Wskaźnik Przyszłej Inflacji, prognozujący z kilkumiesięcznym wyprzedzeniem kierunek zmian cen towarów i usług konsumpcyjnych spadł w sierpniu spadł w stosunku do lipca o 0,9 punktu. To już trzeci miesiąc obniżania się jego wartości, przy rosnącej z miesiąca na miesiąc skali spadku – informuje Maria Drozdowicz z Biura Inwestycji i Cykli Ekonomicznych BIEC.
Spośród dziewięciu składowych wskaźnika tylko jedna działała w kierunku wzrostu cen, pozostałe zaś działały w kierunku ich spadku lub stabilizacji.
– Oznacza to znaczne ograniczenie presji inflacyjnej w gospodarce. Nie bez znaczenia dla siły tej tendencji są obawy przedsiębiorców o ekonomiczne skutki embarga na eksport towarów do Rosji – ocenia Drozdowicz.
Najsilniej w kierunku spadku wskaźnika oddziaływały w tym miesiącu oczekiwania przedsiębiorców co do możliwości podnoszenia cen. W ciągu ostatnich trzech miesięcy zdecydowanie ubyło firm oczekujących wzrostu cen na rzecz tych, którzy zamierzają w najbliższej przyszłości ceny obniżyć. Najwięcej obaw o konieczność obniżania cen wyrażają przedstawiciele branż produkujących trwałe dobra konsumpcyjne, a wśród nich przede wszystkim producenci komputerów i nośników informacji, przedstawiciele przemysłu poligraficznego, odzieżowego i farmaceutycznego.
– Co ciekawe, na razie obniżek cen nie obawiają się przedsiębiorstwa przemysłu spożywczego – zwraca uwagę Drozdowicz.
Najniższe oczekiwania na wzrost cen wyrażali menadżerowie na początku ubiegłego roku, w kolejnych miesiącach 2013 r. aż do listopada skłonność do podnoszenia cen systematycznie nasilała się. Od lutego 2014 r. ponownie przeważają opinie o konieczności obniżek lub utrzymania cen na dotychczasowym poziomie.
Przedsiębiorstwa obniżają koszty produkcji, co ma im zagwarantować realizację zysku w warunkach spadku cen. Spadają przeciętne koszty produkcji, zaś wzrost jednostkowych kosztów pracy obserwowany w poprzednich miesiącach był bardzo umiarkowany i okazał się krótkotrwały.
Obniżyły się ceny importu (ostatnie dostępne dane za kwiecień), co wynikało głównie z lekkiego umocnienia złotego oraz stabilizacji cen podstawowych surowców na światowych rynkach. W dłuższym okresie, tj. od początku ubiegłego roku ceny importu charakteryzują się względną stabilnością i prócz krótkookresowych wahań nie wykazują zdecydowanej tendencji ani do spadku, ani do wzrostu.
Nieznacznie obniżyło się wykorzystanie mocy produkcyjnych w sektorze przedsiębiorstw produkcyjnych. Zmiana jest na razie niewielka i raczej wskazuje na okresowe przerwanie trwającej od drugiej połowy ubiegłego roku tendencji do wzrostu ich wykorzystania.
Trzeci miesiąc z rzędu utrzymuje się nieco słabsza niż przed rokiem dynamika zadłużania się gospodarstw domowych z tytułu kredytów.
– Odbudowa popytu wewnętrznego a w szczególności spożycia indywidualnego następuje bardzo powoli, głównie z powodu dość słabej i jedynie sezonowej poprawy na rynku pracy, utrzymującej się niepewności zatrudnienia oraz umiarkowanego jak dotychczas, wzrostu wynagrodzeń – ocenia Drozdowicz.
W niewielkim stopniu zmieniła się podaż pieniądza M3, co raczej nie zapowiada wyższego popytu, tym bardziej, ze nie wzrastają depozyty gospodarstw domowych.
