Premier Wielkiej Brytanii Keir Starmer, przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen i przewodniczący Rady Europejskiej Antonio Costa podpisali w poniedziałek w Londynie trzy porozumienia, w tym o bezpieczeństwie i handlu. To pierwszy szczyt UE – Zjednoczone Królestwo od czasu Brexitu w 2020 r.
Trzy podpisane przez stronę brytyjską i unijną dokumenty to: umowa o bezpieczeństwie i obronie, deklaracja w dotycząca geopolityki, w tym w sprawie wojny w Ukrainie, oraz porozumienie w innych kwestiach, takich jak przekraczanie granic, bariery handlowe, współpraca w sprawach migracyjnych, rybołówstwo.
„Otwieramy nowy rozdział w naszej wyjątkowej relacji” – powiedziała Ursula von der Leyen podczas konferencji prasowej po podpisaniu porozumień. Nazwała ona poniedziałkowy szczyt w Londynie „historycznym”.
Von der Leyen powiedziała, że Wielka Brytania i UE zgodziły się na zacieśnienie współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa, co jej zdaniem jest „pierwszym krokiem” w kierunku uczestnictwa Zjednoczonego Królestwa w europejskim programie inwestycji w obronność (SAFE), którego wartość wynosi 150 mld euro.
„Stworzy to nowe możliwości dla naszego przemysłu obronnego i otworzy możliwość silniejszego, bardziej skoordynowanego wsparcia również dla Ukrainy” – dodała.
„Panie i panowie, Wielka Brytania powróciła na światową scenę” – powiedział do dziennikarzy brytyjski premier Keir Starmer, przypominając, że w ciągu dwóch ostatnich tygodni podpisał umowy handlowe z USA, Indiami i UE. Podkreślił, że szczyt Wielka Brytania-UE oznacza „nową erę” w relacjach między stronami.
„Ta umowa (handlowa) jest korzystna dla obu stron, spełnia oczekiwania Brytyjczyków […], zapewnia nam bezprecedensowy dostęp do rynku europejskiego” – wyjaśnił szef rządu.
Przewodniczący Rady Europejskiej Antonio Costa powiedział, że porozumienia osiągnięte między Londynem a Brukselą „to coś więcej niż tylko słowa na papierze”. W jego opinii UE i Wielka Brytania ściśle ze sobą współpracują, aby wesprzeć Ukrainę i „ustabilizować partnerstwo transatlantyckie”.
Costa wspomniał także o wojnie Rosji z Ukrainą, mówiąc, że państwa Zachodu muszą wywrzeć presję na przywódcy Rosji Władimirze Putinie za pomocą sankcji. Wezwał jednocześnie Rosję do wyrażenia zgody na bezwarunkowe zawieszenie broni.
Przewodniczący Rady Europejskiej zapowiedział, że szczyty UE – Wielka Brytanie będą odbywać się co roku.
Z Londynu Marta Zabłocka
mzb/ mms/ gor/
