Złoty jest silniejszy, gdy mu się bliżej przyjrzeć
Rolą analityków rynkowych jest komentowanie zmian zachodzących w gospodarce i na rynkach finansowych. Rolą banku centralnego jest dbanie o to, by do uczestników rynku i wszystkich zainteresowanych osób docierał obiektywny obraz przyczyn obserwowanego biegu zdarzeń, które zachodzą w gospodarce i na rynkach finansowych. Warto znać nie tylko opinie, ale także fakty.
(BY-NC-ND Patrick Haney)
Makroekonomia
Pulpit
Debata
Złoty silniejszy gdy mu się bliżej przyjrzeć
Rolą analityków rynkowych jest komentowanie zmian zachodzących w gospodarce i na rynkach finansowych. Rolą banku centralnego jest dbanie o to, by do uczestników rynku i wszystkich zainteresowanych osób docierał obiektywny obraz przyczyn obserwowanego biegu zdarzeń, które zachodzą w gospodarce i na rynkach finansowych. Warto znać nie tylko opinie, ale także fakty.
W codziennym szumie opinii i raportów analityków umyka uwadze to, co mówią same dane dotyczące gospodarki i rynków finansowych. Ważne zatem, by kierować się całościowym obrazem, jaki się z nich wyłania, a nie słuchać podszeptów pojedynczych liczb, których wymowa – nieosadzona w szerszym kontekście – może być zwodnicza.
Tekst w języku angielskim What impacts the exchange rate of the zloty: global turmoil or domestic factors?
W ostatnim czasie przedmiotem szczególnego zainteresowania są przyczyny zmian kursu złotego. Można spotkać się z opiniami, na szczęście odosobnionymi, że osłabienie kursu złotego jest wynikiem jakichś poważnych problemów, z jakimi boryka się nasza gospodarka. Jeśli jednak przyjrzymy się uważnie pełnemu obrazowi polskiej gospodarki, jaki wyłania się z danych i jednocześnie weźmiemy pod uwagę obecną sytuację strefy euro borykającej się z kryzysem zadłużenia publicznego, dojdziemy do wniosku, że nasza waluta po prostu unosi się jedynie na falach zawirowań na globalnych rynkach finansowych. Gdyby jej zachowanie rzeczywiście było determinowane przez krajowe uwarunkowania gospodarcze, to kierunek zmian kursu wcale nie musiałby być taki, jak ten, który obserwujemy.
Skutki awersji do ryzyka
Obserwowane ostatnio osłabienie złotego jest odzwierciedleniem wzrostu awersji do ryzyka na międzynarodowych rynkach finansowych, co powoduje – z natury rzeczy – wycofywanie się inwestorów z rynków aktywów tradycyjnie ciągle uznawanych za bardziej ryzykowne (obecne wydarzenia prawdopodobnie znacznie zmienią dotychczasowe podziały na inwestycje bardziej i mniej ryzykowne). W efekcie osłabił się także kurs nie tylko złotego, ale również innych walut regionu. Chociaż w ostatnich miesiącach wzrosły nieco notowania kontraktów CDS dla polskiego długu, to jeszcze większy wzrost zanotowano w odniesieniu do kontraktów zabezpieczających obligacje Hiszpanii, Portugalii, Węgier i Włoch.
Trudno byłoby chyba bronić tezy, że zmiany kwotowań CDS dla tych krajów są skutkiem zaburzeń w polskiej gospodarce. Tym bardziej, że mimo przejściowych zawirowań na polskim rynku obligacji skarbowych ich rentowności nadal utrzymują się na dość niskich poziomach (poniżej 6 proc. dla obligacji 10-letnich). Gdyby następowała gwałtowna ucieczka inwestorów z naszego rynku, obserwowalibyśmy prawdopodobnie dynamiczny wzrost tych rentowności, z pewnością do poziomów znacznie wyższych niż obserwowane obecnie. W rzeczywistości nie ma bowiem makroekonomicznych powodów, by wycofywać się z polskiego rynku.
