Nie dyskutowaliśmy o obniżkach stóp procentowych na tym posiedzeniu – poinformowała Christine Lagarde, prezes EBC, na konferencji po posiedzeniu EBC. Lagarde dodała, że decyzja ws. programu PEPP jest niezależna od terminu rozpoczęcia cyklu obniżek stóp proc.
„Nie dyskutowaliśmy o obniżkach stóp procentowych na tym posiedzeniu. Wszyscy podczas posiedzenia zgodziliśmy się, że między podwyżkami i obniżkami stóp proc. znajduje się duży płaskowyż. (…) Będziemy nadal zależni od danych i podejmować decyzję od posiedzenia do posiedzenia. Biorąc pod uwagę opór krajowej inflacji i możliwość wystąpienia efektów drugiej rundy, których absolutnie chcielibyśmy uniknąć, będziemy bardzo uważni na te dane” – powiedziała Lagarde.
„Widzimy silną transmisję polityki pieniężnej w gospodarce i na rynkach finansowych. Zadajemy sobie pytanie czy powinniśmy obniżyć naszą gardę. Według mnie absolutnie nie powinniśmy tego robić. (…) Jeśli spojrzymy na miary inflacyjne, to krajowa inflacja szybko nie spada. Potrzebujemy, aby dane dotyczące płac dostarczyły nam lepszy obraz sytuacji” – dodała.
Prezes EBC wskazywała, że ścieżka zmniejszania bilansu EBC jest niezależna od terminu rozpoczęcia cyklu obniżek stóp proc.
„Decyzja ws. PEPP jest niezależna od stóp procentowych, które są naszym podstawowym narzędziem i będziemy go używać bez względu na to, co dzieje się z programem PEPP” – powiedziała Lagarde.
„Decyzja ws. programu skupu aktywów PEPP była podjęta znaczącą większością głosów. (…) To jest po prostu proces normalizacji naszego bilansu. To dobry moment, żeby go przeprowadzić, mamy niski stopień fragmentacji, a rynki zaabsorbowały obniżenie stopnia reinwestycji w ramach programu APP” – dodała.
W ocenie prezes EBC czynniki negatywne dla perspektyw gosp. strefy euro nadal przeważają w bilansie.
„Zagrożenia dla perspektyw wzrostu gospodarczego w dalszym ciągu przeważają na stronę spadkową. Wzrost PKB może być niższy, jeśli skutki polityki pieniężnej okażą się silniejsze niż oczekiwano. Słabsza gospodarka światowa lub dalsze spowolnienie handlu światowego również odbiją się na wzroście PKB w strefie euro. Nieuzasadniona wojna Rosji z Ukrainą oraz tragiczny konflikt na Bliskim Wschodzie są kluczowymi źródłami ryzyka geopolitycznego. Może to spowodować, że firmy i gospodarstwa domowe stracą pewność siebie oraz co do przyszłości. Wzrost PKB może być wyższy, jeśli rosnące dochody realne spowodują wyższy wzrost wydatków niż oczekiwano lub jeśli gospodarka światowa będzie rosła szybciej niż oczekiwano” – powiedziała.
„Do zagrożeń dla perspektyw inflacji zaliczają się zwiększone napięcia geopolityczne, które w najbliższej perspektywie mogą spowodować wzrost cen energii oraz ekstremalne zjawiska pogodowe, które mogą spowodować wzrost cen żywności. Inflacja może również okazać się wyższa od przewidywanej, jeśli oczekiwania inflacyjne przekroczą nasz cel lub jeśli płace lub marże zysku wzrosną bardziej niż oczekiwano. Z kolei inflacja może zaskoczyć negatywnie, jeśli polityka pieniężna zmniejszy popyt bardziej niż oczekiwano lub środowisko gospodarcze w pozostałej części świata nieoczekiwanie się pogorszy, potencjalnie częściowo z powodu niedawnego wzrostu ryzyka geopolitycznego” – dodała.
Przewodnicząca Rady Prezesów EBC powiedziała, że w przyszłym roku można spodziewać się wolniejszego spadku dynamiki inflacji.
„Według wstępnego szacunku Eurostatu inflacja spadła w ciągu ostatnich dwóch miesięcy, osiągając w listopadzie 2,4 proc. rdr. Spadek ten miał charakter powszechny. Inflacja cen energii ponownie spadła, a inflacja cen żywności również spadła, mimo że ogólnie utrzymywała się na stosunkowo wysokim poziomie. W tym miesiącu inflacja prawdopodobnie wzrośnie ze względu na wzrostowy efekt bazy w zakresie kosztów energii. W 2024 r. spodziewamy się wolniejszego spadku inflacji ze względu na dalszy wzrostowy efekt bazy oraz wycofywanie dotychczasowych środków fiskalnych mających na celu ograniczenie skutków szoku cenowego energii” – powiedziała Lagarde.
