Polska to jedyny kraj Unii Europejskiej, w którym w 2009 roku nie było recesji. Ponadto ze wszystkich krajów OECD Polska zanotowała w ubiegłym roku najwyższy wzrost. W ubiegłym tygodniu odwiedziłem ten kraj, aby wygłosić kilka odczytów i lepiej zrozumieć, skąd się wzięła odporność Polski na kryzys. Szczególnie przyjemne było wspólne wystąpienie z Leszkiem Balcerowiczem, byłym prezesem Narodowego Banku Polskiego i ministrem finansów, a także głównym autorem transformacji polskiej gospodarki z centralnego planowania na gospodarkę rynkową w 1989 roku.
Jakie są powody świetnych wyników Polski w 2009 roku? W dużym stopniu wiąże się to z dobrą polityką gospodarczą. Podobnie jak niektóre inne gospodarki wschodzące, w 2009 roku Polska znajdowała się w znacznie lepszej sytuacji makroekonomicznej niż 10 lat temu. Utrzymywała inflację i dług na niskim poziomie, ograniczyła zadłużanie się w walutach zagranicznych i zgromadziła duże rezerwy walutowe. Ponadto nie zareagowała przesadnie na kryzys finansowy, mimo nawoływań wielu osób z kraju i zza granicy, aby bardziej stymulowała gospodarkę za pomocą polityki fiskalnej. Reagując spokojnie, Polska uniknęła paniki, którą obserwowaliśmy w innych krajach.
Niektórzy mówią, że jednym z czynników, które pozwoliły uniknąć recesji, był płynny kurs wymiany, ponieważ dzięki deprecjacji złotego poziom eksportu nie obniżył się tak gwałtownie jak w innych krajach. Z drugiej strony złoty umocnił się przed kryzysem, co miało w tym kontekście negatywne skutki, i jego późniejsze osłabienie się tylko przywróciło kurs do poziomu sprzed aprecjacji.
Polska nadal musi być czujna i pilnować, żeby dług publiczny w stosunku do PKB nie wzrastał, ale jak wynika z danych MFW o zadłużeniu, Polska znajduje się w o wiele lepszej sytuacji niż inne kraje, nie wyłączając Stanów Zjednoczonych.
W styczniu 2020 roku Wielka Brytania formalnie opuściła Unię Europejską. Oczekiwane korzyści z brexitu, poza odzyskaniem suwerenności w zakresie kształtowania prawa i zewnętrznych relacji gospodarczych, jednak się nie zmaterializowały. Widoczny jest natomiast spadek wydajności i konkurencyjności brytyjskiej gospodarki, co wpływa także na kondycję rynku pracy.