Trzeba pamiętać o rachunku kapitałowym
Często mylnie analiza nierównowagi zewnętrznej Polski koncentruje się wyłącznie na wielkości deficytu na rachunku bieżącym. Znacznie bardziej przydatnym (w sytuacji Polski, która jest biorcą znacznych transferów z UE) wskaźnikiem jest saldo rachunku bieżącego i kapitałowego. W przypadku Polski znaczna część przychodów z UE jest przeznaczona na inwestycje, zatem jest ujmowana w rachunku kapitałowym.
W II kwartale 2011 r. wskaźnik deficytu rachunku bieżącego i kapitałowego do PKB wynosił dla Polski 2,2 proc. Wielkość tego wskaźnika, choć mniej korzystna niż na Węgrzech (plus 4,1 proc.) i Słowacji (plus 0,4 proc.), nadal jednak kształtuje się na bezpiecznym poziomie. W ramach dyskusji o stabilności makroekonomicznej warto także zwrócić uwagę, że deficyt na rachunku bieżącym (skorygowany o transfery kapitałowe z Unii Europejskiej) jest w tym roku w ponad 90 proc. finansowany przez napływ zagranicznych inwestycji bezpośrednich do Polski.
Do końca września napływ inwestycji bezpośrednich przekroczył 7,5 mld euro, a ich perspektywy w kolejnych okresach także wydają się korzystne. W ostatnich dniach Polska Agencja Informacji i Inwestycji Zagranicznych poinformowała, że wartość nowych projektów inwestycyjnych przyjętych przez tę agencję w ciągu pierwszych dziesięciu miesięcy tego roku, jest niemal dwukrotnie większa niż w analogicznym okresie zeszłego roku, a ponadto obecny rok jest najlepszym od 2007 r. Także inne dostępne prognozy bilansu płatniczego wskazują na planowany wzrost napływu inwestycji bezpośrednich do Polski.
Polska na tle sąsiadów
Rozważając inny z często przytaczanych wskaźników równowagi makroekonomicznej, czyli relację zadłużenia zagranicznego ogółem do eksportu, która wskazuje jak duża część zadłużenia może być spłacona z przychodów z tytułu eksportu, warto zwrócić uwagę, że w przypadku Polski relacja ta (wynosząca 7,2 proc.) kształtuje się na poziomie zbliżonym do innych państw regionu takich jak Węgry (7,3 proc.), Bułgaria (7,5 proc.) i Rumunia (7,3 proc.) i jest nieco wyższa od analogicznego wskaźnika dla Słowacji (5,3 proc.). Jeśli w takiej analizie, co wydaje się uzasadnione, uwzględnić także napływ środków z tytułu eksportu usług i przekazów zarobków, które w przypadku Polski kształtują się na wysokim i stabilnym poziomie, to wskaźnik ten plasuje się jeszcze korzystniej, zdecydowanie na bezpiecznym poziomie.
Z kolei jeśli chodzi o sytuację Polski na tle innych państw regionu, to widać wyraźnie, że nasze wskaźniki opisujące równowagę zewnętrzną wypadają bardziej niż przyzwoicie. Dla wskaźników ustalonych przez Unię Europejską w ramach scoreboardu, czyli wspólnego dla całej Unii zestawu wskaźników makroekonomicznych służących ocenie stopnia nierównowagi w gospodarkach krajów członkowskich, uśredniona wartość tych wskaźników (w ich skład wchodzi np. ważny wskaźnik zadłużenia zagranicznego netto w relacji do PKB) dla Polski pozostaje na bezpiecznym poziomie (34 proc.) i jest lepsza (czasem znacząco) niż w takich krajach jak Portugalia (83 proc.), Węgry (60 proc.), Łotwa (53 proc.), Hiszpania (92 proc.) czy Bułgaria (44 proc.) i nieznacznie tylko gorsza od Słowacji (24 proc.) czy w większym stopniu, od Czech (0 proc.). No ale oczywiście Czechy zawsze były prymusem naszego regionu.
Dług w relacji do PKB
Analitycy, którzy szukają przyczyn podwyższonej zmienności złotego w czynnikach krajowych lubią też jako argument przytaczać relatywnie wysoką wartość zadłużenia krótkoterminowego Polski i to najchętniej w wartościach bezwzględnych. Nietrudno jednak spostrzec, że skala tego zadłużenia wynika przede wszystkim z rozmiaru polskiej gospodarki, a bardziej miarodajnym wskaźnikiem byłaby relacja tego zadłużenia do PKB.
