Tydzień w gospodarce

Ekonomiści banków przewidują duże podwyżki stóp procentowych. Wzrosną raty kredytów

Według ekonomistów banku BNP Paribas główna stopa Narodowego Banku Polskiego docelowo wzrośnie do 8 proc. To niemal dwa razy więcej, niż dzisiaj. Podwyżki prognozują też ekonomiści Banku ING. Jeśli za podwyżką pójdą stawki WIBOR, to raty kredytów hipotecznych wzrosną o jedną trzecią.

– Podwyższamy naszą prognozę stopy referencyjnej NBP i zakładamy, że na koniec trwającego cyklu podwyżek stóp procentowych osiągnie ona poziom 8 proc. wobec 6,5 proc., którego spodziewaliśmy się dotychczas – poinformowali ekonomiści BNP Paribas.

Eksperci banku uzasadniają swoją zmianę prognozy nakręcaniem się tzw. spirali płacowo-cenowej. Według ostatnich danych Głównego Urzędu Statystycznego przeciętna płaca w przedsiębiorstwach zwiększyła się o 12,4 proc. w ujęciu rocznym, podczas gdy eksperci spodziewali się nieco ponad 10-proc. wzrostu. W tym samym czasie inflacja rok do roku wyniosła 11 proc.

Po siedmiu podwyżkach stóp procentowych, których dokonała Rada Polityki Pieniężnej (RPP) główna stopa NBP – stopa referencyjna – wynosi 4,5 proc. Ostatniej podwyżki stóp RPP dokonała na początku kwietnia, podnosząc je o 100 pkt bazowych

– Główny powód to nakręcanie się spirali płacowo-cenowej, przy wysokiej aktywności gospodarczej na początku bieżącego roku i perspektywach luzowania fiskalnego. Skłoni to naszym zdaniem RPP do jeszcze agresywniejszego zaostrzania parametrów polityki pieniężnej – przewidują na Twitterze ekonomiści BNP Paribas.

Prognoza BNP Paribas to pierwsze szacunki tak wysokiego wzrostu stóp. Ale oczekiwania rynku nie są wcale dużo słabsze. Według wycen kontraktów FRA (forward rate agreement), w których inwestorzy zakładają się o poziom stóp procentowych w przyszłości, docelowy poziom to około 7 proc.

Ekonomiści Banku ING uważają, że RPP zwiększy stopy do 7,5 proc., czego powodem jest tempo wzrostu płac, które przewyższa inflację. Według ING już w maju Rada podniesie stopy o 100 punktów bazowych. Byłaby to druga tak duża podwyżka z rzędu.

Taka decyzja spowoduje że wzrosną raty kredytów – większość tych udzielanych przez polskie banki ma zmienne oprocentowanie, oparte na stawkach WIBOR, które dokładnie odzwierciedlają zmiany stóp procentowych banku centralnego.

Z wyliczeń wynika, że rata przykładowego kredytu na 350 tys. zł, udzielonego we wrześniu 2021 r. na 25 lat, po dotychczasowym wzroście WIBOR zwiększyła się z około 1582 zł do 2750 zł. Gdyby zrealizował się scenariusz, o którym mówią banki, wówczas rata wzrosłaby o dodatkowe 861 zł do 3611 zł miesięcznie.

Arkadiusz Słomczyński

 

Pomoc z Polski to drugie co do wielkości wsparcie, jakie otrzymują Ukraińcy od państw Zachodu

Kiel Institute – niemiecki think tank zajmujący się badaniami ekonomicznymi – poinformował że polska pomoc dla Ukrainy należy do największych zarówno pod względem wartości w miliardach euro, jak i przy uwzględnieniu wielkości gospodarek darczyńców.

Informacje o wielkości wsparcia pochodzą z Ukraine Support Tracker, przygotowanego i na bieżąco aktualizowanego przez niemiecki think tank. Zestawienia obejmują przede wszystkim pomoc państwową. Informacje o wsparciu Kiel Institute zgromadził z oficjalnych źródeł rządowych, publicznych i renomowanych mediów. Think tank skupia się na transferach finansowych, ale również dostawach broni, czy żywności.

