Marek Belka, Fot. NBP
Jak już Obserwator informował, w środę RPP utrzymała stopy procentowe i odeszła do „forward guidance”, dając sobie więcej swobody w ustalaniu stóp procentowych w najbliższym czasie. W uzupełnieniu fragmenty dwóch odmiennych komentarzy. Wiktor Wojciechowski (Plus Bank) pisze: „Wycofanie się Rady z forward guidance oraz jednoznaczne wskazanie niepewności odnośnie powrotu inflacji do celu i realizacji wzrostu PKB na poziomie ok. 3,6 proc. w latach 2014-2016 oznacza otwarcie furtki do ewentualnych obniżek stóp procentowych na najbliższych posiedzeniach. Uważamy, że obniżenie stóp jest prawdopodobne w przypadku, gdyby obserwowane w ostatnich miesiącach gorsze od oczekiwań dane o aktywności gospodarczej i pogarszające się wskaźniki wyprzedzające rzeczywiście były początkiem pewnego wyhamowania tempa poprawy aktywności gospodarczej w Polsce (..). Szacujemy obecnie prawdopodobieństwo obniżek stóp w Polsce na nieco ponad 50 proc. Maksymalna skala tych cięć zawiera się w przedziale 0,25-0,5 pkt proc.”.
I Łukasz Tarnawa z Boś Banku:
„W odpowiedzi na pytanie, czy usunięcie z komunikatu formuły forward guidance oznacza możliwość redukcji stóp procentowych we wrześniu prezes odpowiedział, że prawdopodobieństwo wrześniowej obniżki jest niskie. Dodał, że zmiany w komunikacie mają odzwierciedlać możliwość różnych decyzji RPP w miesiącach kolejnych, jednocześnie prezes NBP podtrzymał swoje stanowisko sprzed miesiąca, że scenariusz obniżek stóp procentowych pozostaje wciąż mniejszościowym.(…) Biorąc pod uwagę powyższe nie zmieniamy naszego scenariusza bazowego tj. stabilizacji stóp procentowych RPP w miesiącach kolejnych. Sądzimy, że sytuacja krajowej gospodarki nie wymaga stymulowania polityki pieniężnej”.
Jako dodatkowy komentarz do decyzji RPP może posłużyć tekst Hala Snarra z koledżu w Salt Lake City, który omawia słabości głównych nurtów makroekonomii w kontekście poprzedniego i nadchodzącego kryzysu. Jego zdaniem kryzys nieuchronnie nadejdzie jako efekt nowej bańki na rynku aktywów, którą nadmuchał FED dzięki bezustannemu zwiększaniu bazy monetarnej i utrzymywaniu sztucznych stóp procentowych. Snarr pokazuje też, że austriacka szkoła ekonomii pozwala na uniknięcie błędów w ocenie sytuacji makroekonomicznej. Nic nadzwyczajnego w tym tekście dla tych, którzy o tym wiedzą, ale pouczający dla tych, którzy uważają, że istnieje tylko keynesizm albo monetaryzm.