Co ważniejsze jednak, należy przede wszystkim zwrócić uwagę, na korzystną strukturę tego zadłużenia. Blisko połowę stanowią kredyty i depozyty w ramach grup kapitałowych. Tego rodzaju zadłużenie jest zazwyczaj rolowane i nie skutkuje problemami, nawet przy niekorzystnych zmianach rynkowych. Z dużym prawdopodobieństwem można również przyjąć, że organizacje międzynarodowe nie zmniejszą swojego zaangażowania w finansowanie polskiej gospodarki – w końcu w innych krajach ją zwiększają.
Z pozostałej części krótkoterminowego zadłużenia zagranicznego, największą pozycję stanowią otrzymane kredyty handlowe (odroczone płatności za import) w wysokości 12,4 mld euro. Trzeba też dodać, że polskie przedsiębiorstwa (często te same, które otrzymują towary w ramach kredytu handlowego) posiadają należności od nierezydentów w podobnej wysokości. Po uwzględnieniu rolowania kredytów od inwestorów bezpośrednich oraz kredytów handlowych kwota potencjalnie niezrolowanego krótkoterminowego zadłużenia zagranicznego wyniesie 30,6 mld euro, co stanowi już tylko 40,6 proc. wielkości rezerw walutowych NBP oraz 8,3 proc. PKB.
Waluty są nie tylko w NBP
Analizując potencjalne źródła finansowania obsługi zadłużenia zagranicznego należy również uwzględnić wielkość środków będących w posiadaniu polskich podmiotów poza rezerwami walutowymi NBP. Aktywa zagraniczne z tytułu dłużnych instrumentów finansowych będące w posiadaniu polskich banków oraz sektora przedsiębiorstw (z wyłączeniem kredytów handlowych) na koniec czerwca 2011 r. wyniosły 31,5 mld euro.
Zobowiązania z tytułu otrzymanych kredytów handlowych (24,1 mld euro) są zatem w 82,5 proc. równoważone przez należności z tytułu kredytów handlowych udzielonych przez polskie podmioty nierezydentom (19,9 mld euro). W aktywach zarówno sektora bankowego jak i przedsiębiorstw dominującą pozycją są lokaty w bankach za granicą, które wyniosły odpowiednio 4,8 mld euro i 2,1 mld euro. Lokaty banków, podobnie jak lokaty sektora przedsiębiorstw mogą w razie potrzeby bezpośrednio stanowić źródło finansowania obsługi zadłużenia zagranicznego. Uwzględnienie w analizie wymienionych powyżej źródeł finansowania może w sposób istotny ograniczyć potencjalny udział rezerw walutowych NBP w obsłudze zadłużenia zagranicznego.
Myślimy zatem, że jeżeli chcemy znaleźć rzeczywiste przyczyny obecnej podwyższonej zmienności złotego to chyba jednak w większym stopniu powinniśmy koncentrować się na tym co dzieje się za granicą. Bo jeżeli strefa euro znajdzie wyjście z obecnego kryzysu, to złoty bardzo szybko wróci do swojego, kształtowanego przez fundamenty polskiej gospodarki poziomu równowagi i nie sądzę, żeby któryś z chętnie obecnie przytaczanych wskaźników nierównowagi temu przeszkodził.
Jacek Kotłowski i Paweł Michalik
Jacek Kotłowski jest doradcą ekonomicznym w Biurze Badań Stosowanych w Instytucie Ekonomicznym NBP, Paweł Michalik jest zastępcą dyrektora departamentu statystyki NBP
Tekst w języku angielskim What impacts the exchange rate of the zloty: global turmoil or domestic factors?
W codziennym szumie opinii i raportów analityków umyka uwadze to, co mówią same dane dotyczące gospodarki i rynków finansowych. Ważne zatem, by kierować się całościowym obrazem, jaki się z nich wyłania, a nie słuchać podszeptów pojedynczych liczb, których wymowa – nieosadzona w szerszym kontekście – może być zwodnicza.