– Ta wersja bazy danych nie obejmuje innych rodzajów wsparcia, w szczególności kosztów pomocy uchodźcom, którzy uciekli z Ukrainy, czy darowizn od osób prywatnych, firm, kościołów czy organizacji pozarządowych. Nie zbieraliśmy też (jeszcze) systematycznie informacji o wsparciu od organizacji międzynarodowych, takich jak Czerwony Krzyż czy ONZ, głównie z powodu braku systematycznych danych i sprawozdawczości większości takich organizacji międzynarodowych – informują eksperci Kiel Institute cytowani w portalu 300gospodarka.pl.

Analiza danych wskazuje, że Polska należy do liderów wśród państw wspierających Ukrainę, a główne zasługi na tym polu ma Narodowy Bank Polski. Według Kiel Institute wsparcie od Polski wynosi prawie miliard euro i ma przede wszystkim charakter transferów finansowych. Pod względem wartości pomocy Polska zajmuje drugie miejsce za Stanami Zjednoczonymi, których pomoc Ukraińcom sięga 7,6 mld euro.

Taki wysoki wynik Polski jest niemal w całości efektem umowy, jaką Narodowy Bank Polski (NBP) zawarł z Narodowym Bankiem Ukrainy (NBU). Chodzi o tzw. swapa walutowego, w ramach którego Polska zobowiązała się dostarczyć Ukraińcom miliard dolarów w zamian za hrywny, po ustalonym na sztywno kursie. Swap to transakcja dostarczenia waluty w zamian za drugą z ustalonymi warunkami przeprowadzenia operacji odwrotnej.

Kiel Institute policzył także ile jest warta pomoc w odniesieniu do wielkości gospodarek krajów pomagających. Pod tym względem równych sobie nie ma Estonia, która na wspieranie Ukrainy przeznacza prawie 0,8 proc. swojego PKB. Polska jest numerem dwa, nasze wsparcie to niespełna 0,2 proc. polskiego PKB. W czołówce są jeszcze Litwa (0,05 proc. PKB) i Słowacja (0,05 proc.).

Ukraine Support Trackier to narzędzie do analizowania pomocy wojskowej, finansowej i humanitarnej, przekazywanej Ukrainie przez 31 krajów Zachodu, szczególnie krajów z grupy G-7 i członków Unii Europejskiej. Ostatnia aktualizacja danych nastąpiła 14 kwietnia.

Arkadiusz Słomczyński

 

Polacy w 2021 roku przeznaczyli na ubezpieczenia prawie 70 mld zł

W 2021 roku Polacy otrzymali 41,3 mld zł odszkodowań i świadczeń ubezpieczeniowych – wynika z danych Polskiej Izby Ubezpieczeń (PIU). To ponad 4 proc. więcej niż rok wcześniej. Na ubezpieczenia w minionym roku Polacy przeznaczyli 69,2 mld zł, czyli o 9,1 proc. więcej niż rok wcześniej.

Na wypłatę 41,3 mld zł dla poszkodowanych złożyło się: 18,4 mld zł z ubezpieczeń na życie, 15,3 mld zł z ubezpieczeń komunikacyjnych (OC+AC) oraz około 7,6 mld zł z pozostałych ubezpieczeń.

Na rynku ubezpieczeń na życie w 2021 r. rosły zarówno wypłaty świadczeń jak i składka. Miało to związek ze zwiększonym zainteresowaniem polisami ochronnymi oraz ze zwiększoną śmiertelnością z powodu pandemii. Ogółem składka z ubezpieczeń na życie wyniosła 22,1 mld zł.

W ubezpieczeniach majątkowych największą część odszkodowań stanowią ubezpieczenia komunikacyjne. Odszkodowania i świadczenia z obowiązkowego OC posiadaczy pojazdów wyniosły w 2021 r. 9,3 mld zł i były o 3,2 proc. większe niż przed rokiem.

Odszkodowania z autocasco wyniosły z kolei 6 mld zł, czyli o 9,2 proc. więcej niż przed rokiem. Jednocześnie pomimo wzrostu kosztów szkód, spada średnia składka w ubezpieczeniach OC. W 2021 r. wyniosła ona 488 zł, o 2 proc. mniej niż rok wcześniej. W tym samym czasie średnia szkoda z OC wzrosła o 3,8 proc., do 8484 zł.

Średnia składka z autocasco wyniosła w 2021 r. 1197 zł, czyli o 1 proc. więcej niż rok wcześniej. W tym samym czasie koszt średniej szkody wzrósł o 7 proc., do 7257 zł.

