Powrót inflacji jest szansą dla bankierów centralnych
Wgospodarce światowej presja inflacyjna jest coraz silniejsza, a banki centralne mogą stanąć w obliczu konieczności zaostrzenia polityki pieniężnej i zaprzestania korzystania z niekonwencjonalnych instrumentów łagodzenia, co może im wyjść na dobre.
(źródło: NBP, Eurostat)
W opinii Miroslava Singera, publicysty OMFIF i byłego prezesa banku centralnego Czech, takie zacieśnienie polityki pieniężnej nie będzie mile widziane w wielu krajach – zwłaszcza przez polityków. Dla przykładu w Stanach Zjednoczonych podniesienie stóp procentowych i związane z tym umocnienie dolara z pewnością nie będzie dobrze przyjęte przez nową administrację Białego Domu, której celem jest wzmacnianie konkurencyjności amerykańskiej gospodarki.
Z kolei w strefie euro wyjście z ultrałagodnej polityki pieniężnej będzie utrudnione ze względu na osłabienie sektorów finansowych w niektórych krajach oraz nieukończony proces budowania instytucji wspólnej waluty. W ślad za poprawiającą się koniunkturą gospodarczą i zmniejszającą się luką popytową w całej strefie euro presja inflacyjna będzie rosnąć.
Wszystko to dzieje się w warunkach niechęci społeczeństwa do elit politycznych, do których mogą być także zaliczeni bankierzy centralni. Z tego powodu mogą oni stać się celem rozgrywek politycznych.
Miroslav Singer uważa, że w kontekście polityki pieniężnej prowadzonej przez banki centralne można się spodziewać wielu propozycji dotyczących umożliwienia inflacji wzrostu powyżej celu, czy nawet podwyższenia celu inflacyjnego. Podobne myślenie miało miejsce w okresie deflacji, ale wówczas niechęć do poluzowania oczekiwań inflacyjnych w średnim okresie sprawiła, że nie obniżono celu. Gdyby jednak bankierzy centralni kierowali się takimi radami, to działaliby wtedy procyklicznie, co byłoby zaprzeczeniem głównego celu, dla którego banki centralne są niezależne.
Mimo to niektórzy politycy, którzy zostali wybrani w ostatnim czasie, jak na przykład nowy prezydent Stanów Zjednoczonych, lub inni, którzy jeszcze walczą o elekcję (np. w Holandii i Francji), mogą dążyć do konfrontacji na tym polu.
W najbliższym czasie można się spodziewać, że bankierzy centralni w swoich wypowiedziach będą skupiać się na tłumaczeniu, dlaczego powinno się dbać o niski i stabilny poziom inflacji. Będzie to duża odmiana w porównaniu do ich wcześniejszych wyjaśnień dotyczących konieczności stosowania niekonwencjonalnych działań, jak luzowanie ilościowe w celu uniknięcia zagrożeń deflacyjnych.
Na przestrzeni wielu lat bankierzy centralni udowodnili, że są skuteczni w dialogu na temat prowadzonej polityki pieniężnej. Co więcej, według Singera, w obecnych warunkach tradycyjne instrumenty polityki pieniężnej są bardziej efektywne, a bankierzy centralni z pewnością przyjmą z ulgą powrót do prowadzenia konwencjonalnej polityki pieniężnej – szczególnie ze względu na fakt, że prowadzenie dyskusji w takich warunkach będzie dla nich bardziej komfortowe.
Rola złota ulegała znaczącym przemianom wraz z ewolucją międzynarodowego systemu walutowego. Doprowadziło to do stopniowego spadku roli złota w odniesieniu do trzech klasycznych funkcji pieniądza: środka wymiany, jednostki obrachunkowej oraz środka tezauryzacji. Był to proces stopniowej eliminacji tego kruszcu z systemu monetarnego. Należy jednak podkreślić, że okres braku oficjalnej roli złota w systemie monetarnym jest relatywnie krótki w porównaniu z czasem, kiedy pełniło ono wszystkie klasyczne funkcje pieniądza.
W seriach wydawniczych Materiały i Studia NBP oraz NBP Working Papers został niedawno opublikowany raport przedstawiający wyniki najnowszych badań dotyczących mechanizmu transmisji polityki pieniężnej w Polsce. Z wielu wątków poddanych analizie wybraliśmy trzy, które streszczamy w niniejszym artykule. Rozpoczynamy od czynników wpływających na możliwie zmiany mechanizmu transmisji polityki pieniężnej. Następnie analizujemy siłę i opóźnienia, z jaką decyzje Rady Polityki Pieniężnej oddziałują na gospodarkę. W ostatniej części artykułu przyglądamy się bliżej funkcjonowaniu kanału kredytowego polityki pieniężnej w Polsce.
Dyskusja podczas tegorocznego forum bankierów centralnych w portugalskiej Sintrze dotyczyła głównie aktualnych wyzwań dla polityki pieniężnej związanych z zachodzącymi w gospodarce światowej zmianami strukturalnymi, napięciami geopolitycznymi i skutkami silnych wstrząsów z poprzednich lat.
