Zdaniem analityków z City Polska nadal będzie sobie dobrze radzić
Do jednych z najważniejszych odbiorców komunikatu premiera w Sejmie należeli analitycy, których rekomendacje wpływają na decyzje zagranicznych graczy rynkowych inwestujących w akcje i papiery wartościowe o stałym dochodzie. Na ogół z zadowoleniem przyjęli oni propozycje przedstawione przez polskiego premiera.
(CC By-NC-ND Echoplex7)
Uznali, że proponowane przez niego rozwiązania mające pobudzić inwestycje mogą się w znacznym stopniu przyczynić do tego, że Polska nie wpadnie w taką pułapkę fiskalną, w jakiej znalazły się Czechy, gdzie przez zaostrzenie polityki budżetowej w połączeniu z restrykcyjną polityką monetarną gospodarka pogrążyła się w recesji.
Wiele proponowanych przez Tuska wydatków to elementy istniejących już planów polityki budżetowej, a jego przewidywania, że w latach 2014 – 2020 Polska uzyska 300 mld zł z budżetu unijnego, mogą być nadmiernie optymistyczne. Ogromne zainteresowanie za to wzbudziła zapowiedź utworzenia z Banku Gospodarstwa Krajowego pozabudżetowego mechanizmu umożliwiającego dzięki zastosowaniu dźwigni finansowej zebranie do 2015 roku kapitału pozwalającego na dokonywanie inwestycji w łącznej wysokości do 40 mld zł.
Peter Attard Montalto, analityk z banku inwestycyjnego Nomura, szacuje, że wraz z innymi zapowiedzianymi inwestycjami mechanizm utworzony przez BGK może sprawić, że tempo rozwoju gospodarki będzie w przyszłym roku szybsze o punkt procentowy, a w 2014 roku aż o 1,8 punktu procentowego. Nawet jeśli część tych inwestycji zostanie utrudniona lub uniemożliwiona przez problemy branży budowlanej oraz efekt wypychania inwestycji, wzrost PKB może być wyższy o 0,5 punktu procentowego w 2013 roku i o cały punkt rok później.
Montalto pisze:
„Dlatego uważamy, że to bardzo ważna zapowiedź. Nie korygujemy jednak naszych prognoz, w których zakładamy wzrost o 2,3 proc. w przyszłym roku i o 3,7 proc. w roku 2014, bo zawsze zakładaliśmy, że rząd przedstawi program dodatkowych działań i poluźnienia polityki budżetowej, gdy ekspansja gospodarcza zwolni. Początkowo jednak dostrzegaliśmy zagrożenia i uważaliśmy, że w przyszłym roku mogą przeważyć nad zjawiskami pozytywnymi, teraz natomiast sądzimy, że są one zrównoważone. Może się nawet okazać, że czynniki pozytywne przeważą nad zagrożeniami. Uważamy też, że w 2014 roku rozwój gospodarki może być szybszy. Oznacza to, że w naszym przekonaniu jest możliwe, iż Polska szybko wróci do potencjalnego tempa ekspansji, wynoszącego 4 proc.”
Montalto uważa również, że trzeba się wprawdzie liczyć z tym, iż pozabudżetowy charakter proponowanego bodźca może wzbudzić pewne zaniepokojenie agencji ratingowych i inwestorów, ale „gracze działający na najważniejszych rynkach prawdopodobnie skupią się na tym, że problemy zadłużenia i deficytu będą rozwiązywane w średniej perspektywie czasowej, co zapewni spokój, i znaczne pakiety polskich papierów dłużnych pozostaną w portfelach zagranicznych inwestorów”. Montalto przypomniał ponadto, że agencje ratingowe chyba nadal są skłonne podnieść oceny Polski w przyszłym roku.
Simon Quijano-Evans, ekonomista z ING Bank, specjalizujący się w problematyce rynków wschodzących, wyraża przekonanie, że Tusk zajął się sprawą, która mogła poważnie zaszkodzić polskiej gospodarce, mianowicie spadkiem inwestycji w następstwie kryzysu gospodarczego i końca obecnego okresu budżetowego UE.
„Tusk wyraźnie ukazał, jak przedstawia się sprawa inwestycji. Bez impulsu ze strony sektora publicznego dojdzie do znacznego spadku inwestycji”, komentuje Quijano-Evans.
Polskiego premiera chwalono, natomiast znacznie krytyczniej analitycy wypowiadali się o działaniach Rady Polityki Pieniężnej NBP, która w ich przeświadczeniu już jakiś czas temu powinna zacząć obniżać stopy procentowe, aby zapobiec spowolnieniu (stopa referencyjna wynosi obecnie 4,75 proc.). „Moim zdaniem nie rząd powoduje problemy w Polsce, lecz to, że RPP nie reaguje odpowiednio do sytuacji. Nie ma cienia wątpliwości, że tegoroczna podwyżka stóp procentowych była pomyłką. A to, że się ich nie obniża teraz, szkodzi gospodarce. Mam nadzieję, że coś zostanie zrobione w tej sprawie w listopadzie”, komentuje Lars Christensen z Danske Bank.
