Dwa dni po zatwierdzeniu przez państwa członkowskie, Parlament Europejski przyjął w środę budżet Unii Europejskiej na 2025 r. Wyniesie on 199,4 mld euro w zobowiązaniach i 155,2 mld euro w płatnościach ogółem. W budżecie uwzględniono też środki na nieprzewidziane wydatki.
W przyszłorocznym budżecie, którego tekst został uzgodniony w negocjacjach między PE a państwami członkowskimi w połowie listopada tego roku, najwięcej środków – niemal 78 mld euro w zobowiązaniach i 44 mld w płatnościach – przeznaczono na politykę spójności i wzmacnianie odporności UE.
Zobowiązania to prawne obietnice wydania pieniędzy na działania, których realizacja rozciąga się na kilka lat budżetowych. Płatności obejmują wydatki wynikające ze zobowiązań zapisanych w budżecie UE w bieżącym i poprzednich latach budżetowych.
Na drugim miejscu znalazła się polityka klimatyczna, a następnie inwestycje w jednolity rynek i cyfryzację, politykę sąsiedztwa (w tym handlową), wydatki na unijną administracje publiczną, zarządzanie migracją i wzmocnienie ochrony granic oraz wzmacnianie bezpieczeństwa i obronności UE.
Jak pochwalił się w środę – po podpisaniu budżetu przez przewodniczącą Robertę Metsolę – Parlament Europejski, eurodeputowanym udało się dodać do budżetu ponad 230 mln euro na kluczowe programy, mające na celu m.in. zwiększenie konkurencyjności, prowadzenie działań na rzecz klimatu, pomoc humanitarną i zarządzanie granicami oraz utrzymanie środków na wsparcie Ukrainy.
Europosłowie zapewnili również finansowanie kosztów spłaty Europejskiego Instrumentu na rzecz Odbudowy, które w 2025 r. mają być dwukrotnie wyższe niż pierwotnie przewidywano, jednocześnie chroniąc finansowanie podstawowych programów, takich jak Erasmus+ czy badania naukowe.
„Budżet UE na 2025 r. jest o 6 proc. większy niż budżet na 2024 r., co stanowi wzrost o 10 mld euro. To pozwoli odpowiedzieć na potrzeby Europejczyków, jednocześnie spłacając odbudowę gospodarczą Unii po pandemii, bez cięcia kluczowych programów” – powiedział rumuński socjaldemokrata Victor Negrescu, główny sprawozdawca PE ds. budżetu.
W budżecie uwzględniono również środki przewidziane na unijne instrumenty specjalne, niezaplanowane w wieloletnim budżecie UE (WRF) na lata 2021-2027. Z samego WRF udostępniono natomiast 800,5 mln euro na nieprzewidziane potrzeby, co pozwoli Unii szybko reagować w nagłych przypadkach.
Negocjacje między Komisją, Parlamentem a państwami UE w sprawie budżetu toczyły się od lipca. Jest to piąty roczny budżet w ramach długoterminowego budżetu UE na lata 2021-2027. W przeciwieństwie do budżetów krajowych, budżet UE jest przede wszystkim przeznaczony na inwestycje, aby generować wzrost i możliwości w całej Unii Europejskiej.
Z Brukseli Jowita Kiwnik Pargana
jowi/ mal/ asa/