Jedyną składową, która w tym miesiącu działała proinflacyjnie, to ceny usług magazynowania i transportu świadczone na rzecz przedsiębiorstw (ostatnie dostępne dane za maj 2014). Indeks cen tej kategorii usług wzrósł jedynie za sprawą wyższych cen magazynowania. Ceny pozostałych kategorii usług nie zmieniły się lub spadły. Niezależnie od krótkookresowych wahań, w dłuższej perspektywie ceny usług transportu i magazynowania od jesieni ubiegłego roku wykazują tendencje dezinflacyjne.
Przedstawiane przez organy nadzoru makroostrożnościowego twierdzenia o przeszacowaniu cen nieruchomości – na przykład w Szwecji – oparte na współczynniku cen nieruchomości do dochodów są często przesadzone. W niniejszym artykule dowodzimy, że dla określenia czynników fundamentalnych kształtujących ceny nieruchomości mieszkaniowych konieczne jest uwzględnienie zrównoważonego poziomu stóp procentowych, lecz żadna konkretna miara przeszacowania lub niedoszacowania nie jest zadowalająca. Do miar tych należy współczynnik kosztów użytkowania do dochodów. Zamiast nich dla potrzeb przeprowadzenia oceny opartej na dowodach wymagane są strukturalne modele empiryczne rynku mieszkaniowego i rynku kredytowego.
Ceny energii były ważnym czynnikiem niedawnego wzrostu inflacji. W artykule analizujemy związek między szokami cen energii a oczekiwaniami inflacyjnymi gospodarstw domowych i przedsiębiorstw. Okazuje się, że gospodarstwa rozciągają (ekstrapolują) indywidualną percepcję wzrostu cen energii na ogląd całej gospodarki. Z kolei przedsiębiorstwa, które w znacznej części przenoszą wzrost kosztów energii na ceny swoich produktów, nie wykazują wpływu szoku cen energii na oczekiwania inflacyjne. Spostrzeżenia te zdają się potwierdzać istnienie różnic w posiadanej wiedzy ekonomicznej (ang. information frictions), oraz ich roli w wyjaśnianiu różnic między gospodarstwami domowymi a przedsiębiorstwami.
Międzynarodowy Fundusz Walutowy (MFW, Fundusz), instytucja niewątpliwie zasłużona nie tylko z uwagi na swoją działalność pożyczkodawcy ostatniej szansy dla krajów, którym należało ratować zagrożony bilans płatniczy, ale również jako wymagający partner dla władz, dający diagnozę sytuacji gospodarczej i proponujący potrzebne zmiany w polityce ekonomicznej. W przypadku Narodowego Banku Polskiego dwa okresy współpracy warte są przypomnienia: okres wdrażania transformacji systemowej oraz okres wprowadzenia polityki pieniężnej opartej na bezpośrednim celu inflacyjnym.
Unia Europejska jako pierwsza na świecie wdrożyła kompleksowe przepisy regulujące sztuczną inteligencję. Czy AI Act wystarczy, by zapewnić bezpieczeństwo obywatelom, a jednocześnie nie zahamować innowacji? – Na pewno to dobry krok, ale wciąż brakuje nam technologicznego przywództwa – mówi dr Michał Nowakowski, radca prawny i ekspert ds. etyki AI.
Sztuczna inteligencja może nie tylko przejąć wiele zadań wykonywanych przez ludzi, ale też radykalnie zmienić fundamenty globalnego ładu. W optymistycznym scenariuszu oznaczać to może „w pełni zautomatyzowany luksusowy komunizm”. Jednak jeszcze bardziej prawdopodobne są mroczne wizje: podział ludzkości na kasty, neokolonializm technologiczny, ekstremalne nierówności czy cyfrowe dyktatury zarządzane przez ogólną sztuczną inteligencję. Utopia może łatwo przerodzić się w dystopię – przestrzega prof. Jakub Growiec, doradca ekonomiczny w Departamencie Analiz i Badań Ekonomicznych NBP i wykładowca SGH.
Głównym tematem tegorocznego sympozjum w Jackson Hole, organizowanego przez Bank Rezerwy Federalnej w Kansas City, była sytuacja i aktualne trendy na rynku pracy. Nie zabrakło tam również innych tematów, w tym prezentacji dotyczącej reguły Taylora, z której można się było dowiedzieć, dlaczego trudno jest opisywać i intepretować politykę pieniężną za pomocą prostych matematycznych formuł.
