Dlaczego płace realne nie rosną? Przypadek Japonii i Korei Południowej

W Japonii i Korei Południowej tempo wzrostu płac realnych pozostawało w tyle za tempem wzrostu wydajności pracy. Główną przyczyną istnienia tej luki jest znaczny spadek wskaźnika „terms of trade pracy”.
Dlaczego płace realne nie rosną? Przypadek Japonii i Korei Południowej

(©Envato)

Podniesienie płac realnych w przyszłości będzie wymagało wdrożenia polityki publicznej ukierunkowanej na wspieranie środowiska biznesowego i rozwój sektorów o wysokiej wartości dodanej.

W ostatnich dziesięcioleciach tempo wzrostu płac realnych w wielu krajach rozwiniętych pozostawało w tyle za wzrostem wydajności pracy. W kilku badaniach wskazywano, że ta luka we wzroście wynika ze spadku udziału dochodów z pracy w PKB. W reakcji na te ustalenia niektóre państwa, takie jak Korea Południowa i Japonia, podniosły płacę minimalną.

Jednak w niniejszym artykule stwierdzamy, że większość obserwowanej luki między wzrostem płac realnych i wzrostem wydajności pracy wynika z różnic we wskaźnikach cen. W związku z tym, gdy porównujemy wzrost płac i wzrost wydajności pracy w ujęciu nominalnym, w wielu krajach znika większa część obserwowanej luki. Zazwyczaj płaca nominalna korygowana jest o wskaźnik cen konsumpcyjnych (CPI), podczas gdy nominalny PKB korygowany jest o deflator PKB w celu uzyskania wartości realnych. W związku z tym na powiększającą się lukę między wzrostem płac realnych i wzrostem wydajności pracy w ujęciu realnym mają wpływ zmiany w różnicy między wskaźnikiem cen konsumpcyjnych CPI i deflatorem PKB.

Zmiany we wskaźniku „terms of trade pracy” (różnicy między wskaźnikiem cen konsumpcyjnych CPI i deflatorem PKB, czyli różnicy między ceną towarów wyprodukowanych przez pracowników, a ceną towarów przez nich konsumowanych) oraz zmiany w luce między wzrostem płac realnych i wzrostem wydajności pracy wykazują dodatnią korelację (ze współczynnikiem korelacji wynoszącym 0,664). Pogłębiające się luki między wzrostem płac realnych i wzrostem wydajności pracy występowały już w przeszłości i były opisywane w szeregu badań w literaturze przedmiotu, w których przedstawiono podobne wyjaśnienie obserwowanych luk.

W naszej pracy przedstawiamy dekompozycję mającą na celu zidentyfikowanie czynników stojących za obserwowaną luką między wzrostem płac realnych a wzrostem wydajności pracy w Japonii i Korei Południowej. Jednym z ograniczeń wpływających na badanie jest różnica w zakresie dostępności szczegółowych zbiorów danych niezbędnych do dekompozycji luk między płacami a produktywnością w obu krajach.

W Japonii i Korei Południowej wydajność pracy wzrosła w ciągu ostatnich 20 lat, odpowiednio, o 22,8 proc. i 46,7 proc., ale płace realne wzrosły, odpowiednio, tylko o 2,6 proc. i 27,2 proc. W obu krajach wzrost płac realnych jest znacznie niższy niż wzrost wydajności pracy.

Wzrost wydajności pracy (NI0) dla Japonii przedstawiany jest jako wzrost PKB na roboczogodzinę skorygowany o zmiany stopy deprecjacji kapitału i stawki podatków pośrednich netto. Wzrost wydajności pracy (NI2) w Korei Południowej przedstawiany jest jako wzrost PKB na pracownika skorygowany o zmiany stopy deprecjacji kapitału, stawki podatków pośrednich netto i zmiany w proporcji sektora osób samozatrudnionych.

W Japonii i Korei Południowej wydajność pracy wzrosła w ciągu ostatnich 20 lat, odpowiednio, o 22,8 proc. i 46,7 proc., ale płace realne wzrosły, odpowiednio, tylko o 2,6 proc. i 27,2 proc. W obu krajach wzrost płac realnych jest znacznie niższy niż wzrost wydajności pracy.

