(CC By-SA Public Domain Photos)
W sumie wartość zgromadzonych w bankach oszczędności wzrosła o nieco ponad 1 mld zł do 488 mld zł. Z tego ponad 228 mld zł przypada na depozyty bieżące, czyli konta oszczędnościowe i ROR-y, a niecałe 260 mld zł na lokaty – wynika z danych o należnościach i zobowiązaniach banków opublikowanych właśnie przez Narodowy Bank Polski.
Z punktu widzenia banków wrzesień nie był więc specjalnie udany pod względem zbierania nowych depozytów. I taką sytuację daje się zaobserwować od trzech miesięcy, kiedy to saldo rachunków bieżących maleje, choć nie w tak dużym stopniu jak we wrześniu, a wartość lokat wyraźnie rośnie. Może to wynikać z przenoszenia oszczędności na depozyty terminowe, które są lepiej oprocentowane. Szczególnie, że część klientów zdaje sobie sprawę, że to ostatnia szansa na tak wysokie oprocentowanie lokat, bo przecież rynek spodziewa się obniżek stóp procentowych, a to zaowocuje zmniejszeniem stawek depozytów.
Oszczędności w bankach są więc lokowane w bardziej efektywnych instrumentach. To oczywiście korzystne dla klientów, ale bankom też jest to na rękę, gdyż zyskują depozyty zdeponowane na dłuższy termin, zamiast środków, które w każdej chwili mogą być wypłacone. Z drugiej strony można przypuszczać, że utrzymujące się na wysokim poziomie bezrobocie, którego stopa według ostatnich danych Głównego Urzędu Statystycznego wynosi 12,4 proc., zmusza niektóre osoby do zmniejszania nadwyżek finansowych, co również może wpływać na kurczące się saldo na rachunkach bieżących.
Lepsze informacje płyną z rynku kredytów mieszkaniowych, szczególnie jeśli spojrzymy na segment kredytów walutowych. Ich saldo zmniejszyło się we wrześniu o ponad 4,8 mld zł do 179,4 mld zł. To efekt umocnienia złotego, bo kurs euro spadł w tym czasie o 1,7 proc., a franka szwajcarskiego o 2,4 proc. Przeliczane po niższym kursie zadłużenie ma więc mniejszą wartość, a to oznacza, że poprawiają się wskaźniki LTV dla udzielonych kredytów.
W wielu przypadkach stosunek wielkości długu do wartości zabezpieczenia, czyli nieruchomości, przekracza znacznie 100 proc. Im jest on niższy, tym kredyt jest z punktu widzenia banku bezpieczniejszy, a kredytobiorcy mają większe szanse sprzedać mieszkanie z walutowym długiem bez konieczności dopłacania bankowi. Umocnienie złotego to także niższe miesięczne raty kredytów walutowych, a co za tym idzie mniej problemów z ich spłacaniem. Krótko mówiąc spadek kursu franka, to oddech zarówno dla klientów, jak i banków.
Wartość kredytów walutowych nie zwiększa się również dlatego, że banki ograniczyły ich sprzedaż do segmentu najbogatszych klientów. Standardową ofertą są teraz kredyty w złotych, z tytułu których Polacy są winni bankom 143,3 mld zł. Wrzesień przyniósł zwiększenie tej kwoty o trochę ponad 2 mld zł, a to wynik, który nie odbiega od tego, co udawało się bankom wypracowywać w kilku poprzednich miesiącach.
Na rynku kredytów konsumpcyjnych już od kilku lat panuje marazm związany z zaostrzeniem polityki kredytowej i związaną z kryzysem większą ostrożnością klientów, co do zaciągania kolejnych zobowiązań. We wrześniu wartość zadłużenia z tytułu kredytów konsumpcyjnych spadła o prawie 0,5 mld zł do 130,3 mld zł. W tej kwocie zawierają się kredyty w rachunku, których banki udzieliły na 11,4 mld zł oraz karty kredytowe, gdzie zadłużenie wynosi 12,7 mld zł. Wartość tych dwóch ostatnich pozycji praktycznie się we wrześniu nie zmieniła.
Sytuację na rynku pożyczek konsumpcyjnych potwierdzają również dane o kwotach zadłużenia z tytułu kredytów na różne okresy. Jeszcze rok temu pożyczki do 1 roku stanowiły 10,5 proc. wszystkich kredytów i było to 54,5 mld zł. Teraz ich wartość przekracza nieznacznie 49 mld zł, co daje 9,3 proc. ogólnego zadłużenia. W przypadku kredytów udzielanych na okres od 1 roku do 5 lat ich odsetek zmniejszył się w ciągu 12 miesięcy z 12,3 proc. do 11,8 proc., a kwota z 64 do 62 mld zł.
Inaczej wygląda sprawa z kredytami na ponad 5 lat, bo tu dominują już te udzielane na zakup nieruchomości. Ich wartość w ciągu roku wzrosła z 401,4 do 415 mld zł, a procentowy udział z 77,2 do 78,9 proc. I w najbliższych latach ten trend będzie zapewne kontynuowany. Nawet jeśli na rynku kredytów konsumpcyjnych nastąpi ożywienie. Większy udział długoterminowych kredytów w strukturze zadłużenia jest bowiem prawidłowością jaką można zaobserwować na bardziej rozwiniętych rynkach.
OF
W styczniu 2020 roku Wielka Brytania formalnie opuściła Unię Europejską. Oczekiwane korzyści z brexitu, poza odzyskaniem suwerenności w zakresie kształtowania prawa i zewnętrznych relacji gospodarczych, jednak się nie zmaterializowały. Widoczny jest natomiast spadek wydajności i konkurencyjności brytyjskiej gospodarki, co wpływa także na kondycję rynku pracy.