Turcja będzie rozwijać się szybciej niż Polska – wynika z analizy, którą publikuje Economonitor. Wzrost obniży się ze średnio 5,1 proc. w poprzedniej, do 3,9 proc. w najbliższej dekadzie, ale to i tak będzie dobry wynik. Inflacja i stopy procentowe utrzymają się na podwyższonym poziomie odpowiednio 6 i 8 proc. Tekst zawiera dużo danych, warto zwrócić uwagę, że w ciągu ostatnich 10 lat Turcja obniżyła deficyt finansów publicznych w niespełna 5 do 1,5 proc. PKB w 2013, a dług publiczny zmniejszył się z 59 do 36 proc. PKB. Mimo, że 2014 rok jest rokiem wyborczym (wybory prezydenckie już w sierpniu) nie należy spodziewać się pogorszenia sytuacji. Gorzej prezentuje się bilans płatniczy – pozbawiona surowców Turcja płaci wysoki rachunek za paliwa, a deficyt na rachunku obrotów bieżących wynoszący średnio 5,5 proc. PKB w ostatniej dekadzie (7,9 proc. w 2013) w coraz większym stopniu pokrywany jest napływem portfelowego kapitału krótkoterminowego
Z kilkudniowym opóźnieniem odnotowujemy raport o podatkach Ernst and Young. Eksperci EY przygotowali 5 rekomendacji dotyczących kierunków, w których system podatkowy powinien ewoluować: zmiany przepisów nie powinny być zbyt częste, interpretacje nie mogą się wzajemnie wykluczać, a postępowania trwać latami. Polska powinna iść w kierunku tworzenia zachęt podatkowych w postaci ulg czy dotacji na badania i rozwój. Państwo i firmy powinny współpracować na etapie tworzenia prawa, a nie po jego implementacji. Ustawy i rozporządzenia podatkowe nie powinny być tworzone ad hoc – dla zaspokojenia tymczasowych potrzeb, czy interesów politycznych. Piąty element to edukacja urzędników skarbowych z zakresu funkcjonowania przedsiębiorstw – taka wiedza ma kluczowe znaczenie dla dobrego funkcjonowania systemu podatkowego.
Z kolei Jarosław Neneman, były wiceminister finansów, pisze o słabych punktach polskiego systemu podatkowego : „Jedną z najpoważniejszych „nieodrobionych lekcji” jest nieopodatkowanie rolnictwa. Konstytucjonalistom zostawmy rozważania, czy sytuacja ta jest zgodna z konstytucją. Na pewno nie jest ona zgodna ze zwykłym poczuciem sprawiedliwości. Drugi obszar, gdzie obecne rozwiązania daleko odbiegają od najlepszych praktyk światowych, to opodatkowanie nieruchomości oparte na wielkości, a nie wartości, z silnym przechyłem wysokości obciążeń podatkowych w stronę opodatkowania działalności gospodarczej. To również nie jest ani sprawiedliwe, ani efektywne i blokuje efektywną alokację zasobów oraz legalne prowadzenie działalności”.
Jeszcze o amerykańskim Exim Banku – przypomnijmy, że Kongres niedługo musi podjąć decyzję, czy Exim Bank powinien dalej istnieć. Dość niespodziewanie Thomas Donnelly z konserwatywnego American Enterprise Institute uważa, że Exim Bank to przykład strategicznych i pozytywnych wartości kapitalizmu kolesi. Pointa: „Są trzy kategorie międzynarodowych bytów: sojusznicy, przeciwnicy i klienci. Mądra strategia przytula sojusznika, pokonuje przeciwnika i przekupuje klienta”. To przekupstwo, to tanie pożyczki dla Zjednoczonych Emiratów Arabskich z Exim Banku, by kupiły samoloty Boeinga – podaje przykład Donnelly.
Na deser informacja, że córka George’a Sorosa sprzedaje swoje mieszkanie w Greenwich Village w Nowym Jorku za 24,75 mln dolarów. Kupiła je wraz z mężem 8 lat wcześniej za 11,5 miliona. Kryzys w nieruchomościach ? Jaki kryzys?
Post scriptum. Wczoraj dziwiłem się, że eksperci nie oceniają już efektów działań rządu. Okazuje się, że oceny zaniknęły, ale nie do końca. Akurat dziś można przeczytać, co ma do powiedzenia BCC i jego Gabinet Cieni, regularnie oceniający co kwartał politykę władz. Aktualne oceny są gorsze niż poprzednio. Warto zajrzeć do szczegółowych materiałów z oceny na stronie BCC; piszą m.in. Gomułka, Kwieciński, Kluza i Steinhoff.
W styczniu 2020 roku Wielka Brytania formalnie opuściła Unię Europejską. Oczekiwane korzyści z brexitu, poza odzyskaniem suwerenności w zakresie kształtowania prawa i zewnętrznych relacji gospodarczych, jednak się nie zmaterializowały. Widoczny jest natomiast spadek wydajności i konkurencyjności brytyjskiej gospodarki, co wpływa także na kondycję rynku pracy.