Na październikowym posiedzeniu Rada Polityki Pieniężnej (RPP) obniżyła stopy procentowe NBP o 0,25 pkt. proc. w tym referencyjną do 4,50 proc. Co dalej? „Członkowie Rady widzą przestrzeń do obniżek, ale kiedy to nastąpi jeszcze nie wiedzą” - poinformował prof. Adam Glapiński.
Unia Europejska coraz bardziej zacieśnia relacje polityczne, gospodarcze i handlowe z Republiką Mołdawii – jednym z najmłodszych państw Starego Kontynentu, które Rosja uznaje za swoją strefę wpływów.
Przez ostatnie lata rynki wschodzące zmagały się z silnym kursem dolara i zdominowanym przez Wall Street rynkiem kapitałowym. Dziś, w obliczu zmian strukturalnych w światowej gospodarce, a także nastawienia Fed oraz ich własnego rozwoju, kraje rozwijające się stają się nie tylko motorem globalnego wzrostu, ale i magnesem dla kapitału, sygnalizując koniec ery „amerykańskiej wyjątkowości”.
Polski przemysł bateryjny powinien iść w kierunku recyklingu, bo to daje przewidywalny dostęp do surowców, uniezależnia nas od ich producentów, a koszty – co do zasady – są niższe niż w przypadku importu surowców – twierdzi Aleksandra Sojka, starszy analityk Polskiego Instytutu Ekonomicznego.
Prezydent Donald Trump ogłaszając 2 kwietnia 2025 r. (w tzw. „Dniu Wyzwolenia”) znaczące podwyżki stawek celnych zapowiedział powrót do USA fabryk i wysokopłatnych miejsc pracy w przemyśle. Wiele wskazuje na to, że ten cel będzie trudny do osiągnięcia. Cła nie poprawią też konkurencyjności amerykańskiej gospodarki.
Coraz gorętsze lata wpływają na oblicze turystyki. Dziś to już nie tylko deszczowa pogoda psuje urlop – coraz częściej za nieudane wakacje uznaje się także dni z ekstremalnym upałem. Okazuje się, że nawet słońca może być za dużo. Jak turyści dostosowują się do tych zmian?
O obronie gotówki jako ważnego środka płatniczego w obrocie gospodarczym i roli państwa w tej wojnie mówił w rozmowie z „Obserwatorem Finansowym“ Rafał Górski, prezes Instytutu Spraw Obywatelskich.
Marketing miejsc długo uchodził za luksusowy dodatek – „ładne hasła i logotypy”. Dziś to narzędzie zniuansowanej rywalizacji o mieszkańców, inwestorów i turystów – mówi dr Jarosław Górski, adiunkt na Wydziale Nauk Ekonomicznych UW.
Na październikowym posiedzeniu Rada Polityki Pieniężnej (RPP) obniżyła stopy procentowe NBP o 0,25 pkt. proc. w tym referencyjną do 4,50 proc. Co dalej? „Członkowie Rady widzą przestrzeń do obniżek, ale kiedy to nastąpi jeszcze nie wiedzą” - poinformował prof. Adam Glapiński.
Kiedyś skomplikowane operacje w sieci dla anarcho-kapitalistów, wkrótce forma aktywów inwestycyjnych dla amerykańskich emerytów dostarczana przez miliarderów z Wall Street – bitcoin przez prawie 17 lat przeszedł długą drogę.
Potrzebny jest nowy sposób myślenia o ekonomii politycznej, który odrzuca dychotomię „rynek kontra rząd”, zastępując ją wizją dotyczącą tego, w jaki sposób przedsiębiorczy liderzy mogą wykorzystać siłę rynków do osiągania celów politycznych i społecznych – przekonuje Chris Hughes w książce „Marketcrafters”.
Czy realizacja amerykańskiego snu na kredyt zakończy się koszmarem? Na to pytanie próbuje odpowiedzieć R. Christopher Whalen w książce „Inflated: Money, Debt, and the American Dream”.
Polska chce zablokować umowę o wolnym handlu z krajami Ameryki Południowej. Powodem są głównie obawy rolników o konkurencyjność ich produktów. W jaki sposób realizacja umowy z Mercosur może wpłynąć na unijne rolnictwo i jakie mogą być też jej inne skutki?
Czy Polska rzeczywiście dokonała gospodarczego cudu? Ostatnie trzy i pół dekady pokazują, że odpowiedź może być tylko jedna – tak. Nowy numer kwartalnika „Obserwator Finansowy” to opowieść o sukcesie, który nie wydarzył się w naszej gospodarce sam, ale był efektem odwagi, determinacji i pracy całego społeczeństwa. A także o wyzwaniach, które dopiero przed nami.
Rosnące napięcia geopolityczne, demontaż globalnych łańcuchów dostaw, protekcjonizm, wojny handlowe i ekspansja sztucznej inteligencji coraz mocniej kształtują nowy, wielobiegunowy ład gospodarczy. Najnowszy numer kwartalnika Narodowego Banku Polskiego stawia pytania o przyszłość światowej gospodarki.
