Gospodarka zwalnia, ceny zaczynają spadać

Piąty miesiąc z rzędu obniżył się Wskaźnik Przyszłej Inflacji, prognozujący z wyprzedzeniem kierunek zmian cen towarów i usług konsumpcyjnych. W  grudniu spadł on o blisko 1 pkt proc. Niższa aktywność w gospodarce i stagnacja popytu skłaniają firmy do obniżania kosztów i cen, by wygrać z konkurencją – ocenia Maria Drozdowicz z Biura Inwestycji i Cykli Ekonomicznych BIEC.

Najsilniejszy wpływ na spadek wskaźnika miało w grudniu ograniczanie kosztów prowadzenia działalności gospodarczej. Spadają ogólne koszty wytwarzania oraz jednostkowe koszty pracy. U ponad 65 proc. badanych przedsiębiorstw ogólne koszty uległy zmniejszeniu lub przynajmniej utrzymano je na dotychczasowym poziomie. W pozostałych ok. 35 proc. ankietowanych przedsiębiorstw koszty wytwarzania wzrosły.

Przed rokiem wzrost kosztów wytwarzania sygnalizowało blisko 60 proc. firm. Proces systematycznej redukcji kosztów obserwowany jest od jesieni ubiegłego roku. Podobnie, choć z nieco większą zmiennością przebiegał w ciągu ostatniego półtora roku proces redukcji kosztów pracy.

Istotnym elementem całokształtu kosztów funkcjonowania przedsiębiorstw są nakłady związane z utrzymaniem mocy produkcyjnych. Zmniejsza się średni procent ich wykorzystania. Na koniec trzeciego kwartału przeciętne wykorzystanie mocy wytwórczych wyniosło ok. 74 proc. wobec 75,5 proc. na koniec drugiego kwartału br.

– W kolejnych miesiącach – prognozuje Maria Drozdowicz – można spodziewać się dalszego zmniejszenia odsetka mocy wytwórczych wykorzystywanych w procesie produkcji, co zmniejszy presję inflacyjną ze względu na niższe koszty związane z utrzymywaniem parku maszynowego. Niższa też będzie skłonność przedsiębiorstw do inwestowania w poszerzenie mocy produkcyjnych.

WPI grudzien 2012

Ponownie zmniejszyła się wśród przedsiębiorców skłonność do podnoszenia cen, choć podkreślić należy, iż począwszy od lipca br. oczekiwania co do kształtowania się cen wyrażane przez menedżerów przedsiębiorstw podlegają licznym wahaniom. Tendencja do wolniejszego wzrostu cen lub ich redukcji nie ma wyraźnego przebiegu.

Wynikać to może – według oceny BIEC – z naturalnych barier ograniczających możliwość dalszego ograniczania kosztów i rezygnacji z części realizowanych przez firmy marż. Dalsze ograniczanie tych kategorii oznaczać może dla wielu podmiotów gospodarczych ponoszenie strat. Stąd deklaracje podnoszenia cen na swe produkty należy raczej traktować jako sondowanie rynku – na ile odbiorcy skłonni są zaakceptować wyższe od dotychczasowych ceny. Najwyższą skłonność do podnoszenia cen wyrażają przedstawiciele przemysłu spożywczego, farmaceutycznego i chemicznego.

Ostatnie dostępne dane (za wrzesień 2012) informują o spadku zadłużenia skarbu państwa w ujęciu realnym. Tegoroczne potrzeby pożyczkowe państwa zostały zaspokojone i obecnie rząd emitując papiery dłużne gwarantuje sobie finansowanie przyszłorocznych wydatków. Korzysta tym samym z wyjątkowo atrakcyjnej ceny jaką ostatnio osiągają polskie obligacje.

W dalszym ciągu obserwujemy słabe zainteresowanie kredytem ze strony gospodarstw domowych. Kredyty typowo konsumenckie wręcz kurczą się. W najbliższych miesiącach ze względu na postępujący spadek aktywności gospodarki, brak perspektyw na wzrost dochodów gospodarstw domowych oraz kurczenie się ich oszczędności spadek zadłużenia kredytowego będzie kontynuowany nawet w warunkach dalszego luzowania polityki monetarnej NBP.

Ostatnie dane informują o wzroście cen importu. Wykazywały one tendencje spadkowe od początku roku. Ostatnie osłabienie złotego, choć na razie na niewielką skalę może podrożyć import w najbliższych miesiącach. Nie powinno to jednak zasadniczo wpłynąć na poziom przyszłej inflacji.

Nieoczekiwanie wzrosły ceny usług świadczonych przedsiębiorcom (ostatnie dostępne dane za wrzesień br.). Podrożały wszystkie kategorie usług za wyjątkiem działalności pocztowej, kurierskiej i telekomunikacyjnej. Wzrost cen usług był wyższy niż zwykle o tej porze roku, nie miał więc charakteru sezonowego. Być może był on incydentalny. W miarę jak spowolnienie gospodarki obejmuje coraz liczniejszą grupę przedsiębiorstw, zapotrzebowanie na usługi transportowo-magazynowe będzie zmniejszało się, co nie sprzyja podnoszeniu cen.

OF

WPI grudzien 2012
WPI grudzien 2012

Tagi


Artykuły powiązane