Polska: za dużo mikrofirm, za mało małych i średnich
Ciekawe dane o strukturze firm w krajach europejskich według Eurostatu. Ponadto o recesji w Finlandii, walce z biurokracją w Kanadzie i złej polityce w Turcji. A także 10 globalnych tematów na 2016 rok według Goldman Sachs, czy CEO osiągają dobre wyniki bo mają szczęście oraz o Faraday Factory, czyli konkurencji dla Tesli.
9 na 10 firm w Europie to mikrofirmy zatrudniające mniej niż 10 pracowników –podał Eurostat. Komunikat, który właśnie opublikowano, niestety opiera się na danych z 2012 roku. Mimo to jest dość ciekawy i między innymi wynika z niego, że Polska jest na szóstym miejscu w krajach Unii, jeśli chodzi o udział zatrudnienia w firmach mikro w całej gospodarce (poza finansami)- przekracza 35 procent. Przed nami są tylko kraje południa Europy, co oznacza, że procesy koncentracji i poszukiwania ekonomii skali są jeszcze przed nami. Pod względem struktury przedsiębiorstw i zatrudnienia w nich jesteśmy daleko od Niemiec, z którymi lubimy się porównywać. W Niemczech w mikrofirmach zatrudnionych jest 19 procent pracowników, w małych firmach 23,1 proc., w średnich 20,5 proc i w dużych 37,5 proc.
W Polsce układ jest taki: 36,4 proc. w mikro, 13,9 proc. małe, 18,6 proc. średnie i 31,1 procent pracowników w dużych duże. Wyraźnie widać blokadę w rozwoju na etapie przejścia z mikro do małych firm. W niektórych krajach nowe firmy w znacznej części mają od razu 1 do 4 pracowników. Na przykład w Austrii połowa nowopowstałych firm nie ma pracowników, a 42,5 procent już na wejściu od 1 do 4. W Polsce w tej drugiej grupie jest tylko 11 ,3 procent nowozakładanych firm, natomiast aż 86,9 procent nowo powstających biznesów to jednoosobowe działalności gospodarcze bez pracowników.
Finlandia znajduje się w głębokiej depresji, co nawet lepiej niż Grecja pokazuje niebezpieczeństwa płynące ze wspólnej waluty – pisze Ambrose Evans-Pritchard w Telegraph. W końcu Finlandia jest solidnym, oszczędnym państwem, które odrobiło swoją lekcję przed wejściem do systemu wspólnej waluty. Przoduje w licznych rankingach konkurencyjności, edukacji, innowacji, praw własności, ochrony własności intelektualnej i in. A jednak od trzech lat jest w głębokiej recesji. Złapana z jednej strony przez Pakt Stabilności i Rozwoju ograniczający poziom długu i deficytu (choć nie wszystkim, Francja od lat przekracza obie granice), z drugiej strony przez ograniczenia wynikające z posiadania wspólnej waluty. Szwecja, która obroniła swoja własną walutę, ma dziś PKB 8 procent wyższy niż przed kryzysem. Finlandia jest 7 procent pod kreską. Nic dziwnego, że zaczyna się mówić o „Fixit” – czyli o wyjściu Finlandii z systemu wspólnej waluty. W przyszłym roku ma o tym debatować parlament.
10 globalnych tematów rynkowych w 2016 roku wybrał Goldman Sachs. Stabilny wzrost na poziomie 3,6 proc. w przyszłym roku. Niższa inflacja, ale nie aż tak bardzo, tym bardziej że surowce mogą zaskoczyć wzrostem cen. Trwała dywergencja monetarna: Stany Zjednoczone będą podwyższać stopy procentowe, EBC i Bank Of Japan pozostaną gołębie. Cen ropy spadną – zapasy są na rekordowym poziomie. Ceny surowców będą obniżać się, ale w różnym stopniu. Światowy nadmiar oszczędności zacznie zanikać. Stopa zwrotu na giełdach będzie ograniczona. Rynki wschodzące zwolnią. Niska płynność na rynku obligacji stanie się nowa normalnością. Odżyją natomiast zyski przedsiębiorstw.
Czy odnoszący sukcesy szefowie firm mają po prostu szczęście? Z przeglądu w Harvard Business Review wynika, że jest coraz więcej publikacji, które nie wprost, ale sprzyjają takiemu wnioskowi.