Rezerwa Federalna Stanów Zjednoczonych (Fed) dokonała w ostatnim czasie kolejnego przeglądu swojej strategii polityki pieniężnej. W nowym dokumencie strategicznym potwierdzono główne założenia dotychczasowego podejścia Fed do prowadzenia polityki pieniężnej.
Autonomiczna sztuczna inteligencja w ciągu kilku lat zrewolucjonizuje wiele biznesów i branż, zmieni łańcuchy wartości firm i strukturę zatrudnienia. Nie powinna jednak być pozostawiona bez nadzoru.
Pomimo wyzwań gospodarczych i społecznych, coraz dłuższe życie otwiera również nowe możliwości ekonomiczne, które mogą przekształcić starzenie się społeczeństw z obciążenia w źródło wzrostu i rozwoju.
Kraj byłego bloku wschodniego, który – podobnie jak my – zaczął dynamicznie się rozwijać po upadku komunizmu to Rumunia. Dziś ma apetyt na znacznie więcej, ale czy wystarczy jej sił i ambicji, by sięgnąć po więcej?
Podczas pandemii inflacja CPI w ujęciu rocznym w Stanach Zjednoczonych gwałtownie wzrosła, osiągając w czerwcu 2022 r. maksimum na poziomie 9 proc. W artykule przekonujemy, że ten wzrost inflacji można wyjaśnić w ramach metodologicznych, w których inflacja zależy od trzech czynników: długoterminowych oczekiwań, stopnia zacieśnienia rynku pracy mierzonego stosunkiem wakatów do bezrobocia oraz dużych zmian cen względnych w poszczególnych branżach, np. sektorze energetycznym i motoryzacyjnym.
Im dłużej europejskie rządy będą inwestowały w obronność, tym większe są szanse na znaczny wzrost innowacyjności i w długim horyzoncie czasowym na Starym Kontynencie zobaczymy efekt spin-off, czyli transferu technologii z sektora defence do sektorów cywilnych – uważa prof. Hubertus Bardt, dyrektor zarządzający IW Köln.
Swobodny dostęp do zdrowej i relatywnie taniej żywności wciąż nie jest czymś powszechnym w skali globu, i wymaga interdyscyplinarnego podejścia, współpracy państw i firm z organizacjami międzynarodowymi, a także zapewnienia odpowiedniego finansowania przedsiębiorstwom z branży rolnej – przekonują autorzy monografii „Współczesne wyzwania bezpieczeństwa żywnościowego”.
Pracownicy tracą pracę bezpowrotnie. Klienci zostają bez usług, na których polegali przez lata. Drużyny sportowe tracą sponsorów, a społeczności swoje instytucje, które były ich opoką. Wygrywa tylko private equity. Taki krajobraz USA maluje Megan Greenwell w książce „Bad Company”.
Polska chce zablokować umowę o wolnym handlu z krajami Ameryki Południowej. Powodem są głównie obawy rolników o konkurencyjność ich produktów. W jaki sposób realizacja umowy z Mercosur może wpłynąć na unijne rolnictwo i jakie mogą być też jej inne skutki?
Czy Polska rzeczywiście dokonała gospodarczego cudu? Ostatnie trzy i pół dekady pokazują, że odpowiedź może być tylko jedna – tak. Nowy numer kwartalnika „Obserwator Finansowy” to opowieść o sukcesie, który nie wydarzył się w naszej gospodarce sam, ale był efektem odwagi, determinacji i pracy całego społeczeństwa. A także o wyzwaniach, które dopiero przed nami.
Rosnące napięcia geopolityczne, demontaż globalnych łańcuchów dostaw, protekcjonizm, wojny handlowe i ekspansja sztucznej inteligencji coraz mocniej kształtują nowy, wielobiegunowy ład gospodarczy. Najnowszy numer kwartalnika Narodowego Banku Polskiego stawia pytania o przyszłość światowej gospodarki.