Jak podkreśla PIU, w 2021 r. w Polsce nie odnotowano zjawisk pogodowych, które przyniosłyby znaczące wzrosty odszkodowań w ubezpieczeniach majątkowych. Odszkodowania związane z żywiołami oraz pozostałymi szkodami rzeczowymi wyniosły 3,4 mld zł, czyli o 0,5 proc. mniej niż rok temu.

W 2021 r. ubezpieczyciele odprowadzili do budżetu państwa ponad 1,2 mld zł podatku dochodowego. Wypracowali w tym czasie 5,7 mld zł zysku netto, czyli o 7,3 proc. mniej niż przed rokiem.

Adrian Andrzejewski

 

Główny Urząd Statystyczny: Rośnie aktywność zawodowa ludzi starszych

Główny Urząd Statystyczny (GUS) opublikował raport „Osoby powyżej 50. roku życia na rynku pracy w 2020 r.” Wynika z niego, że poprawiły się wskaźniki zatrudnienia oraz współczynnik aktywności zawodowej Polaków w wieku 50+. Zmniejszyła się natomiast liczba bezrobotnych i biernych zawodowo starszych osób.

Według raportu, na koniec 2020 r. w Polsce mieszkało 14,4 mln ludzi w wieku 50 lat i więcej. To 37,6 proc. całego społeczeństwa (o 0,2 proc. więcej niż rok wcześniej). Natomiast liczba aktywnych zawodowo ludzi w tym wieku wzrosła w 2020 r. o 1,7 proc. w stosunku do poprzedniego roku. Według GUS w październiku 2020 r. przeciętne wynagrodzenie brutto osób powyżej 50. roku życia w Polsce wynosiło 5705,23 zł.

W poszczególnych regionach udział osób w wieku 50+ w lokalnych społecznościach podlega silnym wahaniom. Najwyższym udziałem osób starszych charakteryzowały się gminy położone w południowo-wschodniej części województwa podlaskiego. Wśród 10 polskich gmin o najwyższym udziale osób starszych wśród mieszkańców – 9 (wszystkie wiejskie) jest położnych na Podlasiu.

Na drugim biegunie są gminy z najbardziej rozwiniętych regionów Polski – przede wszystkim znajdujące się w otoczeniu największych miast (tzw. gminy obwarzankowe). Szczególnie dużo, bo 6 wśród 10 „najmłodszych gmin”, leży wokół Poznania.

GUS w swoim raporcie zauważa, że według Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności  w 2020 r. wśród ogółu osób powyżej 50. roku życia osoby aktywne zawodowo (pracujący i bezrobotni) stanowiły 33,7 proc. Udział ten określany jest mianem współczynnika aktywności zawodowej. W poprzednim roku (2019 r.) był on niższy o 0,3 proc.

Według GUS w 2020 r. największy odsetek pracujących powyżej 50. roku życia występował w firmach zajmujących się wytwarzaniem i zaopatrywaniem w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę. To 47,6 proc. ogółu pracujących w tej sekcji.

Znaczący udział pracujących powyżej 50. roku życia w ogólnej liczbie pracujących odnotowano również w sekcjach: obsługa rynku nieruchomości (44,4 proc.), rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo (42,5 proc.) oraz opieka zdrowotna i pomoc społeczna (40,3 proc.). Najmniej pracujących 50+ jest w sekcji informacja i komunikacja, gdzie w wieku 50 lat i więcej był niespełna co 10. pracujący.

Z raportu wynika, że poza rynkiem pracy w 2020 r. pozostawało 9164 tys. osób w wieku 50 lat i więcej. W stosunku do 2019 r. liczba biernych zawodowo zmniejszyła się o 3,0 tys. Do najczęstszych przyczyn bierności zawodowej należały: przejście na emeryturę, niepełnosprawność i choroba.

Arkadiusz Słomczyński

 

Skala inwestycji polskich przedsiębiorstw za granicą przekroczyła 105 mld zł

Skala inwestycji polskich przedsiębiorstw zagranicą przekroczyła 105 mld zł. 60 proc. firm działających na zagranicznych rynkach deklaruje plany dalszej ekspansji – wynika ze wspólnego raportu PFR Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych S.A. (PFR TFI) i globalnej organizacji świadczącej  profesjonalne usługi doradcze PwC.

– Ponad 60 proc. polskich inwestorów planuje dalszą ekspansję za granicą. Nasze badanie pokazuje, że im więcej doświadczenia na zagranicznych rynkach, tym większa otwartość biznesu na korzyści związane z internacjonalizacją – napisali eksperci PFR TFI i PwC.