Podziela to zdanie Quijano-Evans, który stwierdził:
„Na prawdę nie ma potrzeby utrzymywać tak wysokich stóp procentowych. Polski bank centralny będzie je musiał w końcu obniżyć. Im dłużej będą one tak wysokie, tym większą szkodę wyrządzą gospodarce”.
Quijano-Evans uważa, że RPP musi zacząć działać teraz, ponieważ propozycje przedstawione przez Tuska nie pomogą zbytnio zwalniającej gospodarce w najbliższej przyszłości.
„Skutki będą odczuwalne w dwunastomiesięcznym horyzoncie czasowym. W wystąpieniu premiera nie było niczego, co można by wykorzystać jako argument przemawiający przeciwko obniżce stóp procentowych”.
Perspektywy rozwoju polskiej gospodarki w najbliższej przyszłości są mizerne w przekonaniu Neala Sharinga z Capital Economics, firmy analitycznej systematycznie ogłaszającej prognozy należące do ostrożniejszych lub bardziej pesymistycznych ocen sytuacji. Sharing przewiduje, że w przyszłym roku polski PKB wzrośnie o 1,5 proc., i jest coraz bardziej przekonany o słuszności tego założenia, mimo exposé premiera, które w jego przekonaniu „nie zmienia sytuacji”. Stwierdził: „Mieliśmy trochę wątpliwości odnośnie do tej prognozy rozwoju gospodarki, ale teraz nie przewiduję korekt”.
Dodał jednak, że pomimo wolniejszego tempa wzrostu Polska nadal wypada dobrze w porównaniu z innymi państwami: „W kiepskiej Europie Polska jest najlepsza”.
Zdaniem tych analityków Polska nadal będzie sobie dobrze radzić na rynkach papierów dłużnych, na których niedawno przeprowadziła emisję obligacji o rekordowo niskim oprocentowaniu. Umożliwił to w znacznej mierze fakt, że Polska nadal należy do nielicznych bezpiecznych państw cechujących się dodatnimi rzeczywistymi stopami procentowymi, gdyż przez to jej papiery dłużne są bardzo atrakcyjne dla inwestorów instytucjonalnych. „Pomimo spowolnienia polska gospodarka pozostaje w świetnej kondycji .Jesteśmy zadowoleni z polskich obligacji. Wydajemy rekomendację overweight polskim papierom wartościowym o stałym dochodzie”, mówi Christensen.
Na rynkach ponadto panuje przekonanie, że Tuskowi na razie nie grożą poważne problemy polityczne. To także powoduje, że analitycy z zadowoleniem przyjęli jego wystąpienie, a gracze rynkowi chcą inwestować w Polsce.
„W sumie Tusk ponownie pokazał, że jest możliwy kurs pozwalający wspierać gospodarkę, a jednocześnie udaremniający kłopoty polityczne, do których mogłoby dojść wskutek niezadowolenia z powodu ubiegłorocznych reform”, komentuje Montalto.
W ciągu ostatnich 200 lat bankowość centralna przeszła poważną ewolucję, zmieniały się jej zadania oraz reguły polityki pieniężnej. Tekst pokazuje z tej perspektywy dwa banki centralne: Bank Polski (1828–1866) oraz Bank Polski SA (1924–1939). Akcent położono na okoliczności ich powstania oraz intencje i oczekiwania projektodawców, które zdeterminowały statutowy zakres ich uprawnień. Pokazano trudne wybory odnośnie do priorytetów i gradacji celów, przed jakimi stawiała je rzeczywistość gospodarcza. Okoliczności te skłaniały do pytań o właściwe cele i zasady funkcjonowania banków centralnych, tworzyły przestrzeń dla ścierania się koncepcji swoistego bankowego wariabilizmu i statyzmu.
Międzynarodowy Fundusz Walutowy (MFW, Fundusz), instytucja niewątpliwie zasłużona nie tylko z uwagi na swoją działalność pożyczkodawcy ostatniej szansy dla krajów, którym należało ratować zagrożony bilans płatniczy, ale również jako wymagający partner dla władz, dający diagnozę sytuacji gospodarczej i proponujący potrzebne zmiany w polityce ekonomicznej. W przypadku Narodowego Banku Polskiego dwa okresy współpracy warte są przypomnienia: okres wdrażania transformacji systemowej oraz okres wprowadzenia polityki pieniężnej opartej na bezpośrednim celu inflacyjnym.
Budowanie potęgi w stosunkach międzynarodowych zależy od trzech obszarów gospodarczych – sektora energetycznego, umiędzynarodowienia waluty oraz technologii o znaczeniu wojskowym, które mogą być potencjalnie „paliwem dla dominacji”, czyli instrumentem dla uzyskania przewag geopolitycznych przez mocarstwa.
Unia Europejska jako pierwsza na świecie wdrożyła kompleksowe przepisy regulujące sztuczną inteligencję. Czy AI Act wystarczy, by zapewnić bezpieczeństwo obywatelom, a jednocześnie nie zahamować innowacji? – Na pewno to dobry krok, ale wciąż brakuje nam technologicznego przywództwa – mówi dr Michał Nowakowski, radca prawny i ekspert ds. etyki AI.