Kanada jest od kwietnia tego roku pierwszym krajem na świecie, który wprowadził ograniczenie w produkcji aktów prawnych. Na każdy jeden wprowadzony akt jeden musi być równocześnie zlikwidowany. Podobne rozwiązanie wprowadzono już ponad 10 lat temu w Brytyjskiej Kolumbii, która od tego czasu z najbardziej zacofanej stała się jedną z najbardziej rozwiniętych prowincji Kanady. Na ten temat obszerna praca Laury Jones z 2013 roku, zawierająca obok informacji także sporo praktycznych wskazówek, jak postępowano z biurokracją w Brytyjskiej Kolumbii (teraz przypomniał o jej pracy Tyler Cowen)
O tym jakie są przyczyny, że wzrost gospodarczy w Turcji wyhamował, piszą Daron Acemoglu i Murat Ucer. Acemoglu, autor książki: „Dlaczego narody przegrywają”, w której opisał znaczenie instytucji dla rozwoju (lub upadku) państw, uważa, że Turcja, która przez pierwsze lata XXI wieku prowadziła otwartą, opartą na regułach rynkowych politykę, w ostatnich latach zaczęła od niej odchodzić. Im bardziej partia premiera, a teraz prezydenta Erdogana przejmowała pełnię władzy, tym częściej podejmowała decyzje w sposób dyskrecjonalny, a nie na podstawie reguł i w sposób zinstytucjonalizowany. Zakwestionowano też mechanizm rynkowy jako fundamentalny dla rozwoju gospodarczego.
Faraday Factory to konkurent dla Tesli, Audi i innych firm motoryzacyjnych próbujących wejść na rynek samochodów z napędem elektrycznym. Chiński biznesmen Jia Yueting, 17 na liście majętnych Chińczyków z majątkiem wartym 7 miliardów dolarów, zamierza wydać miliard dolarów na fabrykę elektrycznych samochodów. Informacja Los Angeles Times sprzed dwóch tygodni zaczęła krążyć po światowych mediach więc i ja zachęcam do lektury, choć przedsięwzięcie jest dość szalone. Na razie Faraday Factory podkupuje wysokokwalifkowaną kadrę menedżerską z Tesli.
Rząd holenderski zamierza uzyskać 4,5 mld euro ze sprzedaży 23-procentowego pakietu akcji znacjonalizowanego w czasie kryzysu finansowego banku ABN Amro. Dużo, jednak cena akcji nie skompensuje wydatków, jakie ponieśli podatnicy na ratowanie banku.
Związkowcy PGNiG zwietrzyli dobry moment i jak pisze agencja ISB „odrzucili propozycję nagrody w wysokości 5 tys. zł oraz zasilenia bonów towarowych dodatkową kwotą 250 zł dla każdego uprawnionego pracownika ponad ustalone wcześniej 2 tys. zł. Zdaniem strony pracowniczej, wszyscy powinni otrzymać premię na poziomie 11,7 proc. rocznego uposażenia, co wynosi średnio ok 7.2 tys. zł, podwyżkę podstawowej pensji o 6 proc., wyrównanie za 2015 r. – 4 tys., oraz bony na 2 tys. zł”. Cezary Kaźmierczak ze Związku Pracodawców i Przedsiębiorców tak komentuje żądania związkowców: ”Koszt nieuzasadnionych roszczeń związkowców ponoszą konsumenci, podatnicy, a także pracownicy innych sektorów, czy ludzie poszukujący pracy w momencie, gdy praca związkowców jest chroniona. Należy z tym jak najszybciej skończyć”.
Od czasu globalnego kryzysu finansowego Chiny podejmują działania mające na celu zwiększenie międzynarodowego wykorzystania renminbi. Działania te wynikają w znacznej mierze z rosnącej roli Państwa Środka w gospodarce światowej i z niezaspokojonych ambicji. Wiąże się to również z przekonaniem, że znaczenie Chin w międzynarodowym systemie walutowym jest nieproporcjonalnie małe w stosunku do pozycji tego kraju w realnej sferze gospodarki światowej. Z drugiej strony wspieranie umiędzynarodowienia renminbi wynika również z dążenia do zmniejszenia zależności od dolara amerykańskiego, co wypływa nie tylko z przyczyn ekonomicznych, lecz w coraz większym stopniu jest pochodną uwarunkowań geopolitycznych.
Pierwsze srebrne monety z wizerunkiem władcy pojawiły się w VII w. przed naszą erą na terenie skolonizowanej przez Greków Lidii, Rzym wprowadził je w IV w. przed Chrystusem, Kartagina sto lat później. Wraz z upływem czasu monety stały się nieodłącznym składnikiem cywilizacji europejskiej, przy czym zmieniały swoją wartość, siłę nabywczą i formę. Względna stabilność cechowała natomiast systemy pieniężne.
Wydarzenia z marca 2023 r. w Stanach Zjednoczonych i Szwajcarii uwidoczniły – nie po raz pierwszy – utrzymującą się kruchość systemów bankowych. Autorzy najnowszego Raportu genewskiego na temat gospodarki światowej oceniają, czy dotychczasowe reformy wystarczą, aby stawić czoło zmianom otoczenia gospodarczego i postępującym przekształceniom strukturalnym oraz jakie dodatkowe reformy systemów bankowych mogą okazać się konieczne. Co prawda konkretne przyczyny słabości banków są różne w rozmaitych jurysdykcjach, ale wiele wniosków zawartych w raporcie dotyczy ogółu systemów bankowych.