Przedsiębiorcy byli przez autorów raportu pytani o największe zagrożenie, które mogłoby wpłynąć na zmianę strategii ich ekspansji zagranicznej. Na pierwszym miejscu wskazano zakłócenia w łańcuchach dostaw (81,7 proc. odpowiedzi). Na drugim miejscu znalazła się pandemia (72,5 proc.), a na trzecim rosnące koszty energii i paliw (65,8 proc.).

Polskie przedsiębiorstwa zapytane o „główne trendy” mogące w przyszłości wpływać na działalność gospodarczą wymieniły dywersyfikację dostawców i zabezpieczenie łańcuchów dostaw (78,8 proc.), zrównoważenie działalności (66,7 proc.) oraz procedury screeningu BIZ – (65,8 proc.). „Jako istotne trendy wymieniano także transformację cyfrową i energetyczną” – dodano.

To trzecia edycja raportu na temat polskiej przedsiębiorczości. W tegorocznym dokumencie skupiono się na inwestycjach zagranicznych z uwzględnieniem wpływu pandemii COVID-19. Z zebranych danych wynika, że po początkowym spadku odbicie w inwestycjach zagranicznych nastąpiło szybciej niż po kryzysie w 2008 roku – czytamy w portalu polskieradio24.pl.

Pięć pierwszych miejsc w podstawowym rankingu najbardziej obiecujących kierunków dla polskich BIZ -ów (Bezpośrednie Inwestycje Zagraniczne) zajęły Indie, Finlandia, Estonia, Izrael i Chile. W ocenie autorów raportu są to szybko rosnące rynki, które podejmują wiele reform w celu podniesienia swojej atrakcyjności biznesowej dla zagranicznych inwestorów.

W 2021 roku polskie BIZ-y rosły szybciej niż przed pandemią. Z danych bilansu płatniczego wynika, że w pierwszych trzech kwartałach 2021 roku BIZ-y z Polski były o ponad 90 proc. wyższe niż średnia dla analogicznych okresów z lat 2015-2019. Największy wzrost w wartościach bezwzględnych odnotowały inwestycje zagraniczne do Wielkiej Brytanii – wskazano w raporcie.

Arkadiusz Słomczyński

 

Rośnie ryzyko dla stabilności finansowej na świecie

Międzynarodowy Fundusz Walutowy (MFW) ostrzega, że wojna w Ukrainie stwarza zagrożenie dla stabilności finansowej na świecie, a jej długofalowe skutki gospodarcze pozostają nieznane. W warunkach spowalniającego ożywienia po pandemii skutki wojny przetestują odporność rynków finansowych.

Podczas trwających obecnie wiosennych spotkań MFW i Banku Światowego, MFW opublikował najnowszą aktualizację raportu Global Financial Stability Report (GFSR).

W raporcie wskazano, że globalny system finansowy został poddany testom warunków skrajnych, uwzględniającym dwa wstrząsy. Pierwszy to gwałtowny wzrost stóp procentowych związany z cyklem zacieśniania polityki pieniężnej na świecie. Drugim jest szok wywołany inwazją Rosji na Ukrainę, która spowodowała wzrost cen surowców i żywności oraz dalszy negatywny wpływ na łańcuchy dostaw i handel międzynarodowy.

Najważniejszym wyzwaniem jest obecnie rosnąca inflacja, której poziom jest znacznie powyżej celu w większości krajów na świecie.

Według MFW na stabilność systemu finansowego na świecie będzie oddziaływać kilka czynników. Po pierwsze są to ekspozycje instytucji finansowych na aktywa rosyjskie i ukraińskie.

Po drugie, zaostrzanie polityki monetarnej w odpowiedzi na wysoką inflację oraz zmienność cen towarów wpływają na płynność rynkową i możliwe napięcia w zakresie finansowania.

Po trzecie, kryptoizacja oraz wykorzystanie aktywów kryptograficznych na rynkach wschodzących do omijania ograniczeń w przepływach kapitałowych, czy też unikania sankcji.

W wyniku pandemii rządy wielu krajów zaczęły prowadzić ekspansywną politykę fiskalną mającą na celu złagodzenie skutków kryzysu zdrowotnego. Działania te były finansowane w dużej części przez banki, które kupowały obligacje skarbowe. Doprowadziło to do tego, że udział długu publicznego w aktywach banków na rynkach wschodzących wzrósł do poziomu 17 procent w 2021 r.

