Żeby nie dać się zaskoczyć przez kolejny kryzys, politycy powinni jak najszybciej zdecydować o kształcie regulacji finansowych o globalnym zasięgu. Sęk w tym, że muszą dziś brać pod uwagę interesy nowych potęg finansowych na rynkach wschodzących - piszą w swoim najnowszym tekście dla brukselskiego instytutu Bruegel i Peterson Institute for International Economics Nicolas Véron i Stéphane Rottier.
Nicolas Véron, Breugel
Do 1970 roku przepisy finansowe miały wyłącznie charakter narodowy. Dopiero bankructwo niemieckiego Herstatt Bank, którego konsekwencje dotknęły nie tylko Berlin, doprowadziło do tego, że kraje G-10 powołały do życia Basel Committee on Banking Supervision. Świat zaczął uzgadniać zasady działania integrującego się systemu finansowego. W 1980 roku, w obliczu kryzysu kredytowego, Amerykanie zaproponowali innym krajom, m.in. Japonii, bardziej restrykcyjne przepisy finansowe. Kolejnym wstrząsem był kryzys na rynkach wschodzących w 1990 roku. Wtedy już nikt nie miał wątpliwości, że problemy prywatnych instytucji finansowych mogą zagrażać światowej stabilności gospodarczej. Także obecny kryzys pokazuje, że kształt regulacji finansowych przestał mieć jedynie techniczne znaczenie dla lokalnych menedżerów bankowych i stał się problemem polityków najwyższego szczebla.
W 2009 roku najbogatsze kraje świata z grupy G-20 zdecydowały o opracowaniu nowych przepisów finansowych o charakterze globalnym. Na razie te ambitne obietnice nie zostały jednak spełnione. Ich dotrzymanie utrudnia dziś m.in. fakt, że kończy się epoka dominacji finansowej USA i Europy. Regulatorzy muszą brać pod uwagę rolę, jaką na rynkach finansowych zaczynają odgrywać Chiny i inne tzw. wschodzące gospodarki. W tej sytuacji politycy powinni założyć sobie następujące cele:
zagwarantować istnienie silnych publicznych instytucji o zasięgu globalnym, które określałyby standardy i monitorowały ich spełnianie
stworzyć wiarygodne źródło informacji finansowych
porozumieć się co do sposobów monitorowania zintegrowanych rynków kapitałowych
Światowej sławy filozof Francis Fukuyama powiedział w czasie swojego wystąpienia w 2005 roku na Uniwersytecie Yale, że zadaniem następnej generacji będzie stworzenie skuteczniejszych i bardziej wiarygodnych instytucji. Jego słowa znakomicie oddają również charakter wyzwania, jakie stoi dziś przed politykami regulującymi światowy system finansowy.
Nicolas Véron jest ekspertem brukselskiego instytutu analitycznego Bruegel, współpracuje także z Peterson Institute for International Economics, interesuje się unijnym i światowym systemem finansowym, publikuje m.in. w „Financial Times”.
Stéphane Rottier jest od 2009 roku doradcą w departamencie ds. stabilizacji finansowej w National Bank of Belgium, wcześniej był doradcą zarządu MFW i ministra finansów belgijskiego rządu.
Japonia, Stany Zjednoczone i Niemcy już teraz intensywnie rozwijają technologie miękkich robotów, widząc w nich możliwości przyspieszenia wzrostu gospodarczego. Polska, z uwagi na potencjał w sektorze nowych technologii, ma szansę, aby się stać istotnym graczem w tej dziedzinie – uważa dr inż. Jan Klimaszewski z Instytutu Automatyki i Robotyki na Wydziale Mechatroniki Politechniki Warszawskiej, naukowiec specjalizujący się m.in. w robotyce współpracującej, sensoryce oraz elektronicznej skórze.
Boże Narodzenie to nie tylko czas radości i rodzinnych spotkań, ale również okres największej aktywności konsumenckiej w roku. Sezonowe trendy zakupowe wpływają na wyniki detalistów, strategie marketingowe i globalną gospodarkę. Jak zatem współczesny marketing i zmieniające się preferencje konsumentów kształtują to wyjątkowe święto? Na to i inne pytania odpowiedziała „Obserwatorowi Finansowemu” dr Agnieszka Wilczak z Katedry Marketingu na Wydziale Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego.
Ekonomia była zawsze nauką żywą, starającą się nadążyć za zmianami. Gdy Keynesowi zarzucono, że zmienia poglądy, dał prostą odpowiedź, zmienia, bo zmieniają się fakty. Z drugiej strony naukowe podejście popychało ekonomistów do stosowania formalizacji matematycznej. Posługiwanie się matematycznymi modelami stało się wręcz koniecznością, gdy zaczęto je łączyć z danymi statystycznymi. Ekonometria – wynalazek ekonomistów i statystyków – na trwale zapisała się w rozwoju badań ekonomicznych.
