Dolar gwałtownie wzrósł w piątek w stosunku do innych walut, w tym o prawie dwa procent do złotego, w związku ze świetnymi danymi z rynku pracy w USA. Dolar kosztuje 3,97 złotego i zbliża się do parytetu z euro (kurs wynosi ok. 1,07 dolara za euro). Prawdopodobieństwo podwyżki stóp procentowych przez FED w grudniu wzrosło do ponad 70 procent. Złoty stracił także do euro (kurs blisko 4,27), potwierdzając tezę, że złoty jest słabą walutą.
Co zrobić z długiem – zastanawia się Richard Kozul Wright z oenzetowskiej agendy UNCTAD. Dług wzrósł o 57 bilionów dolarów od czasu upadku banku Lehman Brothers i wynosi obecnie na świecie 199 bilionów dolarów. Główne zagrożenia związane są z długiem państw europejskich i korporacji z państw wschodzących. Bankructwa firm prywatnych mogą zarazić sektor publiczny, tak jak działo się to w Ameryce Łacińskiej w latach 80 i w Azji w latach 90. Kozul Wright uważa, że potrzebne jest wypracowanie podobnych do korporacyjnych mechanizmów restrukturyzacji długów suwerennych, gdyż przykłady Ghany, Portoryko, Grecji i Ukrainy pokazują jak kosztowne społecznie i ekonomicznie może być źle zarządzane zadłużenie.
Adair Turner, były szef brytyjskiego nadzoru finansowego wydał książkę „Miedzy długiem i diabłem: pieniądz, kredyt i globalne finanse”. Bloomberg publikuje dwa jej fragmenty. Pierwszy dotyczy wielkości długu i tempa jego przyrostu w porównaniu do wzrostu PKB. Jeśli wzrost PKB wymaga szybszego przyrostu kredytu to oznacza to, że by utrzymać wzrost gospodarczy zadłużamy się coraz bardziej, co nieuchronnie prowadzi do kolejnego kryzysu.
Nadchodzi globalny kryzys płynności a świat finansów jest słabo przygotowany do przeciwdziałania mu – twierdzi Camila Villard Duran, profesor Uniwersytetu w Sao Paulo. Szczyt G-20 w tureckiej Antalyi, który wkrótce się odbędzie, musi w trybie pilnym zająć się problemem. Płynność w krajach wschodzących może już wkrótce wyschnąć, gdy FED zacznie podwyższać stopy procentowe.
Europa doświadczona wieloma kryzysami naraz, musi odbudować mentalność z 1989 roku, kiedy otwarcie granicy węgiersko-austriackiej otworzyło drogę do reform. W czasie tej fali rewolucyjnej protestujący szukali wolności we wspólnej Europie ale i spełnienia swoich narodowych aspiracji –pisze prof. Harold James z uniwersytetu w Princeton.
Ciekawa informacja o decyzji Komisji Nadzoru Finansowego. Otóż KNF utrzymała w mocy decyzję nakładającą na Bertranda Le Guerna kary pieniężnej w wysokości 150 tys. zł wobec stwierdzenia, że dopuścił się on manipulacji akcjami spółki Petrolinvest – donosi agencja ISB. Chodzi o wywiad dla Pulsu Biznesu, w którym udzielił informacji wprowadzających w błąd, że Petrolinvest odkrył złoża ropy naftowej w Kazachstanie. Jak pisze agencja „Nałożona kara pieniężna w wysokości 150 000 zł ma na celu wykazanie Bertrandowi Le Guernowi nieopłacalności naruszania przepisów prawa i poprzez swoją wysoką dolegliwość wpłynąć na prawidłowe wypełnianie przez niego w przyszłości obowiązków informacyjnych na rynku kapitałowym”. KNF utrzymując karę miała również na uwadze uświadomienie pozostałym podmiotom działającym na rynku nieuchronność sankcji za naruszenie prawa, której dotkliwość jest uzależniona od zachowań karanego podmiotu – podsumowuje agencja.
Tymczasem PGNiG donosi o obiecujących odkryciach złóż węglowodorów tam gdzie w zasadzie już ich nie powinno być, czyli w woj. podkarpackim.