Zagrożenia dla stabilności finansowej są większe dla krajów wschodzących niż rozwiniętych ze względu na to, że ich perspektywy wzrostu są gorsze zarówno w porównaniu z trendem sprzed pandemii, jak i z gospodarkami rozwiniętymi. Ich koszty finansowania zewnętrznego wzrosły, a możliwe dalsze nagłe zaostrzenie globalnych warunków finansowych może podważyć zaufanie inwestorów do zdolności obsługi zadłużenia przez rządy tych krajów.

Milena Kabza, dr nauk ekonomicznych, pracuje w NBP

 

W 2021 r. wartość polskiego eksportu baterii litowo-jonowych wyniosła ponad 6,5 mld euro

Polska jest największym w Europie i piątym co do wielkości globalnym dostawcą litowo-jonowych akumulatorów samochodowych lub ich komponentów – poinformowali analitycy Polskiego Instytutu Ekonomicznego (PIE). W 2021 r. wartość polskiego eksportu baterii litowo-jonowych wyniosła ponad 6,5 mld euro, co stanowiło ponad 2 proc. całego eksportu.

Eksperci PIE zwrócili uwagę, że w latach 2010-2020 Polska zwiększyła udział eksportu na światowym rynku baterii elektrycznych z niecałych 2 proc. do 8 proc.

– Do 2020 r. w całej Europie jedynie Niemcy eksportowały więcej baterii, jednak dynamika wzrostu w Polsce była wyraźnie wyższa – czytamy w najnowszym wydaniu Tygodnika Gospodarczego PIE.

Wartość eksportu, według OECD, wzrosła w Polsce prawie 11-krotnie w latach 2010-2020. Obecnie 90 proc. eksportowanych przez Polskę baterii elektrycznych to akumulatory litowo-jonowe. Cena takiej baterii w ponad połowie składa się z wartości katody, czyli litu, dlatego obecne wzrosty na rynku surowców mogą być zagrożeniem dla elektryfikacji transportu – prognozuje PIE, powołując się na analizy banku inwestycyjnego Morgan Stanley.

Według analityków Instytutu rosnący popyt na baterie jest szansą dla dalszego rozwoju branży w Polsce. Przypomniano, że w wyniku inwestycji LG w ostatnich latach w Polsce ulokował się również szereg poddostawców, w tym koreańskie SK Hi-tech Battery Materials Poland, KET Poland, Foosung, Enchem, tworząc tysiące nowych miejsc pracy.

W ocenie ekspertów PIE Polska pozostanie jednym z liderów eksportu baterii. Kluczowe wydaje się jednak zaspokojenie zapotrzebowania na surowce, żeby nie spowalniać procesu elektryfikacji transportu.

– Zwiększony popyt wpływa na gwałtowny wzrost cen metali potrzebnych w wytwarzaniu akumulatorów. Koszt litu w kwietniu 2022 r. był prawie 7-krotnie wyższy niż rok wcześniej, a prognozy Trading Economics czy Citigroup zakładają dalsze wzrosty” – zwraca uwagę Polski Instytut Ekonomiczny.

Analitycy przywołali także dane GlobalData, zgodnie z którymi w 2030 r. Europa wyprzedzi Chiny w liczbie produkowanych pojazdów elektrycznych. Z raportu T&E wynika, że zapotrzebowanie na baterie w Europie w 2025 r. wyniesie ok. 300 GWh, w 2030 r. – 700 GWh, a w 2035 r. – ponad 1300 GWh.

Arkadiusz Słomczyński

 

Week in the economy

Review of economic events of the past week (25–29.04.2022) – source: dignitynews.eu

 

Bank economists predict large interest rate hikes and mortgage instalments increases

According to economists of the BNP Paribas bank, the main rate of the National Bank of Poland will ultimately increase to 8%. It is almost twice as much as today. Increases are also forecast by the economists of ING Bank. If the increase is followed by WIBOR rates, mortgage instalments will increase by a third.

“We are raising our forecast data of the NBP reference rate and we assume that at the end of the ongoing period the interest rate will reach 8% compared to 6.5%, which we expected so far”, reported economists from BNP Paribas.

The bank’s experts justify their change in the forecast by winding up the so-called wage and price spiral. According to the latest data from the Central Statistical Office, the average wage in enterprises increased by 12.4% on an annual basis, while experts expected slightly more than 10% of growth. At the same time, inflation was 11% year-on-year.