W ostatnim czasie przedmiotem szczególnego zainteresowania są przyczyny zmian kursu złotego. Można spotkać się z opiniami, na szczęście odosobnionymi, że osłabienie kursu złotego jest wynikiem jakichś poważnych problemów, z jakimi boryka się nasza gospodarka. Jeśli jednak przyjrzymy się uważnie pełnemu obrazowi polskiej gospodarki, jaki wyłania się z danych i jednocześnie weźmiemy pod uwagę obecną sytuację strefy euro borykającej się z kryzysem zadłużenia publicznego, dojdziemy do wniosku, że nasza waluta po prostu unosi się jedynie na falach zawirowań na globalnych rynkach finansowych. Gdyby jej zachowanie rzeczywiście było determinowane przez krajowe uwarunkowania gospodarcze, to kierunek zmian kursu wcale nie musiałby być taki, jak ten, który obserwujemy.
Skutki awersji do ryzyka
Obserwowane ostatnio osłabienie złotego jest odzwierciedleniem wzrostu awersji do ryzyka na międzynarodowych rynkach finansowych, co powoduje – z natury rzeczy – wycofywanie się inwestorów z rynków aktywów tradycyjnie ciągle uznawanych za bardziej ryzykowne (obecne wydarzenia prawdopodobnie znacznie zmienią dotychczasowe podziały na inwestycje bardziej i mniej ryzykowne). W efekcie osłabił się także kurs nie tylko złotego, ale również innych walut regionu. Chociaż w ostatnich miesiącach wzrosły nieco notowania kontraktów CDS dla polskiego długu, to jeszcze większy wzrost zanotowano w odniesieniu do kontraktów zabezpieczających obligacje Hiszpanii, Portugalii, Węgier i Włoch.
Trudno byłoby chyba bronić tezy, że zmiany kwotowań CDS dla tych krajów są skutkiem zaburzeń w polskiej gospodarce. Tym bardziej, że mimo przejściowych zawirowań na polskim rynku obligacji skarbowych ich rentowności nadal utrzymują się na dość niskich poziomach (poniżej 6 proc. dla obligacji 10-letnich). Gdyby następowała gwałtowna ucieczka inwestorów z naszego rynku, obserwowalibyśmy prawdopodobnie dynamiczny wzrost tych rentowności, z pewnością do poziomów znacznie wyższych niż obserwowane obecnie. W rzeczywistości nie ma bowiem makroekonomicznych powodów, by wycofywać się z polskiego rynku.
Trzeba pamiętać o rachunku kapitałowym
Często mylnie analiza nierównowagi zewnętrznej Polski koncentruje się wyłącznie na wielkości deficytu na rachunku bieżącym. Znacznie bardziej przydatnym (w sytuacji Polski, która jest biorcą znacznych transferów z UE) wskaźnikiem jest saldo rachunku bieżącego i kapitałowego. W przypadku Polski znaczna część przychodów z UE jest przeznaczona na inwestycje, zatem jest ujmowana w rachunku kapitałowym.
W II kwartale 2011 r. wskaźnik deficytu rachunku bieżącego i kapitałowego do PKB wynosił dla Polski 2,2 proc. Wielkość tego wskaźnika, choć mniej korzystna niż na Węgrzech (plus 4,1 proc.) i Słowacji (plus 0,4 proc.), nadal jednak kształtuje się na bezpiecznym poziomie. W ramach dyskusji o stabilności makroekonomicznej warto także zwrócić uwagę, że deficyt na rachunku bieżącym (skorygowany o transfery kapitałowe z Unii Europejskiej) jest w tym roku w ponad 90 proc. finansowany przez napływ zagranicznych inwestycji bezpośrednich do Polski.
Do końca września napływ inwestycji bezpośrednich przekroczył 7,5 mld euro, a ich perspektywy w kolejnych okresach także wydają się korzystne. W ostatnich dniach Polska Agencja Informacji i Inwestycji Zagranicznych poinformowała, że wartość nowych projektów inwestycyjnych przyjętych przez tę agencję w ciągu pierwszych dziesięciu miesięcy tego roku, jest niemal dwukrotnie większa niż w analogicznym okresie zeszłego roku, a ponadto obecny rok jest najlepszym od 2007 r. Także inne dostępne prognozy bilansu płatniczego wskazują na planowany wzrost napływu inwestycji bezpośrednich do Polski.
