Na rynku pracy nieco lepiej, lecz bez trwałych zmian
Od trzech miesięcy spada Wskaźnik Rynku Pracy informujący z wyprzedzeniem o przyszłych zmianach w wielkości bezrobocia, co zapowiada nieznaczną poprawę na rynku pracy w najbliższych miesiącach. Więcej w tym jednak zasługi czynników sezonowych niż wynikających z ożywienia w gospodarce – ocenia Maria Drozdowicz z Biura Inwestycji i Cykli Ekonomicznych BIEC.
Ożywienie jest dotychczas zbyt słabe i zbyt krótkie aby miejsc pracy przybywało w takim tempie by stopa bezrobocia znacząco i trwale spadła. O braku trwałych pozytywnych zmian na rynku pracy świadczy wysokość stopy bezrobocia rejestrowanego. Po wyeliminowaniu wpływu czynników o charakterze sezonowym, w ostatnich trzech miesiącach bezrobocie właściwie nie uległo zmianie, kształtując się na poziomie 13,4 proc.
Spośród ośmiu składowych wskaźnika pięć działa obecnie w kierunku spadku bezrobocia, dwie w kierunku jego wzrostu a jedna pozostała obojętna dla przyszłych tendencji na rynku pracy.
Do czynników pozytywnych dla kształtowania się zatrudnienia zaliczyć należy przede wszystkim utrzymującą się już od dłuższego czasu poprawę ocen polskich przedsiębiorców na temat ogólnego klimatu koniunktury oraz prognozowanych zmian wielkości zatrudnienia w zarządzanych przez nich firmach. Co prawda, nadal przeważa odsetek przedsiębiorstw planujących redukcję zatrudnienia nad odsetkiem firm prognozujących wzrost liczby pracowników, jednak systematycznie od początku roku przewaga ta zmniejsza się. W styczniu br. przewaga firm zwalniających pracowników nad tymi którzy zwiększają zatrudnienie wynosiła blisko 16 proc., obecnie spadła do 5 proc.
– W ostatnim czasie na konieczność redukcji etatów najczęściej wskazują przedstawiciele firm małych i średnich – zwraca uwagę Drozdowicz. W jednostkach dużych nie planuje się zmian liczby osób pracujących. Najbardziej pesymistyczne prognozy formułują producenci odzieży oraz metali. Z kolei, znaczący wzrost zatrudnienia spodziewany jest w przedsiębiorstwach zajmujących się produkcją mebli.
Do pozytywnych sygnałów płynących z rynku pracy BIEC zalicza spadek liczby nowych bezrobotnych rejestrujących się w urzędach pracy. Zjawisko to obserwujemy od początku roku choć podlegało ono w ostatnich miesiącach częstym zmianom. Nie mniej jednak od początku roku napływ nowych bezrobotnych zmniejszył się o blisko 10 proc. Trzeci miesiąc z rzędu spada liczba bezrobotnych zwolnionych z przyczyn leżących po stronie zakładów pracy. Skala spadku była znacznie mniejsza niż w ubiegłym miesiącu, ale ważne jest, ze nabrała ona cech trwałości.
Konsekwencją spadającej liczby zwolnień jest stopniowe zmniejszanie się łącznej kwoty wypłacanych zasiłków dla bezrobotnych. W ciągu czerwca i lipca br. (ostatnie dostępne dane za lipiec br.) wydatki budżetu państwa przeznaczone na zasiłki spadły o blisko 5 proc. W najbliższych miesiącach można spodziewać się kontynuacji tej tendencji.
Nieznaczna poprawa sytuacji na rynku pracy znajduje swoje odzwierciedlenie w liczbie zarejestrowanych bezrobotnych będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy. Zmniejszyła się liczba bezrobotnych młodych, osób powyżej 50-go roku życia, osób bez kwalifikacji zawodowych, ale nieznacznie wzrosła liczba długotrwale bezrobotnych.
– Pomimo pozytywnych tendencji związanych z mniejsza liczbą rejestrujących się bezrobotnych oraz ustabilizowaniem liczby tzw. zwolnień grupowych, gospodarka nie generuje dostatecznej liczby nowych miejsc pracy w takiej ilości, która zagwarantowałaby trwałą redukcję stopy bezrobocia – obawia się Drozdowicz.
