Po raz trzeci z rzędu spadł w sierpniu Wskaźnik Przyszłej Inflacji, prognozujący z kilkumiesięcznym wyprzedzeniem ruchy cen towarów i usług konsumpcyjnych. Druga połowa powinna przynieść ograniczenie wzrostu cen. Nie należy jednak spodziewać się spadku inflacji do poziomu bliskiego celowi inflacyjnemu NBP – ocenia Maria Drozdowicz z Biura Inwestycji i Cykli Ekonomicznych BIEC.
Na przeszkodzie szybszej redukcji inflacji stanęły oczekiwania producentów, którzy spodziewają się nadal znacznego wzrostu cen. Nie przemawiają za tym jednak pogarszające się prognozy aktywności głównych gospodarek świata i stabilizacja tempa wzrostu gospodarczego w Polsce.
Spośród ośmiu składowych Wskaźnika Przyszłej Inflacji pięć działało w sierpniu na rzecz wzrostu cen, a trzy w kierunku przeciwnym – informuje Maria Drozdowicz.
W ciągu ostatniego pół roku nie zmieniło się istotnie wykorzystanie mocy produkcyjnych nie zmieniło się istotnie. Oscyluje ono obecnie w okolicach 74 proc.. Stabilizuje to koszty funkcjonowania firm produkcyjnych, a tym samym zmniejsza presję inflacyjną. Nie jest ona jednak korzystna dla perspektyw rozwojowych gospodarki. Realizacja wcześniejszych deklaracji przedsiębiorstw dotyczących inwestycji odkładana będzie na przyszłość.
Do podejmowania decyzji o inwestowaniu nie skłania firm niepewna sytuacja w ich otoczeniu Ceny surowców ciągle podlegają znacznym wahaniom. W przedsiębiorstwach, w efekcie dotychczasowego wzrostu cen, nasiliła się presja płacowa. Zawirowania na rynku walut zwiększają koszty transakcyjne. W konsekwencji przedsiębiorcy liczą się ze wzrostem kosztów prowadzenia działalności gospodarczej. W połączeniu z dużą niepewnością co do przyszłej koniunktury w kraju i na świecie, przedsiębiorstwa rezygnują z wcześniejszych planów inwestycyjnych.
Ponownie zwiększyły się oczekiwania menedżerów przedsiębiorstw dotyczące wzrostu cen produkowanych przez siebie wyrobów. Wzrost tych oczekiwań jest na razie niewielki, jednak dotyczy branż, których produkty mają istotny wpływ na kształtowanie wskaźnika cen CPI.
– Największego wzrostu cen oczekują producenci dóbr konsumpcyjnych, a wśród nich producenci żywności oraz trwałych dóbr konsumpcyjnych. Również przedstawiciele przedsiębiorstw przetwórstwa ropy naftowej uważają, że ceny na ich produkty w najbliższych miesiącach wzrosną. Dalszego spadku cen spodziewają się przedstawiciele branży tekstylnej i odzieżowej – relacjonuje wyniki badania Maria Drozdowicz.
W przedsiębiorstwach wzrosły jednostkowe koszty pracy. Od początku roku koszty te systematycznie spadały. W kwietniu po raz pierwszy tendencja ta uległa wyhamowaniu, zaś w lipcu koszty w przeliczeniu na jednego zatrudnionego zwiększyły się.
Tempo wzrostu cen transportu i magazynowania uległo w maju br. (ostatnie dostępne dane) niewielkiemu wyhamowaniu. W ostatnim czasie ropa na światowych rynkach ponownie zdrożała, co może sprawić, ze ceny transportu oraz usług z nim związanych również wzrosną. Spodziewać się można natomiast spadku cen magazynowania głównie z powodu ograniczenia tempa produkcji.
Ceny importu od drugiej połowy 2010 roku charakteryzują się znaczną zmiennością, co w dużym stopniu odzwierciedla niepewność i zmienność panującą na rynkach walutowych. Ostatnie dostępne dane wskazują na umiarkowaną tendencję do ich wzrostu.