Polska na tle sąsiadów
Rozważając inny z często przytaczanych wskaźników równowagi makroekonomicznej, czyli relację zadłużenia zagranicznego ogółem do eksportu, która wskazuje jak duża część zadłużenia może być spłacona z przychodów z tytułu eksportu, warto zwrócić uwagę, że w przypadku Polski relacja ta (wynosząca 7,2 proc.) kształtuje się na poziomie zbliżonym do innych państw regionu takich jak Węgry (7,3 proc.), Bułgaria (7,5 proc.) i Rumunia (7,3 proc.) i jest nieco wyższa od analogicznego wskaźnika dla Słowacji (5,3 proc.). Jeśli w takiej analizie, co wydaje się uzasadnione, uwzględnić także napływ środków z tytułu eksportu usług i przekazów zarobków, które w przypadku Polski kształtują się na wysokim i stabilnym poziomie, to wskaźnik ten plasuje się jeszcze korzystniej, zdecydowanie na bezpiecznym poziomie.
Z kolei jeśli chodzi o sytuację Polski na tle innych państw regionu, to widać wyraźnie, że nasze wskaźniki opisujące równowagę zewnętrzną wypadają bardziej niż przyzwoicie. Dla wskaźników ustalonych przez Unię Europejską w ramach scoreboardu, czyli wspólnego dla całej Unii zestawu wskaźników makroekonomicznych służących ocenie stopnia nierównowagi w gospodarkach krajów członkowskich, uśredniona wartość tych wskaźników (w ich skład wchodzi np. ważny wskaźnik zadłużenia zagranicznego netto w relacji do PKB) dla Polski pozostaje na bezpiecznym poziomie (34 proc.) i jest lepsza (czasem znacząco) niż w takich krajach jak Portugalia (83 proc.), Węgry (60 proc.), Łotwa (53 proc.), Hiszpania (92 proc.) czy Bułgaria (44 proc.) i nieznacznie tylko gorsza od Słowacji (24 proc.) czy w większym stopniu, od Czech (0 proc.). No ale oczywiście Czechy zawsze były prymusem naszego regionu.
Dług w relacji do PKB
Analitycy, którzy szukają przyczyn podwyższonej zmienności złotego w czynnikach krajowych lubią też jako argument przytaczać relatywnie wysoką wartość zadłużenia krótkoterminowego Polski i to najchętniej w wartościach bezwzględnych. Nietrudno jednak spostrzec, że skala tego zadłużenia wynika przede wszystkim z rozmiaru polskiej gospodarki, a bardziej miarodajnym wskaźnikiem byłaby relacja tego zadłużenia do PKB.
Co ważniejsze jednak, należy przede wszystkim zwrócić uwagę, na korzystną strukturę tego zadłużenia. Blisko połowę stanowią kredyty i depozyty w ramach grup kapitałowych. Tego rodzaju zadłużenie jest zazwyczaj rolowane i nie skutkuje problemami, nawet przy niekorzystnych zmianach rynkowych. Z dużym prawdopodobieństwem można również przyjąć, że organizacje międzynarodowe nie zmniejszą swojego zaangażowania w finansowanie polskiej gospodarki – w końcu w innych krajach ją zwiększają.
Z pozostałej części krótkoterminowego zadłużenia zagranicznego, największą pozycję stanowią otrzymane kredyty handlowe (odroczone płatności za import) w wysokości 12,4 mld euro. Trzeba też dodać, że polskie przedsiębiorstwa (często te same, które otrzymują towary w ramach kredytu handlowego) posiadają należności od nierezydentów w podobnej wysokości. Po uwzględnieniu rolowania kredytów od inwestorów bezpośrednich oraz kredytów handlowych kwota potencjalnie niezrolowanego krótkoterminowego zadłużenia zagranicznego wyniesie 30,6 mld euro, co stanowi już tylko 40,6 proc. wielkości rezerw walutowych NBP oraz 8,3 proc. PKB.
