Największą barierą w rozwoju polskich firm w 2025 r. są koszty pracy, a drugą najbardziej dokuczliwą barierą odczuwaną przez polskie firmy są ceny energii – wynika z badania Grant Thornton.
Według badania Grant Thornton, koszty pracy to drugi rok z rzędu najbardziej uciążliwa bariera w rozwoju dla przedsiębiorców. Jako „silną” bądź „bardzo silną” określą ją aż 81 proc. działających w Polsce średnich i dużych firm. W 2024 r. było to 86 proc., więc uciążliwość tej bariery nieco spadła, ale nadal jest wysoka. Jeszcze cztery lata temu było to 65 proc.
Podano, że w ostatnich latach sytuacja na rynku pracy była bardzo zmienna – w samym 2024 r. płaca minimalna wzrosła aż dwukrotnie, a w ujęciu nominalnym wynagrodzenia Polaków wzrosły o 9,5 proc. Prognozy na 2025 r. zapowiadają, że płace nadal będą rosnąć w podobnym tempie – prognoza Grant Thornton zakłada wzrost o 8,9 proc. w sektorze przedsiębiorstw.
„Nic więc dziwnego, że przedsiębiorcy właśnie koszty pracy wskazali jako najbardziej uciążliwą barierę hamującą rozwój biznesu. […] Polska wyróżnia się pod tym względem na tle wszystkich 32 przebadanych krajów – znacznie przekracza średnią dla całej grupy, która wyniosła 46 proc., a także dla państw europejskich – na poziomie 44 proc.” – napisano.
Drugą najbardziej dokuczliwą barierą odczuwaną przez polskie firmy są ceny energii – jako „silną” lub „bardzo silną” przeszkodę w rozwoju wskazało ją 74 proc. ankietowanych. To również wyraźnie mniej niż przed rokiem (kiedy odsetek ten wynosił 83 proc.), ale zdecydowanie więcej niż przed wybuchem wojny w Ukrainie.
Wskazano, że choć w 2024 roku ceny energii nie były tak wysokie jak jeszcze 2 lata wcześniej i wielu przedsiębiorców może liczyć na limity ustalone w ramach maksymalnych cen energii elektrycznej czy wsparcie w ramach programów rządowych, to nadal stanowią one jedną z najbardziej dokuczliwych barier w rozwoju biznesu.
„Mimo to, polscy przedsiębiorcy wybijają się na tle przebadanych firm na świecie i w Europie. W ramach tej bariery średnia dla 32 krajów wynosiła 50 proc., natomiast wśród państw europejskich – 49 proc.” – podano w raporcie.
Na miejscu trzecim wśród barier w rozwoju firm w Polsce znalazła się – podobnie jak w poprzednim roku – niepewność ekonomiczna, którą odczuwa teraz 69 proc. zarządzających firmami.
Z kolei na czwartym miejscu wśród głównych hamulców w polskim biznesie znalazła się biurokracja. Odsetek wskazujących na nią firm pozostał na poziomie z zeszłorocznego badania – 56 proc.
W raporcie podano, że pracodawcy wciąż narzekają na brak wykwalifikowanych pracowników na rynku. Co więcej, na 2025 r. planują raczej ciąć niż zwiększać zatrudnienie.
„Nasze badania pokazują, że nastroje pracodawców na 2025 r. znacznie osłabły – już tylko 16 proc. średnich i dużych firm planuje tworzyć nowe miejsca pracy. To wyraźny spadek w stosunku do badania sprzed roku, kiedy plany zwiększania zatrudnienia miało 31 proc. badanych przedsiębiorstw” – napisano.
W dodatku pracodawcy stale dostrzegają istotny problem z dostępnością odpowiednich kandydatów na stanowiska w swoich firmach – obecnie na brak odpowiednio wykwalifikowanych pracowników narzeka 51 proc. badanych firm, a dla 10 proc. jest to „bardzo silna” bariera.
Badanie opisane w niniejszym raporcie prowadzone na zlecenie Grant Thornton International w ramach cyklu „International Business Report”. W Polsce od 2020 r. badanie prowadzone jest metodą CATI (wywiady telefoniczne) przez firmę Biostat, co roku wśród właściciel i członków zarządu 100 średnich i dużych przedsiębiorstw. Ostatnia edycja badania prowadzona była w IV kwartale 2024 r.
alk/ asa/