Tempo przyrostu długu skarbu państwa nieznacznie wzrosło w maju br. w stosunku do marca i kwietnia br., kiedy to dług przyrastał zdecydowanie wolniej niż w analogicznych miesiącach poprzedniego ubiegłego.
Zwiększyło się również zadłużenie gospodarstw domowych z tytułu kredytów. Znaczna część przyrostu tego zadłużenia jest konsekwencją umocnienia franka.
Maria Drozdowicz, BIEC Biuro Inwestycji i Cykli Ekonomicznych
Przedstawiane przez organy nadzoru makroostrożnościowego twierdzenia o przeszacowaniu cen nieruchomości – na przykład w Szwecji – oparte na współczynniku cen nieruchomości do dochodów są często przesadzone. W niniejszym artykule dowodzimy, że dla określenia czynników fundamentalnych kształtujących ceny nieruchomości mieszkaniowych konieczne jest uwzględnienie zrównoważonego poziomu stóp procentowych, lecz żadna konkretna miara przeszacowania lub niedoszacowania nie jest zadowalająca. Do miar tych należy współczynnik kosztów użytkowania do dochodów. Zamiast nich dla potrzeb przeprowadzenia oceny opartej na dowodach wymagane są strukturalne modele empiryczne rynku mieszkaniowego i rynku kredytowego.
Ceny energii były ważnym czynnikiem niedawnego wzrostu inflacji. W artykule analizujemy związek między szokami cen energii a oczekiwaniami inflacyjnymi gospodarstw domowych i przedsiębiorstw. Okazuje się, że gospodarstwa rozciągają (ekstrapolują) indywidualną percepcję wzrostu cen energii na ogląd całej gospodarki. Z kolei przedsiębiorstwa, które w znacznej części przenoszą wzrost kosztów energii na ceny swoich produktów, nie wykazują wpływu szoku cen energii na oczekiwania inflacyjne. Spostrzeżenia te zdają się potwierdzać istnienie różnic w posiadanej wiedzy ekonomicznej (ang. information frictions), oraz ich roli w wyjaśnianiu różnic między gospodarstwami domowymi a przedsiębiorstwami.
Ostatnia decyzja Rady Polityki Pieniężnej nie była specjalnym zaskoczeniem dla obserwatorów polskiej polityki pieniężnej. Po obniżce o 25 punktów bazowych główna stopa procentowa wynosi 5,75 proc. Rada umotywowała ten ruch m.in. szybko spadającą inflacją oraz obniżeniem dynamiki aktywności gospodarczej.
Unia Europejska jako pierwsza na świecie wdrożyła kompleksowe przepisy regulujące sztuczną inteligencję. Czy AI Act wystarczy, by zapewnić bezpieczeństwo obywatelom, a jednocześnie nie zahamować innowacji? – Na pewno to dobry krok, ale wciąż brakuje nam technologicznego przywództwa – mówi dr Michał Nowakowski, radca prawny i ekspert ds. etyki AI.
Sztuczna inteligencja może nie tylko przejąć wiele zadań wykonywanych przez ludzi, ale też radykalnie zmienić fundamenty globalnego ładu. W optymistycznym scenariuszu oznaczać to może „w pełni zautomatyzowany luksusowy komunizm”. Jednak jeszcze bardziej prawdopodobne są mroczne wizje: podział ludzkości na kasty, neokolonializm technologiczny, ekstremalne nierówności czy cyfrowe dyktatury zarządzane przez ogólną sztuczną inteligencję. Utopia może łatwo przerodzić się w dystopię – przestrzega prof. Jakub Growiec, doradca ekonomiczny w Departamencie Analiz i Badań Ekonomicznych NBP i wykładowca SGH.
Głównym tematem tegorocznego sympozjum w Jackson Hole, organizowanego przez Bank Rezerwy Federalnej w Kansas City, była sytuacja i aktualne trendy na rynku pracy. Nie zabrakło tam również innych tematów, w tym prezentacji dotyczącej reguły Taylora, z której można się było dowiedzieć, dlaczego trudno jest opisywać i intepretować politykę pieniężną za pomocą prostych matematycznych formuł.