Waluty są nie tylko w NBP
Analizując potencjalne źródła finansowania obsługi zadłużenia zagranicznego należy również uwzględnić wielkość środków będących w posiadaniu polskich podmiotów poza rezerwami walutowymi NBP. Aktywa zagraniczne z tytułu dłużnych instrumentów finansowych będące w posiadaniu polskich banków oraz sektora przedsiębiorstw (z wyłączeniem kredytów handlowych) na koniec czerwca 2011 r. wyniosły 31,5 mld euro.
Zobowiązania z tytułu otrzymanych kredytów handlowych (24,1 mld euro) są zatem w 82,5 proc. równoważone przez należności z tytułu kredytów handlowych udzielonych przez polskie podmioty nierezydentom (19,9 mld euro). W aktywach zarówno sektora bankowego jak i przedsiębiorstw dominującą pozycją są lokaty w bankach za granicą, które wyniosły odpowiednio 4,8 mld euro i 2,1 mld euro. Lokaty banków, podobnie jak lokaty sektora przedsiębiorstw mogą w razie potrzeby bezpośrednio stanowić źródło finansowania obsługi zadłużenia zagranicznego. Uwzględnienie w analizie wymienionych powyżej źródeł finansowania może w sposób istotny ograniczyć potencjalny udział rezerw walutowych NBP w obsłudze zadłużenia zagranicznego.
Myślimy zatem, że jeżeli chcemy znaleźć rzeczywiste przyczyny obecnej podwyższonej zmienności złotego to chyba jednak w większym stopniu powinniśmy koncentrować się na tym co dzieje się za granicą. Bo jeżeli strefa euro znajdzie wyjście z obecnego kryzysu, to złoty bardzo szybko wróci do swojego, kształtowanego przez fundamenty polskiej gospodarki poziomu równowagi i nie sądzę, żeby któryś z chętnie obecnie przytaczanych wskaźników nierównowagi temu przeszkodził.
Jacek Kotłowski jest doradcą ekonomicznym w Biurze Badań Stosowanych w Instytucie Ekonomicznym NBP, Paweł Michalik jest zastępcą dyrektora departamentu statystyki NBP
Na koniec 2021 r. Narodowy Bank Polski odnotował najwyższą w historii sumę bilansową w wysokości 825,3 mld zł oraz najwyższy wynik finansowy, który wyniósł prawie 11,0 mld zł.
W ciągu najbliższych 30 lat rynek pracy będzie podlegał rozmaitym trendom. Do najważniejszych należą rozwój sztucznej inteligencji, starzenie się społeczeństw i ekologiczna transformacja. Każdy z nich będzie się wiązał z nowymi zagrożeniami, ale też i zawodowymi szansami.
Porządek z Bretton Woods upada, epoka Potęgi Pieniądza jest w odwrocie i nic tego nie zmieni, a na horyzoncie widać świt multipolarnego świata – przekonuje dr Fadi Lama, doradca EBOR, w książce „Why The West Can't Win: From Bretton Woods to a Multipolar World”.
Inwestowanie za pośrednictwem ETF-ów jest proste i tanie, pozwala też zaoszczędzić sporo czasu, pieniędzy i nerwów na wyboistej drodze do budowania majątku.
Siła Chin bierze się z ich gospodarki – takie panuje powszechne przekonanie. Tymczasem coraz częściej zauważamy, choć nie do końca, że dzisiejsze Państwo Środka to już drugie niekwestionowane mocarstwo globalne, po USA. A jeśli tak, to nie może się ograniczać tylko do gospodarki czy handlu lub być światową taśmą produkcyjną i źródłem łańcuchów dostaw. Chcąc dziś być (super)mocarstwem, nie można stronić od modernizacji, postępu, w tym w wysokich technologiach.
Bank Gospodarstwa Krajowego (BGK) to dzisiaj publiczny bank rozwoju, którego głównym celem jest wspieranie polityki gospodarczej rządu. To także jednostka współtworząca system instytucji rozwoju.