We współczesnej gospodarce technologia przyjęła nową rolę. Kiedyś była siłą napędową konkurencji i innowacji, obecnie może być wykorzystywana przez dominujące podmioty cyfrowe do ich tłumienia.
Czołowe globalne korporacje takie, jak Apple, Microsoft czy Amazon odgrywają niezwykle istotną rolę we współczesnym świecie. Niejednokrotnie stają się one bogatsze i potężniejsze niż państwa narodowe. Odgrywają także większą rolę w codziennym życiu i w naszych umysłach.
Dolar to obecnie globalna waluta rezerwowa. Czy jednak utrzyma swój status do 2050 r? A może upadnie w obliczu rosnącej siły konkurencji ze strony walut BRICS, złota lub bitcoina?
Listopadowy „Raport o inflacji” NBP, podobnie jak dwa poprzednie w 2024 r., przynosi niższą projekcję wzrostu PKB w I kwartale 2025 r. Ma on wynieść 3,3 proc. (w lipcu spodziewano się wzrostu o 4,3 proc, a w marcu nawet o 5 proc.). Przyczyny to kondycja gospodarki niemieckiej, niższa konsumpcja w Polsce i niższe inwestycje.
Przedstawiciele Unii Europejskiej i państw Mercosur, tj. Argentyny, Brazylii, Paragwaju i Urugwaju, 28 czerwca 2019 r. osiągnęli porozumienie polityczne w sprawie ambitnej i kompleksowej umowy handlowej. Wbrew licznym spekulacjom umowa nie została podpisana podczas szczytu państw G20 w Rio de Janeiro. Wiele wskazuje na to, że bilans tej umowy będzie niekorzystny dla polskiego sektora rolno-spożywczego.
Pandemia COVID-19 ujawniła kruchość łańcuchów dostaw, a problem ten ma głębokie korzenie – przekonuje Peter S. Goodman w książce „How the World Ran Out of Everything”.
Polacy pod względem stopy oszczędności znajdują się na szarym końcu w Europie. Za mało zarabiamy, za dużo wydajemy, a może nie mamy nawyku inwestowania pieniędzy?
W tym roku ogłoszenie przyznania kolejnej, już 56., Nagrody pamięci Alfreda Nobla z nauk ekonomicznych (The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel), potocznie nazywanej Nagrodą Nobla z dziedziny ekonomii, miało miejsce 14 października 2024. Otrzymali ją (w podziale na trzy równe części): Daron Acemoglu (Massachusetts Institute of Technology), Simon Johnson (Massachusetts Institute of Technology), James A. Robinson (University of Chicago).
Współczesne problemy prawne Unii Europejskiej, sztuczna inteligencja w bankowości oraz polityka pieniężna były tematami grudniowego zjazdu na podyplomowych studiach MBA organizowanych w ramach drugiej edycji projektu „Akademia NBP”.
Kiedy świat wynurzył się z chaosu II wojny światowej, władzę objęli ludzie o przekonaniach makroekonomicznych, ukształtowanych w formacyjnym dla nich doświadczeniu lat 30. XX w.
Przełomowym pomysłem ekonomicznym zrywającym z dotychczasowym paradygmatem opieki społecznej okazuje się bezwarunkowy dochód podstawowy. Część osób uznaje go za klucz do pokonania bolączek stechnicyzowanej gospodarki. Zdaniem innych – to idea tyleż kosztowna co utopijna.
Wprowadzenie euro jest niebezpieczne z ekonomicznego i politycznego punktu widzenia. Polska gospodarka jest jeszcze niedojrzała, różnice technologiczne, rozwój systemu finansowego, poziom konkurencyjności wymagają przyspieszonej modernizacji. Nasza gospodarka wychodzi dopiero z rozwoju zależnego, potrzebny jest czas.
Cena złota osiągnęła w kwietniu najwyższy poziom w historii. W głównym stopniu przełożyły się na to zakupy dokonywane przez banki centralne, czynniki behawioralne oraz przejściowy wzrost ryzyka geopolitycznego, wynikający z walk na Bliskim Wschodzie.
W ostatnich latach, a szczególnie po rozpoczęciu wojny z Ukrainą, z Rosji płynie nieprzerwany przekaz o sukcesach. Ich skala narasta – gospodarka uodporniła się na sankcje i nawet się rozwija oraz restrukturyzuje, bieda spada, a zamożność rośnie, produkcja krajowa wypiera zaś import. Czy sukcesy mają jednak realny wymiar, czy głównie propagandowomedialny?