After seven increases in interest rates by the Monetary Policy Council (RPP), the main NBP rate – the reference rate, is 4.5%. The last rate hike was made by the RPP at the beginning of April, raising them by 1%.

“The main reason is the winding up of the wage-price spiral, with high economic activity at the beginning of this year and the prospects of fiscal easing. In our opinion, this will induce the RPP to even more aggressive tightening of monetary policy parameters”, predict BNP Paribas economists on Twitter.

The BNP Paribas forecast is the first estimate of such a high increase in interest rates. But market expectations aren’t significantly lower. According to the valuation of FRAs (forward rate agreements), in which investors bet on the level of interest rates in the future, the target level is around 7%.

ING Bank economists believe that the RPP will increase rates to 7.5% due to the pace of wage growth, which exceeds inflation. According to ING, the Council will raise rates by 1% already in May. It would be the second such big raise in a row.

Such a decision will cause an increase in loan instalments as most Polish banks offer a variable interest rate, based on WIBOR rates, which accurately reflect changes in the central bank’s interest rates.

The calculations show that the instalment of a sample loan for 350 thousand PLN, granted in September 2021 for 25 years, after the previous increase, WIBOR increased from approximately PLN 1,582 to PLN 2,750. If the scenario presented by the banks happened, then the instalment would increase by an additional PLN 861 to PLN 3611 per month.

Arkadiusz Słomczyński

 

Aid from Poland is the second largest support that Ukrainians receive from Western countries

The Kiel Institute, a German think tank dealing with economic research, announced that Polish aid for Ukraine is one of the largest in terms of its value in billions of euros and the size of donor economies.

Information on the amount of support is received from the Ukraine Support Tracker, prepared and constantly updated by a German think tank. The lists mainly include state aid. Information on support from the Kiel Institute has been gathered from official government sources and public and reputable media. Think tank focuses on financial transfers, but also on arms and food supplies.

“This version of the database does not include other types of support, in particular the costs of helping refugees who have fled from Ukraine, or donations from private individuals, companies, churches or NGOs. We have not (yet) systematically collected information on support from international organizations such as the Red Cross or the United Nations, mainly due to the lack of systematic data and reporting from most of such international organizations”, inform Kiel Institute experts.

The analysis of the data shows that Poland is one of the leaders among the countries supporting Ukraine, and Narodowy Bank Polski (NBP) has the major merits in this aid. According to the Kiel Institute, support from Poland amounts to almost EUR 1 billion and is primarily financial transfers. In terms of the value of aid, Poland ranks second after the United States, whose aid to Ukrainians amounts to EUR 7.6 billion.

Such a high result for Poland is almost entirely due to an agreement concluded between the Narodowy Bank Polski (NBP) and the National Bank of Ukraine (NBU) assuming the so-called currency swap, under which Poland provided Ukrainians with one billion dollars in exchange for hryvnias, at a fixed rate. A swap is a transaction of delivering a currency in exchange for another with the agreed terms of the reverse operation.

The Kiel Institute also calculated how much help is worth in relation to the size of the economies of the assisting countries. In this respect, Estonia is second to none, which allocates almost 0.8% of its GDP to support Ukraine. Poland is number two with less than 0.2% of Polish GDP. The leaders are also Lithuania (0.05%) and Slovakia (0.05%).

Ukraine Support Tracker is a tool for analyzing military, financial and humanitarian aid provided to Ukraine by 31 Western countries, especially the G-7 countries and members of the European Union. The last data update took place on April 14.

Arkadiusz Słomczyński

 

Poles spend almost PLN 70 billion on insurance in 2021

According to the data from the Polish Chamber of Insurance (PIU), Poles received PLN 41.3 billion in compensation and insurance benefits, in 2021. This is over 4% more than a year earlier. Last year, Poles spent PLN 69.2 billion on insurance, i.e. 9.1% more than a year earlier.

The payment of PLN 41.3 billion for the injured and victims was composed of: PLN 18.4 billion from life insurance, PLN 15.3 billion from motor insurance (OC + AC) and about PLN 7.6 billion from other insurance.

In the life insurance market in 2021, both the payment of benefits and the premium were growing. This was related to an increased interest in protection policies and increased mortality due to the pandemic. In total, the life insurance premium amounted to PLN 22.1 billion.

