Do podwyższenia tempa wzrostu przyczyniła się przede wszystkim sytuacja w budownictwie i przemyśle.
Pozytywnym zjawiskiem jest też to, że po raz pierwszy od dna kryzysu wzrost zatrudnienia wynikał z większej ilości umów na czas nieokreślony. Może to świadczyć o tym, że firmy po okresie dekoniunktury odchodzą od elastycznych form zatrudnienia takich jak umowa o dzieło w kierunku bardziej stabilnych i długoterminowych.
Wzrost samozatrudnienia i pozarolniczej działalności na własny rachunek przestał odgrywać główną rolę we wzroście liczby pracujących. Autorzy raportu sądzą, iż może to być efekt ograniczenia puli środków na tworzenie firm przez osoby bezrobotne.
W I kwartale 2011 r. spadła ilość zgłaszanych ofert pracy. Największy wpływ na to miało zjawisko miało ograniczenie ilości subsydiowanych miejsc pracy tworzonych z Funduszu Pracy czy Europejskiego Funduszu Społecznego. Rynkowych ofert pracy jednak przybywa od początku 2010 r. choć z miesiąca na miesiąc zdarzają się spadki. Badania koniunktury przeprowadzane przez NBP wskazują, że firmy, zwłaszcza zagraniczne, planują zwiększać zatrudnienie.
Wzrasta, choć wolniej niż wcześniej, podaż pracy. Co ciekawe, wzrost liczby osób aktywnych zawodowo wynika głównie z postawy osób w wieku okołoemerytalnym.
Rys. 2 Zmiana współczynnika aktywności zawodowej – całkowicie w rozbiciu na grupy wiekowe
– W 2009 roku zostały wprowadzone emerytury pomostowe co utrudniło przechodzenie na emeryturę przed ukończeniem wieku emerytalnego. – mówi Paweł Strzelecki z Instytutu Ekonomicznego NBP, jeden z autorów raportu. – Poza tym od początku ubiegłej dekady systematycznie zmniejsza się ilość osób pobierających renty. Wpływ na to miało bardziej restrykcyjne niż w latach 90. orzecznictwo ZUS, ale prawdopodobnie także poprawa stanu zdrowia społeczeństwa. W długim terminie istotne jest też to, że generacja która obecnie jest w wieku przedemerytalnym ogólnie radzi sobie na rynku pracy lepiej niż pokolenia które przechodziły na emeryturę niedługo po transformacji.
Pomimo tego, że więcej osób ma pracę, odsetek zatrudnionych się nie zwiększył – ze względu na równoważny przyrost populacji w wieku produkcyjnym.
Bezrobocie rejestrowane w urzędach pracy ustabilizowało się na poziomie ok. 12,3 proc. Bezrobocie według gusowskiego Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności spadło do 9,1 proc.
Skąd różnica między bezrobociem wg Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej i wg BAEL?
– Dość często fakt, że bezrobocie rejestrowane w urzędach pracy jest wyższe niż bezrobocie mierzone w metodologii BAEL tłumaczy się tym, że jest wiele osób, które rejestrują się dla zasiłku lub ubezpieczenia zdrowotnego, ale wcale nie są zainteresowane podjęciem pracy. Wg BAEL taka osoba nie zostałaby uznana za bezrobotną – mówi Paweł Strzelecki. – Ale to jest tylko część prawdy. Są też tacy, którzy pracy nie mają, chcą ją znaleźć, ale z różnych powodów nie rejestrują się w urzędach. Te dwie tendencje działają na bezrobocie wg BAEL w przeciwnych kierunkach, ale pierwsza jest silniejsza i dlatego bezrobocie oficjalne jest wyższe niż wg BAEL.
Dynamika wynagrodzeń w I kwartale 2011 była niższa niż w IV kw. 2010 i wyniosła 4,5 proc. wobec 6 proc. kwartał wcześniej. Podobne spadki są obserwowane co roku, bo w IV kwartale zwykle wypłacane są premie, nagrody czy trzynaste pensje.
Raport o rynku pracy do tej pory był przygotowywany na wewnętrzne potrzeby NBP. Począwszy od raportu za I kwartał 2011 jest udostępniany publicznie. Z jego pełną wersją można się zapoznać na stronie NBP.
Opracował Krzysztof Nędzyński
W styczniu 2020 roku Wielka Brytania formalnie opuściła Unię Europejską. Oczekiwane korzyści z brexitu, poza odzyskaniem suwerenności w zakresie kształtowania prawa i zewnętrznych relacji gospodarczych, jednak się nie zmaterializowały. Widoczny jest natomiast spadek wydajności i konkurencyjności brytyjskiej gospodarki, co wpływa także na kondycję rynku pracy.