Płace a wydajność pracy – wnioski dla Japonii

Główną przyczyną stagnacji płac realnych jest znaczne pogorszenie w obu krajach wskaźników „terms of trade pracy”, które spadły, odpowiednio, o 14,2 proc. i 15,5 proc.

W krajach, które importują podstawowe surowce, takie jak ropa naftowa i produkty rolne, a także eksportują produkty elektroniczne, samochody i maszyny, wskaźniki „terms of trade pracy” częściej ulegają pogorszeniu wraz ze spadkiem względnej ceny produktów eksportowych w wyniku postępu technologicznego. Pogorszenie wskaźnika „terms of trade pracy” można również przypisać faktowi, że produkty tej samej jakości, co te wytwarzane w kraju, są wytwarzane w dużych ilościach za granicą w wyniku bezpośrednich inwestycji zagranicznych. Należy zauważyć, że spadki udziału dochodów z pracy w PKB wyjaśniają stosunkowo niewielką część stagnacji płac realnych w obu krajach.

Aby w krajach takich jak Japonia i Korea Południowo mogło dojść do wzrostu płac realnych, muszą one poprawiać swoje środowisko biznesowe i realizować politykę publiczną wspierającą rozwój nowych sektorów o wysokiej wartości dodanej, z utrzymującymi się przez dłuższy okres poziomami cen względnych, tak aby nie dochodziło do pogorszenia wskaźników „terms of trade pracy”. Będzie to bardziej skuteczne od sztucznego podwyższania płacy minimalnej w celu wpłynięcia na udział dochodów z pracy w PKB.

Uwaga od autorów: Główne badania, na których opiera się niniejszy artykuł zostały pierwotnie opublikowane jako Dokument Konsultacyjny Japońskiego Instytutu Badawczego Gospodarki, Handlu i Przemysłu (Research Institute of Economy, Trade and Industry – RIETI).

Hyunbae Chun

Profesor ekonomii, Sogang University

Kyoji Fukao

Profesor i dyrektor ds. badań, Centrum Instytucji Ekonomicznych w Instytucie Badań Ekonomicznych, Hitotsubashi University, Tokio

Hyeog Ug Kwon

Profesor, College of Economics, Nihon University; Pracownik naukowy, RIETI

Jungsoo Park

Profesor ekonomii; Dyrektor, Nam Duck Woo Economic Resea

Artykuł ukazał się w wersji oryginalnej na platformie VoxEU, tam też dostępne są przypisy i bibliografia.

(©Envato)

Tagi


Artykuły powiązane

Japońska odporność na inflację

Kategoria: Analizy
Coraz więcej państw na świecie zaczyna odczuwać powrót inflacji, jednak w Japonii nadal jej nie ma. Bank Japonii wykazuje dużą determinację w dążeniu do celu, innowacyjność władz monetarnych Japonii zasługuje na uznanie, ale pożądanej inflacji Japonia nie może osiągnąć. Co jest przyczyną tak dużej odporności tego kraju na inflację?
Japońska odporność na inflację

Starzenie się społeczeństwa a realna stopa procentowa w Japonii

Kategoria: Trendy gospodarcze
W gospodarce japońskiej widoczna jest od lat 70. ubiegłego wieku spadkowa tendencja realnej stopy procentowej. Badanie wskazuje, że w istotnym stopniu wpłynęło na to zjawisko starzenie się japońskiej siły roboczej.
Starzenie się społeczeństwa a realna stopa procentowa w Japonii

Jak zbudowano potęgę gospodarczą Korei Południowej?

Kategoria: VoxEU
Rozwój przemysłu ciężkiego i branż produkcyjnych w Korei Południowej jest przykładem udanego wdrożenia aktywnej polityki przemysłowej, a tymczasowe dotacje miały duży i statystycznie istotny wpływ na poziom sprzedaży wspieranych przedsiębiorstw nawet 30 lat po ich wycofaniu.
Jak zbudowano potęgę gospodarczą Korei Południowej?