W scenariuszu szokowym na koniec 2026 r. niedobór kapitału Tier I banków wyniósłby w sumie około 3,7 mld zł – poinformował NBP w raporcie o stabilności systemu finansowego.
„Materializacja założonego scenariusza szokowego wpłynęłaby negatywnie na sytuację analizowanych banków przede wszystkim przez wysokie koszty ryzyka prawnego walutowych kredytów mieszkaniowych, a także przez straty kredytowe i przecenę obligacji skarbowych” – napisano w raporcie.
„Odpisy na ryzyko prawne byłyby ponad trzykrotnie wyższe niż w scenariuszu referencyjnym, a banki musiałyby zwiększyć rezerwy z tego tytułu o 125 proc. (w porównaniu ze stanem na koniec 2023 r.). Z kolei straty kredytowe – ze względu na założone w scenariuszu szokowym spowolnienie gospodarcze – byłyby prawie o połowę wyższe niż w scenariuszu referencyjnym” – dodano.
Natomiast marże odsetkowe netto byłyby zbliżone w obu scenariuszach ze względu na założoną stałą wysokość stóp procentowych NBP w horyzoncie analizy.
NBP podał, że nawet w przypadku wystąpienia szoku łączne nadwyżki kapitału mogłyby wzrosnąć w okresie symulacji dzięki zatrzymaniu części zysku niepodzielonego oraz zysku wypracowanego w okresie symulacji, a także na skutek spadku ekspozycji na ryzyko.
W przypadku materializacji scenariusza szokowego niektóre banki przestałyby spełniać wymogi kapitałowe na skutek pokrycia kapitałem poniesionych strat (zwłaszcza wynikających z kosztów ryzyka prawnego), natomiast na koniec scenariusza referencyjnego wszystkie analizowane banki spełniałyby wymogi kapitałowe.
Jak podano w raporcie, w scenariuszu szokowym na koniec 2026 r. banki komercyjne o łącznym udziale 5 proc. w aktywach sektora nie spełniłyby norm kapitałowych filarów I i II, a niedobór kapitału podstawowego Tier I wynosiłby w sumie około 3,7 mld zł.
Z kolei banki komercyjne o udziale 15 proc. w aktywach sektora nie spełniłyby norm kapitałowych filarów I i II, wymogu MREL-RCA i wymogu połączonego bufora, a niedobór kapitału podstawowego Tier I wynosiłby w sumie około 6,4 mld zł.
NBP wziął pod uwagę dwa scenariusze rozwoju sytuacji gospodarczej w okresie od początku 2024 r. do końca 2026 r. Analizę przeprowadzono dla dwóch scenariuszy – referencyjnego i szokowego.
Jako scenariusz referencyjny wykorzystano centralną ścieżkę projekcji makroekonomicznej NBP z „Raportu o inflacji. Marzec 2024 r.”, sporządzonej przy założeniu stałych stóp procentowych oraz przedłużenia antyinflacyjnych działań osłonowych w zakresie cen żywności i energii.
Przyszłe obciążenie z tytułu ryzyka prawnego oszacowano przyjmując, że 35 proc. klientów nadal spłacających kredyty, którzy nie weszli dotąd w spór sądowy z bankiem ani nie została z nimi zawarta ugoda, przystąpi do ugody, a w przypadku pozostałych aktywnych umów kredytów frankowych oraz 40 proc. spłaconych kredytów nastąpi sądowe stwierdzenie nieważności.
W scenariuszu szokowym założono dodatkowy wzrost wartości tych rezerw na skutek zwiększenia udziału spłaconych kredytów objętych sporami sądowymi oraz dodatkowych roszczeń klientów (w tym z tytułu odsetek za opóźnienie).
W obu scenariuszach banki zostały dodatkowo obciążone kosztami przedłużonych wakacji kredytowych w 2024 r. W scenariuszu szokowym założono, że z wakacji skorzystają wszyscy uprawnieni kredytobiorcy, natomiast w scenariuszu referencyjnym przyjęto dane z pierwszego programu.
pel/ ana/