Kiedyś skomplikowane operacje w sieci dla anarcho-kapitalistów, wkrótce forma aktywów inwestycyjnych dla amerykańskich emerytów dostarczana przez miliarderów z Wall Street – bitcoin przez prawie 17 lat przeszedł długą drogę.
Czy realizacja amerykańskiego snu na kredyt zakończy się koszmarem? Na to pytanie próbuje odpowiedzieć R. Christopher Whalen w książce „Inflated: Money, Debt, and the American Dream”.
Do końca 2025 r. mają zakończyć się unijno-indyjskie negocjacje umowy o wolnym handlu. Ma to być porozumienie przynoszące obu stronom nie tylko ekonomiczne korzyści.
Niepewność wokół handlu między UE a Stanami Zjednoczonymi – wywołana ogłoszeniem nowych ceł i niestabilnością globalnej sytuacji gospodarczej – budzi niepokój przedsiębiorstw, pracowników i polityków Wspólnoty. W artykule przedstawiamy dane dotyczące wrażliwości sektorowej i regionalnej rynków pracy UE na eksport do Stanów Zjednoczonych.
Białoruski dyktator w ostatnich latach ostatecznie zdegenerował gospodarkę. – Pojawiają się szalone pomysły Łukaszenki o sprowadzeniu 150 tys. Pakistańczyków, co powoli jest wdrażane – stwierdził Kamil Kłysiński, ekspert w Zespole Ukrainy, Białorusi i Mołdawii w Ośrodku Studiów Wschodnich, w wywiadzie dla „Obserwatora Finansowego”.
Światowe bezpieczeństwo kosztuje coraz więcej, a kolejne państwa przeznaczają rekordowe kwoty na wojsko i modernizację armii. To zjawisko, które nie omija również Polski, a jego konsekwencje gospodarcze, polityczne i społeczne są ogromne. Najnowsze wydanie kwartalnika „Obserwator Finansowy” — od dziś dostępne w kioskach — rzuca światło na te tematy.
Sztuczna inteligencja może nie tylko przejąć wiele zadań wykonywanych przez ludzi, ale też radykalnie zmienić fundamenty globalnego ładu. W optymistycznym scenariuszu oznaczać to może „w pełni zautomatyzowany luksusowy komunizm”. Jednak jeszcze bardziej prawdopodobne są mroczne wizje: podział ludzkości na kasty, neokolonializm technologiczny, ekstremalne nierówności czy cyfrowe dyktatury zarządzane przez ogólną sztuczną inteligencję. Utopia może łatwo przerodzić się w dystopię – przestrzega prof. Jakub Growiec, doradca ekonomiczny w Departamencie Analiz i Badań Ekonomicznych NBP i wykładowca SGH.
Unia Europejska jako pierwsza na świecie wdrożyła kompleksowe przepisy regulujące sztuczną inteligencję. Czy AI Act wystarczy, by zapewnić bezpieczeństwo obywatelom, a jednocześnie nie zahamować innowacji? – Na pewno to dobry krok, ale wciąż brakuje nam technologicznego przywództwa – mówi dr Michał Nowakowski, radca prawny i ekspert ds. etyki AI.
O obronie gotówki jako ważnego środka płatniczego w obrocie gospodarczym i roli państwa w tej wojnie mówił w rozmowie z „Obserwatorem Finansowym“ Rafał Górski, prezes Instytutu Spraw Obywatelskich.
Marketing miejsc długo uchodził za luksusowy dodatek – „ładne hasła i logotypy”. Dziś to narzędzie zniuansowanej rywalizacji o mieszkańców, inwestorów i turystów – mówi dr Jarosław Górski, adiunkt na Wydziale Nauk Ekonomicznych UW.
Polska chce zablokować umowę o wolnym handlu z krajami Ameryki Południowej. Powodem są głównie obawy rolników o konkurencyjność ich produktów. W jaki sposób realizacja umowy z Mercosur może wpłynąć na unijne rolnictwo i jakie mogą być też jej inne skutki?
Czy Polska rzeczywiście dokonała gospodarczego cudu? Ostatnie trzy i pół dekady pokazują, że odpowiedź może być tylko jedna – tak. Nowy numer kwartalnika „Obserwator Finansowy” to opowieść o sukcesie, który nie wydarzył się w naszej gospodarce sam, ale był efektem odwagi, determinacji i pracy całego społeczeństwa. A także o wyzwaniach, które dopiero przed nami.
Rosnące napięcia geopolityczne, demontaż globalnych łańcuchów dostaw, protekcjonizm, wojny handlowe i ekspansja sztucznej inteligencji coraz mocniej kształtują nowy, wielobiegunowy ład gospodarczy. Najnowszy numer kwartalnika Narodowego Banku Polskiego stawia pytania o przyszłość światowej gospodarki.