Sztuczna inteligencja może nie tylko przejąć wiele zadań wykonywanych przez ludzi, ale też radykalnie zmienić fundamenty globalnego ładu. W optymistycznym scenariuszu oznaczać to może „w pełni zautomatyzowany luksusowy komunizm”. Jednak jeszcze bardziej prawdopodobne są mroczne wizje: podział ludzkości na kasty, neokolonializm technologiczny, ekstremalne nierówności czy cyfrowe dyktatury zarządzane przez ogólną sztuczną inteligencję. Utopia może łatwo przerodzić się w dystopię – przestrzega prof. Jakub Growiec, doradca ekonomiczny w Departamencie Analiz i Badań Ekonomicznych NBP i wykładowca SGH.
Głównym tematem tegorocznego sympozjum w Jackson Hole, organizowanego przez Bank Rezerwy Federalnej w Kansas City, była sytuacja i aktualne trendy na rynku pracy. Nie zabrakło tam również innych tematów, w tym prezentacji dotyczącej reguły Taylora, z której można się było dowiedzieć, dlaczego trudno jest opisywać i intepretować politykę pieniężną za pomocą prostych matematycznych formuł.
Rezerwa Federalna Stanów Zjednoczonych (Fed) dokonała w ostatnim czasie kolejnego przeglądu swojej strategii polityki pieniężnej. W nowym dokumencie strategicznym potwierdzono główne założenia dotychczasowego podejścia Fed do prowadzenia polityki pieniężnej.
Autonomiczna sztuczna inteligencja w ciągu kilku lat zrewolucjonizuje wiele biznesów i branż, zmieni łańcuchy wartości firm i strukturę zatrudnienia. Nie powinna jednak być pozostawiona bez nadzoru.
Pomimo wyzwań gospodarczych i społecznych, coraz dłuższe życie otwiera również nowe możliwości ekonomiczne, które mogą przekształcić starzenie się społeczeństw z obciążenia w źródło wzrostu i rozwoju.
Kraj byłego bloku wschodniego, który – podobnie jak my – zaczął dynamicznie się rozwijać po upadku komunizmu to Rumunia. Dziś ma apetyt na znacznie więcej, ale czy wystarczy jej sił i ambicji, by sięgnąć po więcej?
Podczas pandemii inflacja CPI w ujęciu rocznym w Stanach Zjednoczonych gwałtownie wzrosła, osiągając w czerwcu 2022 r. maksimum na poziomie 9 proc. W artykule przekonujemy, że ten wzrost inflacji można wyjaśnić w ramach metodologicznych, w których inflacja zależy od trzech czynników: długoterminowych oczekiwań, stopnia zacieśnienia rynku pracy mierzonego stosunkiem wakatów do bezrobocia oraz dużych zmian cen względnych w poszczególnych branżach, np. sektorze energetycznym i motoryzacyjnym.
Im dłużej europejskie rządy będą inwestowały w obronność, tym większe są szanse na znaczny wzrost innowacyjności i w długim horyzoncie czasowym na Starym Kontynencie zobaczymy efekt spin-off, czyli transferu technologii z sektora defence do sektorów cywilnych – uważa prof. Hubertus Bardt, dyrektor zarządzający IW Köln.
Swobodny dostęp do zdrowej i relatywnie taniej żywności wciąż nie jest czymś powszechnym w skali globu, i wymaga interdyscyplinarnego podejścia, współpracy państw i firm z organizacjami międzynarodowymi, a także zapewnienia odpowiedniego finansowania przedsiębiorstwom z branży rolnej – przekonują autorzy monografii „Współczesne wyzwania bezpieczeństwa żywnościowego”.
Pracownicy tracą pracę bezpowrotnie. Klienci zostają bez usług, na których polegali przez lata. Drużyny sportowe tracą sponsorów, a społeczności swoje instytucje, które były ich opoką. Wygrywa tylko private equity. Taki krajobraz USA maluje Megan Greenwell w książce „Bad Company”.
Polska chce zablokować umowę o wolnym handlu z krajami Ameryki Południowej. Powodem są głównie obawy rolników o konkurencyjność ich produktów. W jaki sposób realizacja umowy z Mercosur może wpłynąć na unijne rolnictwo i jakie mogą być też jej inne skutki?
Czy Polska rzeczywiście dokonała gospodarczego cudu? Ostatnie trzy i pół dekady pokazują, że odpowiedź może być tylko jedna – tak. Nowy numer kwartalnika „Obserwator Finansowy” to opowieść o sukcesie, który nie wydarzył się w naszej gospodarce sam, ale był efektem odwagi, determinacji i pracy całego społeczeństwa. A także o wyzwaniach, które dopiero przed nami.
Rosnące napięcia geopolityczne, demontaż globalnych łańcuchów dostaw, protekcjonizm, wojny handlowe i ekspansja sztucznej inteligencji coraz mocniej kształtują nowy, wielobiegunowy ład gospodarczy. Najnowszy numer kwartalnika Narodowego Banku Polskiego stawia pytania o przyszłość światowej gospodarki.