Uśpiona długim okresem pokoju Unia Europejska, bazując głównie na potencjale NATO, pozostawała pasywna w rozwoju własnej produkcji zbrojeniowej. Wojna w Ukrainie obnażyła słabości w tej dziedzinie. Wyzwoliła też bardziej aktywne podejście do produkcji uzbrojenia i wpływa na budowę nowej strategii w tym zakresie.
ChatGPT zapoczątkował nowy etap automatyzacji. W nadchodzących latach generatywna sztuczna inteligencja może doprowadzić do głębokich zmian na rynku pracy oraz znacząco przyspieszyć wzrost gospodarczy.
Historia pokazuje, że naród, który odzyskuje wolność i zdobywa panowanie na terytorium swojego państwa bagnetem żołnierza, nie zapewnia sobie tym samym zupełnej suwerenności. Dopiero odzyskanie władzy nad walutą narodową albo stworzenie tej waluty, staje się prawnym imperatywem suwerenności i fundamentem stabilnej gospodarki narodowej.
Sztuczna inteligencja powoli zmienia sposób działania banków i instytucji finansowych. Pomaga im zredukować ciężar biurokracji, ale także podejmować szybsze decyzje oraz utrzymywać efektywny kontakt z klientami. A będzie jeszcze lepiej. W perspektywie czeka kilkunastoprocentowy wzrost EBITDA.
W ciągu najbliższych 30 lat rynek pracy będzie podlegał rozmaitym trendom. Do najważniejszych należą rozwój sztucznej inteligencji, starzenie się społeczeństw i ekologiczna transformacja. Każdy z nich będzie się wiązał z nowymi zagrożeniami, ale też i zawodowymi szansami.
Po dwóch latach deficytu, Polska odnotowała w 2023 r. dodatnie saldo w obrotach handlowych. Poprawa salda nastąpiła we wszystkich głównych kategoriach towarów, a najsilniej w paliwach. Głównym czynnikiem tych tendencji były wyraźnie lepsze warunki cenowe w polskim handlu zagranicznym.
Obecne perspektywy dla gospodarki Niemiec są osłabiane przez szereg czynników zwiększających niepewność i tłumiących nastroje biznesowe w niezwykle silny sposób. W szczególności widać duży niepokój co do przyszłego rozwoju sytuacji geopolitycznej – mówi prof. Christoph M. Schmidt, prezes RWI – Leibniz Institute for Economic Research.
Współczesne problemy prawne Unii Europejskiej, sztuczna inteligencja w bankowości oraz polityka pieniężna były tematami grudniowego zjazdu na podyplomowych studiach MBA organizowanych w ramach drugiej edycji projektu „Akademia NBP”.
Portal ekonomiczny NBP „Obserwator Finansowy” ponownie znalazł się w czołówce najbardziej opiniotwórczych mediów w kategorii „Media ekonomiczne i biznesowe”, wyprzedzając m.in. „Parkiet”. Wzrost cytowalności treści publikowanych na łamach serwisu wzrósł w kwietniu w odniesieniu do marca 2023 r. o 37 proc.
Sytuacja gospodarcza w Polsce na tle innych krajów przedstawia się korzystnie. Warto zauważyć, że w szybkim tempie nadrabiamy dystans dzielący Polskę od poziomu życia w wybranych państwach europejskich. W ciągu ostatnich czterech lat dynamika wzrostu PKB plasowała Polskę powyżej innych krajów europejskich, zarówno strefy euro, w tym Niemiec i Francji, jak i krajów Unii Europejskiej z własną walutą, np. Czech.
Większość polskich przedsiębiorców odczuła skutki wojny w Ukrainie, choć jej wpływ oceniają w zróżnicowany sposób – wynika z badania przeprowadzonego przez Polski Instytut Ekonomiczny.
W styczniu 2020 roku Wielka Brytania formalnie opuściła Unię Europejską. Oczekiwane korzyści z brexitu, poza odzyskaniem suwerenności w zakresie kształtowania prawa i zewnętrznych relacji gospodarczych, jednak się nie zmaterializowały. Widoczny jest natomiast spadek wydajności i konkurencyjności brytyjskiej gospodarki, co wpływa także na kondycję rynku pracy.