie na środowisko, społeczeństwo i ład korporacyjny. Ratunkiem dla spółek coraz częściej okazuje się sztuczna inteligencja.
O obronie gotówki jako ważnego środka płatniczego w obrocie gospodarczym i roli państwa w tej wojnie mówił w rozmowie z „Obserwatorem Finansowym“ Rafał Górski, prezes Instytutu Spraw Obywatelskich.
Sztuczna inteligencja może nie tylko przejąć wiele zadań wykonywanych przez ludzi, ale też radykalnie zmienić fundamenty globalnego ładu. W optymistycznym scenariuszu oznaczać to może „w pełni zautomatyzowany luksusowy komunizm”. Jednak jeszcze bardziej prawdopodobne są mroczne wizje: podział ludzkości na kasty, neokolonializm technologiczny, ekstremalne nierówności czy cyfrowe dyktatury zarządzane przez ogólną sztuczną inteligencję. Utopia może łatwo przerodzić się w dystopię – przestrzega prof. Jakub Growiec, doradca ekonomiczny w Departamencie Analiz i Badań Ekonomicznych NBP i wykładowca SGH.
Unia Europejska jako pierwsza na świecie wdrożyła kompleksowe przepisy regulujące sztuczną inteligencję. Czy AI Act wystarczy, by zapewnić bezpieczeństwo obywatelom, a jednocześnie nie zahamować innowacji? – Na pewno to dobry krok, ale wciąż brakuje nam technologicznego przywództwa – mówi dr Michał Nowakowski, radca prawny i ekspert ds. etyki AI.
Marketing miejsc długo uchodził za luksusowy dodatek – „ładne hasła i logotypy”. Dziś to narzędzie zniuansowanej rywalizacji o mieszkańców, inwestorów i turystów – mówi dr Jarosław Górski, adiunkt na Wydziale Nauk Ekonomicznych UW.
Potrzebny jest nowy sposób myślenia o ekonomii politycznej, który odrzuca dychotomię „rynek kontra rząd”, zastępując ją wizją dotyczącą tego, w jaki sposób przedsiębiorczy liderzy mogą wykorzystać siłę rynków do osiągania celów politycznych i społecznych – przekonuje Chris Hughes w książce „Marketcrafters”.
Kiedyś skomplikowane operacje w sieci dla anarcho-kapitalistów, wkrótce forma aktywów inwestycyjnych dla amerykańskich emerytów dostarczana przez miliarderów z Wall Street – bitcoin przez prawie 17 lat przeszedł długą drogę.
Polska chce zablokować umowę o wolnym handlu z krajami Ameryki Południowej. Powodem są głównie obawy rolników o konkurencyjność ich produktów. W jaki sposób realizacja umowy z Mercosur może wpłynąć na unijne rolnictwo i jakie mogą być też jej inne skutki?
Czy Polska rzeczywiście dokonała gospodarczego cudu? Ostatnie trzy i pół dekady pokazują, że odpowiedź może być tylko jedna – tak. Nowy numer kwartalnika „Obserwator Finansowy” to opowieść o sukcesie, który nie wydarzył się w naszej gospodarce sam, ale był efektem odwagi, determinacji i pracy całego społeczeństwa. A także o wyzwaniach, które dopiero przed nami.
Rosnące napięcia geopolityczne, demontaż globalnych łańcuchów dostaw, protekcjonizm, wojny handlowe i ekspansja sztucznej inteligencji coraz mocniej kształtują nowy, wielobiegunowy ład gospodarczy. Najnowszy numer kwartalnika Narodowego Banku Polskiego stawia pytania o przyszłość światowej gospodarki.