In property insurance, motor insurance accounts for the largest part of compensations. Compensation and benefits from the obligatory third-party liability insurance of vehicle owners in 2021 amounted to PLN 9.3 billion and were 3.2% higher than a year before.

Compensation from auto casco amounted to PLN 6 billion, i.e. by 9.2% more than a year before. At the same time, despite the increase in the cost of compensations, the average premium in third-party liability insurance has fallen. In 2021, it was PLN 488 i.e. 2% less than a year earlier. At the same time, the average TPL compensations increased by 3.8%, to PLN 8,484.

The average auto casco premium in 2021 was PLN 1,197, i.e. by 1% more than a year earlier. At the same time, the cost of the average compensation increased by 7%, to PLN 7,257.

PIU emphasized that in 2021 there were no weather phenomena in Poland that would result in a significant increase in compensations in property insurance. Damages related to natural disasters and other material damages amounted to PLN 3.4 billion, i.e. 0.5% less than a year ago.

In 2021, insurers paid over PLN 1.2 billion in income tax to the state budget. During this time, they generated PLN 5.7 billion of net profit, i.e. 7.3% less than a year ago.

Adrian Andrzejewski

  

Central Statistical Office reports growing occupational activity of elderly people

The Central Statistical Office (GUS) has published the report „People over 50 on the labor market in 2020” It shows that the employment rates and the economic activity rate of Poles aged 50+ have improved. On the other hand, the number of unemployed and economically inactive older people decreased.

According to the report, at the end of 2020, 14.4 million people aged 50+ lived in Poland. That’s 37.6% of the entire society (by 0.2% more than a year earlier). The number of economically active people of this age increased by 1.7% in 2020 compared to the previous year. According to the Central Statistical Office of Poland (GUS), in October 2020, the average gross salary of people over 50 in Poland was PLN 5,705.23.

In individual regions, the share of people aged 50+ in local communities is subject to strong fluctuations. The communes located in the south-eastern part of Podlaskie Voivodeship had the highest share of elderly people. Among the 10 Polish communes with the highest share of elderly people among the inhabitants – 9 (all rural ones) are in the Podlasie region.

The communes from the most developed regions of Poland are mostly located in the vicinity of the largest cities (the so-called beigel communes). Especially many, 6 out of the 10 „youngest communes” are near Poznań.

In its report, the Central Statistical Office notes that, according to the Labor Force Survey, in 2020, economically active people (working and unemployed) accounted for 33.7% of the total number of people over 50. This share is known as the activity rate. In the previous year (2019), it was lower by 0.3%.

According to the Central Statistical Office of Poland (GUS), in 2020 the highest percentage of employees aged over 50 was recorded in companies dealing with the production and supply of electricity, gas, steam and hot water. That’s 47.6% of all working in this section.

A significant share of those workers over 50 in the total number of employees was recorded in the following sections: real estate market services (44.4%), agriculture, forestry, hunting and fishing (42.5%) as well as health care and social assistance (40,3%). The smallest number of employed people aged 50+ work for the information and communication section, where less than one in ten was the employer at the age of 50 and more.

The report shows that in 2020 there were 9,164,000 jobless people 50+ outside the labor market. Compared to 2019, the number of economically inactive fell by 3 thousand. The most common causes of inactivity were retirement, disability and illness.

Arkadiusz Słomczyński

 

Investments of Polish enterprises abroad exceeded PLN 105 billion

The scale of investments of Polish enterprises abroad exceeded PLN 105 billion. According to the joint report of PFR Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych SA (PFR TFI) and the global organization providing professional advisory services PwC, 60% of companies operating in foreign markets declare plans for further expansion.

“Over 60% of Polish investors are planning further expansion abroad. Our research shows that the more experience in foreign markets, the more business is open to the benefits of internationalization”, wrote PFR TFI and PwC experts.

Entrepreneurs were asked by the authors of the report about the greatest threat that could change their foreign expansion strategy. Disruptions in supply chains were indicated first (81.7% of responses), the pandemic was second (72.5%), and rising energy and fuel costs third (65.8%).

When asked about the „main trends” that may affect economic activity in the future, Polish enterprises mentioned the diversification of suppliers and securing supply chains (78.8%), sustainable activities (66.7%) and FDI screening procedures – (65.8%). „The digital and energy transformation were also mentioned as important trends” said experts.

This is the third report on Polish entrepreneurship. This year’s document focuses on foreign investments, taking into account the impact of the COVID-19 pandemic. The collected data show that after the initial decline, the rebound in foreign investments took place faster than after the crisis in 2008.