Rezerwa Federalna Stanów Zjednoczonych (Fed) dokonała w ostatnim czasie kolejnego przeglądu swojej strategii polityki pieniężnej. W nowym dokumencie strategicznym potwierdzono główne założenia dotychczasowego podejścia Fed do prowadzenia polityki pieniężnej.
Autonomiczna sztuczna inteligencja w ciągu kilku lat zrewolucjonizuje wiele biznesów i branż, zmieni łańcuchy wartości firm i strukturę zatrudnienia. Nie powinna jednak być pozostawiona bez nadzoru.
Pomimo wyzwań gospodarczych i społecznych, coraz dłuższe życie otwiera również nowe możliwości ekonomiczne, które mogą przekształcić starzenie się społeczeństw z obciążenia w źródło wzrostu i rozwoju.
Kraj byłego bloku wschodniego, który – podobnie jak my – zaczął dynamicznie się rozwijać po upadku komunizmu to Rumunia. Dziś ma apetyt na znacznie więcej, ale czy wystarczy jej sił i ambicji, by sięgnąć po więcej?
Podczas pandemii inflacja CPI w ujęciu rocznym w Stanach Zjednoczonych gwałtownie wzrosła, osiągając w czerwcu 2022 r. maksimum na poziomie 9 proc. W artykule przekonujemy, że ten wzrost inflacji można wyjaśnić w ramach metodologicznych, w których inflacja zależy od trzech czynników: długoterminowych oczekiwań, stopnia zacieśnienia rynku pracy mierzonego stosunkiem wakatów do bezrobocia oraz dużych zmian cen względnych w poszczególnych branżach, np. sektorze energetycznym i motoryzacyjnym.
Im dłużej europejskie rządy będą inwestowały w obronność, tym większe są szanse na znaczny wzrost innowacyjności i w długim horyzoncie czasowym na Starym Kontynencie zobaczymy efekt spin-off, czyli transferu technologii z sektora defence do sektorów cywilnych – uważa prof. Hubertus Bardt, dyrektor zarządzający IW Köln.
Swobodny dostęp do zdrowej i relatywnie taniej żywności wciąż nie jest czymś powszechnym w skali globu, i wymaga interdyscyplinarnego podejścia, współpracy państw i firm z organizacjami międzynarodowymi, a także zapewnienia odpowiedniego finansowania przedsiębiorstwom z branży rolnej – przekonują autorzy monografii „Współczesne wyzwania bezpieczeństwa żywnościowego”.
Pracownicy tracą pracę bezpowrotnie. Klienci zostają bez usług, na których polegali przez lata. Drużyny sportowe tracą sponsorów, a społeczności swoje instytucje, które były ich opoką. Wygrywa tylko private equity. Taki krajobraz USA maluje Megan Greenwell w książce „Bad Company”.
Polska chce zablokować umowę o wolnym handlu z krajami Ameryki Południowej. Powodem są głównie obawy rolników o konkurencyjność ich produktów. W jaki sposób realizacja umowy z Mercosur może wpłynąć na unijne rolnictwo i jakie mogą być też jej inne skutki?
Czy Polska rzeczywiście dokonała gospodarczego cudu? Ostatnie trzy i pół dekady pokazują, że odpowiedź może być tylko jedna – tak. Nowy numer kwartalnika „Obserwator Finansowy” to opowieść o sukcesie, który nie wydarzył się w naszej gospodarce sam, ale był efektem odwagi, determinacji i pracy całego społeczeństwa. A także o wyzwaniach, które dopiero przed nami.
Rosnące napięcia geopolityczne, demontaż globalnych łańcuchów dostaw, protekcjonizm, wojny handlowe i ekspansja sztucznej inteligencji coraz mocniej kształtują nowy, wielobiegunowy ład gospodarczy. Najnowszy numer kwartalnika Narodowego Banku Polskiego stawia pytania o przyszłość światowej gospodarki.
