Aleksander Łaszek, ekspert FOR, w swojej analizie szczegółowo przedstawia długoterminowe tendencje na rynku pracy wynikające ze zmian demograficznych. Obecnie w Polsce na jednego emeryta przypada blisko 4 osoby w wieku produkcyjnym. Jeśli nie zostaną dokonane zmiany w systemie emerytalnym po 2030 r. ten wskaźnik spadnie niemalże do 2. Wydłużenie do 67 lat i zrównanie wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn powstrzymałoby ten proces na 10 lat. Rządowy wariant podnoszenia wieku emerytalnego dla kobiet i mężczyzn do 67 lat w tempie 3 miesięcy rocznie tylko częściowo złagodzi skutki starzenia się społeczeństwa. Bez zmian w 2021 roku na jednego emeryta będą przypadały 2,6 osoby w wieku produkcyjnym. Wariant rządowy poprawi tę proporcję do 3,1.
Zdaniem Łaszka konieczne jest również zwiększenie niskiego wskaźnika zatrudnienia. W Polsce pracuje jedynie 65, 3 proc. osób w wieku 20 – 65 lat, przy średniej unijnej na poziomie blisko 70 proc.
Istotnym ograniczeniem dla polskiej gospodarki jest niski poziom oszczędności. Polacy oszczędzają mniej niż wszystkie narody z Europy Środkowej i Wschodniej. W tej sytuacji trudniej jest pozyskać kapitał inwestycyjny w kraju a finansowanie zagraniczne, jak pokazał kryzys, wiąże się z istotnym ryzykiem. Zwiększenie poziomu oszczędności i inwestycji można, zdaniem Łaszka, uzyskać przez obniżenie opodatkowania i zmniejszenie ryzyka regulacyjnego.
W pierwszych dwóch dekadach transformacji Polska doświadczała szybkiego wzrostu produktywności. Był to wynik odejścia od gospodarki planowej i importu podstawowych technologii z krajów wyżej rozwiniętych. Obecnie jednak tempo wzrostu produktywności spadło, bo Polska nadrobiła znaczną część dystansu. Zdaniem Łaszka obecnie największym rezerwuarem produktywności jest deregulacja. Wiele branży gospodarki jest nadal zmonopolizowanych lub ściśle regulowanych. Bardzo pomocne byłoby też przejście pracowników z nieefektywnego rolnictwa do bardziej produktywnych gałęzi gospodarki.
Aleksander Łaszek, Dlaczego Polska potrzebuje reform?, FOR 4/2012
Opracował Krzysztof Nędzyński
W styczniu 2020 roku Wielka Brytania formalnie opuściła Unię Europejską. Oczekiwane korzyści z brexitu, poza odzyskaniem suwerenności w zakresie kształtowania prawa i zewnętrznych relacji gospodarczych, jednak się nie zmaterializowały. Widoczny jest natomiast spadek wydajności i konkurencyjności brytyjskiej gospodarki, co wpływa także na kondycję rynku pracy.