Alicia Garcia-Herrero na blogu Bruegel analizuje fatalny stan gospodarki brazylijskiej, która łączy stagnację z wysoką inflacją. Pilnie potrzebne są reformy strukturalne, obniżenie deficytu budżetowego i redukcja wielkości rządu. Inflacja musi zostać obniżona nawet za cenę przejściowo głębszej recesji. Dużo danych dlaczego doszło do gospodarczego krachu i „holenderskiej choroby”
Wielka Brytania (1 milion turystów w Egipcie w ciągu roku) i Rosja (3 miliony turystów w ciągu roku) zawiesiły loty do Egiptu po zamachu terrorystycznym na rosyjski samolot lecący nad Synajem. Wpływy z turystyki w Egipcie wynoszą około 8-10 mld dol., ale podlegają ogromnym wahaniom, zależnie od sytuacji wewnętrznej.
Profesor Grażyna Ancyparowicz, wymieniana niekiedy jako kandydatka na stanowisko ministra finansów, opowiada się za całkowitą i jak najszybszą likwidacją Otwartych Funduszy Emerytalnych. Fragment rozmowy: „OFE należałoby zlikwidować natychmiast, ratując co się da, zanim aktywa w portfelach tych funduszy całkowicie wyparują. Pamiętajmy: składka emerytalna przekazana przez OFE jest paliwem giełdowym, a paliwo dając energię znika. Tak dzieje się z oszczędnościami emerytalnymi, przekształconymi w jednostki rozrachunkowe OFE, inwestowanymi na GPW. Przy okazji likwidacji OFE można by odzyskać kontrolę nad niektórymi bankami notowanymi na GPW i dużymi spółkami giełdowymi, których akcje posiadają w swych portfelach te fundusze”.
Jeszcze raz o robotyzacji – tym razem Ambrose Evans-Pritchard w Telegraph (dostęp płatny z wyjątkiem kilku tekstów miesięcznie) opisuje 300-stronicowy raport Bank of America. Zmiany jakie wprowadza robotyzacja są już paraboliczne, a nie liniowe – stwierdzają autorzy raportu. Roboty zastąpią 45 procent miejsc pracy w wytwórczości i obniżą koszty pracy o 9 bilionów dolarów. Zatrudnienie robota przy spawaniu w motoryzacji kosztuje 8 dol. za godzinę a pracownika 25 dol. Koszty robotów szybko maleją, robot który dokręca śruby pracując przy taśmie razem z ludźmi kosztuje już tylko 22 tysięcy dolarów.
Sto milionów z pieniędzy podatników popłynie do Centrum Zdrowia Matki Polski dzięki temu, że uznano, iż instytut czyli szpital jest przedsiębiorcą. Środki dla Centrum popłyną z funduszu restrukturyzacji przedsiębiorców i są potrzebne między innymi do sfinansowania restrukturyzacji zadłużenia, które sięga 300 mln zł (w tym 90 mln zł zobowiązań wymagalnych). Podobnie ma być dofinansowane m.in. Centrum Zdrowia dziecka, które ma 200 mln zł długów. Rząd twierdzi, że nie jest to pomoc publiczna.
Na kilka dni przed rocznicą końca I wojny światowej Richard Ebeling przypomina jej fatalne skutki ekonomiczne – rozrost państw, które podporządkowały sobie gospodarkę, dominację papierowego pieniądza, inflację, gigantyczne koszty bezsensownej wojny. Po stuleciu liberalizmu i wolności I wojna światowa rozpoczęła proces ich ograniczania. Nie podaż i popyt, lecz państwo zaczęło określać stosunki ekonomiczne, produkcję, konsumpcję, pensje i koszt życia. I wojna światowa oznaczała odejście od standardu złota i umożliwiła masowy druk papierowego pieniądza na pokrycie bieżących potrzeb. Nie całe koszty wojenne były pokrywane drukowanym pieniądzem, znaczna część sfinansowana została przez prze pożyczki na rynku, co doprowadziło do kilkakrotnego wzrostu długu publicznego. Równocześnie rósł paternalizm rządów, a malało uznanie i respektowanie indywidualnej wolności, swobody stowarzyszeń, wolności konkurencyjnego handlu. Nastąpiła redukcja praw obywatelskich oraz osłabione zostały rządy prawa.
W styczniu 2020 roku Wielka Brytania formalnie opuściła Unię Europejską. Oczekiwane korzyści z brexitu, poza odzyskaniem suwerenności w zakresie kształtowania prawa i zewnętrznych relacji gospodarczych, jednak się nie zmaterializowały. Widoczny jest natomiast spadek wydajności i konkurencyjności brytyjskiej gospodarki, co wpływa także na kondycję rynku pracy.