„Inflacja po wyłączeniu energii i żywności spadła w ciągu ostatnich dwóch miesięcy o prawie cały punkt procentowy, osiągając w listopadzie 3,6 proc. Odzwierciedla to poprawę warunków podaży, wygasanie skutków przeszłego szoku energetycznego oraz wpływ zaostrzonej polityki pieniężnej na popyt i siłę cenową firm. Stopa inflacji towarów i usług spadła odpowiednio do 2,9 proc. i 4,0 proc. (…) Wszystkie miary inflacji bazowej spadły w październiku, lecz krajowa presja cenowa pozostała podwyższona, głównie z powodu silnego wzrostu płac w połączeniu ze spadkiem produktywności. Miary długoterminowych oczekiwań inflacyjnych wynoszą przeważnie około 2 proc., a niektóre rynkowe wskaźniki kompensacji inflacji spadają z podwyższonych poziomów” – dodała.
Prezes EBC wskazała, że rynek pracy w dalszym ciągu wspiera gospodarkę strefy euro.
„Rynek pracy w dalszym ciągu wspiera gospodarkę. Stopa bezrobocia w październiku wyniosła 6,5 proc., a zatrudnienie wzrosło w porównaniu z trzecim kwartałem o 0,2 proc. Jednocześnie słabsza gospodarka ogranicza popyt na pracowników, a firmy ogłaszają w ostatnich miesiącach mniej ofert pracy. Co więcej, mimo że więcej osób pracuje, łączna liczba przepracowanych godzin spadła w trzecim kwartale o 0,1 proc.” – powiedziała Lagarde.
„Bardziej rygorystyczne warunki finansowania i ograniczony popyt zagraniczny prawdopodobnie będą w dalszym ciągu negatywnie wpływać na aktywność gospodarczą w najbliższej perspektywie. Perspektywy są szczególnie słabe dla budownictwa i przemysłu, czyli dwóch sektorów najbardziej dotkniętych wyższymi stopami procentowymi. W nadchodzących miesiącach aktywność w usługach również ulegnie osłabieniu. Wynika to z efektów ubocznych słabszej działalności przemysłowej, wygasania skutków ponownego otwarcia gospodarki oraz rosnącego wpływu zaostrzonych warunków finansowania” – dodała.
Podczas posiedzenia 13–14 grudnia 2023 r. Rada Prezesów EBC pozostawiła bez zmian stopy podstawowych operacji refinansujących, kredytu i depozytu odpowiednio na poziomie: 4,50 proc., 4,75 proc. i 4,00 proc. Decyzja była zgodna z oczekiwaniami ankietowanych przez agencję Bloomberg. W obecnym cyklu zacieśniania EBC podniósł stopy proc. o 450 pb. Koszty kredytu w eurolandzie są najwyższe od 2001 r.
„Rada Prezesów jest zdeterminowana w dążeniu do tego, by inflacja szybko powróciła do średniookresowego docelowego poziomu 2 proc. Na podstawie aktualnej oceny Rada Prezesów uważa, że podstawowe stopy procentowe EBC znajdują się na poziomach, które – jeśli zostaną utrzymane przez wystarczająco długi okres – istotnie przyczynią się do osiągnięcia przyjętego celu. W przyszłych decyzjach Rada Prezesów dopilnuje, by podstawowe stopy procentowe EBC były na poziomach wystarczająco restrykcyjnych tak długo, jak będzie to konieczne” – napisano w komunikacie.
„Choć inflacja obniżyła się w ostatnich miesiącach, prawdopodobnie znów przejściowo wzrośnie w krótkim okresie. Zgodnie z najnowszymi projekcjami ekspertów Eurosystemu dla strefy euro oczekuje się, że w przyszłym roku inflacja będzie się stopniowo obniżać, a do przyjętego przez Radę Prezesów docelowego poziomu 2 proc. zbliży się w 2025 r. W ujęciu łącznym eksperci oczekują, że inflacja ogółem wyniesie średnio 5,4 proc. w 2023 r., 2,7 proc. w 2024 r., 2,1 proc. w 2025 r. i 1,9 proc. w 2026 r. W porównaniu z wrześniowymi projekcjami ekspertów oznacza to rewizję w dół na 2023 r. i – w szczególności – 2024 r.” – dodano.
Po konferencji kurs euro rośnie o 0,9 proc. wobec dolara do 1,0971. Rentowność 10-letnich bundów spada o 4 pb. do 2,13 proc.
Następne posiedzenie EBC odbędzie się 24–25 stycznia 2024 r.
kkr/ osz/