The top five places in the basic ranking of the most promising directions for Polish FDI (Foreign Direct Investments) include India, Finland, Estonia, Israel and Chile. In the opinion of the authors of the report, these are fast-growing markets that undertake many reforms in order to increase their business attractiveness to foreign investors.

In 2021, Polish FDI grew faster than before the pandemic. The balance of payments data shows that in the first three quarters of 2021, FDI from Poland was over 90% higher than the average results for the corresponding periods 2015-2019. The largest increase in absolute terms was recorded by foreign investment in Great Britain.

Arkadiusz Słomczyński

 

Risks for world financial stability increasing

The International Monetary Fund (IMF) warns that the war in Ukraine is posing a threat to global financial stability and that its long-term economic effects is remaining unknown. With the slowing down of the post-pandemic recovery, the effects of the war will test the resilience of financial markets.

During the ongoing spring meetings of the IMF and the World Bank, the IMF published the latest update of the Global Financial Stability Report (GFSR).

The report indicated that the global financial system was stress-tested for two shocks. The first is the sharp rise in interest rates related to the monetary tightening period in the world. The second is the shock caused by Russia’s invasion of Ukraine, which caused an increase in commodity and food prices and a further negative impact on supply chains and international trade.

The most important challenge today is rising inflation, well above the target for most countries in the world.

According to the IMF, several factors will affect the stability of the financial system in the world. First, there are financial institutions’ exposures to Russian and Ukrainian assets.

Second, monetary tightening in response to high inflation and volatile commodity prices affects market liquidity and possible funding tensions.

Third, cryptoization and the use of crypto assets in emerging markets to bypass restrictions on capital flows or avoid sanctions.

As a result of the pandemic, the governments of many countries began to pursue an expansionary fiscal policy aimed at mitigating the effects of the health crisis. These activities were largely financed by banks that bought Treasury bonds. This led to the rise of government debt to banks’ assets in emerging markets to 17% in 2021.

The risks to financial stability are greater for emerging countries than for developed countries, as their growth prospects are worse compared to both pre-pandemic and developed economies. Their borrowing costs have increased and the possible further sharpening of global financial conditions could undermine investor confidence in their governments’ debt sustainability.

Milena Kabza, PhD in economics, works at the Narodowy Bank Polski

 

Value of Polish exports of lithium-ion batteries amount to over EUR 6.5 billion in 2021

Poland is the largest in Europe and the fifth-largest global supplier of lithium-ion automotive batteries or their components, reported analysts from the Polish Economic Institute (PIE). In 2021, the value of Polish exports of lithium-ion batteries amounted to over EUR 6.5 billion, which accounted for over 2% of all exports.

PIE experts noted that from 2010-to 2020, Poland increased the share of exports in the global market of electric batteries from less than 2% up to 8%.

By 2020, only Germany exported more batteries across Europe, but the growth dynamics in Poland were significantly higher.

According to OECD, the value of exports in Poland increased almost 11 times from 2010-to 2020. “Currently, 90% of electric batteries exported by Poland are lithium-ion batteries. More than half of the price of such a battery consists of the value of the cathode, i.e. lithium, which is why the current increases in the raw materials market may pose a threat to the electrification of transport”, forecasts PIE, citing the analysis of the Morgan Stanley investment bank.

According to the Institute’s analysts, the growing demand for batteries is an opportunity for the further development of the lithium industry in Poland. As a result of LG’s investments, a number of sub-suppliers have also been located in Poland in recent years, including Korean SK Hi-tech Battery Materials Poland, KET Poland, Foosung, Enchem, creating thousands of new jobs.

According to PIE experts, Poland will remain one of the leaders in battery exports. However, it seems crucial to meet the demand for raw materials to not slow down the electrification of transport.

Increased demand causes a sharp increase in the prices of metals needed in the production of batteries. The cost of lithium in April 2022 was almost 7 times higher than the year before, and the forecasts of Trading Economics and Citigroup assume further increases”, stated the Polish Economic Institute.

Analysts also cited GlobalData data, confirming that in 2030 Europe will overtake China in the number of produced electric vehicles. The T&E report shows that the demand for batteries in Europe in 2025 will amount to approximately 300 GWh, in 2030 – 700 GWh, and in 2035 – over 1,300 GWh.

Arkadiusz Słomczyński