Parlament Europejski we wtorek (23 kwietnia 2024 r.) zatwierdził przedłużenie liberalizacji handlu UE z Ukrainą. Europosłowie poparli przedłużenie zawieszenia ceł importowych i kontyngentów na ukraińskie produkty rolne na kolejny rok, do 5 czerwca 2025 r. Ma to weprzeć Ukrainę w obliczu trwającej agresji rosyjskiej.
Eurodeputowani zatwierdzili to rozwiązanie 428 głosami za, przy 131 przeciw i 44 wstrzymujących się głosów.
„Przedłużenie działania instrumentów wsparcia handlu potwierdza solidarność UE z Ukrainą w obliczu rosyjskiej agresji. To głosowanie jednocześnie wzmocni odporność gospodarczą Ukrainy i ochroni interesy europejskich rolników. Dotrzymamy naszych obietnic: będziemy wspierać Ukrainę aż do jej zwycięstwa militarnego i przystąpienia do UE i NATO” – powiedziała europosłanka Sandra Kalniete (EPL), sprawozdawczyni projektu.
Na mocy nowego rozporządzenia Komisja Europejska będzie mogła podjąć szybkie działania i nałożyć wszelkie środki, jakie uzna za konieczne, w przypadku znaczących zakłóceń na rynku unijnym lub na rynkach jednego lub większej liczby państw członkowskich w związku z importem z Ukrainy (np. pszenicy).
Komisja będzie mogła także uruchomić „hamulec awaryjny” w przypadku szczególnie wrażliwych produktów rolnych: drobiu, jaj, cukru, owsa, kaszy, kukurydzy i miodu. Jeżeli ich import przekroczy średnią wielkości importu odnotowaną w drugiej połowie 2021 r. oraz w latach 2022 i 2023, możliwe będzie ponowne nałożenie ceł.
Rada (państwa członkowskie) będzie teraz musiała formalnie zatwierdzić rozporządzenie. Obecne środki handlowe wygasają 5 czerwca 2024 r., a nowe rozporządzenie ma wejść w życie natychmiast po tej dacie.
Układ o stowarzyszeniu UE-Ukraina, obejmujące m.in. pogłębioną i kompleksową strefę wolnego handlu, zapewnił ukraińskim przedsiębiorstwom preferencyjny dostęp do rynku UE od 2016 r. Po rozpoczęciu przez Rosję pełnowymiarowej wojny przeciw Ukrainie UE wprowadziła w czerwcu 2022 r. autonomiczne środki handlowe (ATM), które umożliwiają bezcłowy dostęp do UE dla wszystkich ukraińskich produktów.
W 2023 r. środki te zostały przedłużone o rok, a w styczniu KE zaproponowała przedłużenie zawieszenia na kolejny rok z dodatkowymi zabezpieczeniami w celu ochrony unijnego rynku. Podczas negocjacji Rada i Parlament dodały więcej środków w celu ochrony unijnych rolników.
KE zobowiązała się do szybkiego rozpoczęcia rozmów z Ukrainą w sprawie trwałej liberalizacji handlu.
Parlament Europejski niedawno zdecydował o przedłużeniu podobnego wsparcia o kolejny rok w przypadku Mołdawii.
Ze Strasburga Łukasz Osiński
luo/ akl/ asa/
W styczniu 2020 roku Wielka Brytania formalnie opuściła Unię Europejską. Oczekiwane korzyści z brexitu, poza odzyskaniem suwerenności w zakresie kształtowania prawa i zewnętrznych relacji gospodarczych, jednak się nie zmaterializowały. Widoczny jest natomiast spadek wydajności i konkurencyjności brytyjskiej gospodarki, co wpływa także na kondycję rynku pracy.