Liczba ofert pracy kierowanych do urzędów w sierpniu br. właściwie nie uległa zmianie w stosunku do lipca. W porównaniu zaś do 2012 roku w powiatowych urzędach pracy zarejestrowano o około 2,5 tys. mniej ofert zatrudnienia. W przypadku ofert pracy publikowanych w Internecie odnotowano niewielką poprawę – Barometr Ofert Pracy rejestrujący liczbę takich ofert nieznacznie wzrósł.
– Biorąc pod uwagę utrzymującą się na relatywnie wysokim poziomie liczbę zwolnień pracowników, można przypuszczać, że na rynku pracy następuje nasilenie procesów realokacyjnych – pracownicy częściej niż dotychczas zmieniają miejsce zatrudnienia. W efekcie pojawiające się wakaty wypełniane są w większości osobami dotychczas pracującymi, nie zaś bezrobotnymi – analizuje sytuację Drozdowicz.
W sierpniu pracę znalazło o blisko 9 tys. bezrobotnych mniej niż w lipcu br. Tym samym, po korekcie w dół, wielkość odpływu z bezrobocia z tytułu podjęcia zatrudnienia wróciła do poziomu z czerwca. W ujęciu rocznym jednak nadal utrzymuje się pozytywna tendencja. W porównaniu do analogicznego okresu roku poprzedniego pracę znalazło ponad 17 tys. bezrobotnych więcej, co oznacza blisko 20 proc. wzrost.
Negatywnym zjawiskiem z punktu widzenia kreacji nowych miejsc pracy jest skracanie średniego tygodniowego czasu pracy w przedsiębiorstwach. Czas pracy rósł w od II kwartału 2012 roku do I kwartału br. W II kwartale br. w porównaniu do I kw. zmalał o ok.1 godzinę i pozostaje tylko na nieznacznie wyższym poziomie względem II kw. 2012 roku. Oznacza to, że przedsiębiorcy mają jeszcze rezerwy w wydłużaniu czasu pracy. Zatrudnienie na etat jest dla pracodawców najdroższą formą zwiększania nakładów pracy. Dopóki istnieją możliwości wydłużania czasu pracy, nie ma powodu dla wzrostu zatrudnienia.
Droga energia, slowbalizacja, brak rąk do pracy, nadmierna biurokracja, wieloletnie zaniedbania inwestycyjne oraz opóźnienia technologiczne spętały potencjał rozwojowy Niemiec. Gospodarka przechodzi przez polikryzys– spowodowany wieloma czynnikami – na który nie ma prostej odpowiedzi w postaci np. pakietu koniunkturalnego lub jednej, porządnej reformy. RFN potrzebuje w istocie polireformy – dziesiątków drobnych korekt, które jednak jako całość określą na nowo równowagę między rynkiem a państwem.
W ciągu ostatnich 200 lat bankowość centralna przeszła poważną ewolucję, zmieniały się jej zadania oraz reguły polityki pieniężnej. Tekst pokazuje z tej perspektywy dwa banki centralne: Bank Polski (1828–1866) oraz Bank Polski SA (1924–1939). Akcent położono na okoliczności ich powstania oraz intencje i oczekiwania projektodawców, które zdeterminowały statutowy zakres ich uprawnień. Pokazano trudne wybory odnośnie do priorytetów i gradacji celów, przed jakimi stawiała je rzeczywistość gospodarcza. Okoliczności te skłaniały do pytań o właściwe cele i zasady funkcjonowania banków centralnych, tworzyły przestrzeń dla ścierania się koncepcji swoistego bankowego wariabilizmu i statyzmu.
W niedawnych badaniach zasugerowano, że wynagrodzenia poniżej prawnie ustalonej płacy minimalnej są zaskakująco powszechnym zjawiskiem. W niniejszym artykule omówiono tzw. „kradzież płac” w Stanach Zjednoczonych oraz jej wpływ na wzrost wynagrodzeń, który mógłby być udziałem pracowników.
Pierwszym prezesem Banku Polskiego SA został Stanisław Karpiński - wybitny ekonomista, bankowiec i minister skarbu. Jako teoretyk i praktyk cieszył się niekwestionowanym autorytetem zarówno w środowisku bankowym, jak i politycznym.
W kwietniu przypada 100. rocznica utworzenia Banku Polskiego SA oraz wprowadzenia złotego do obiegu. Z tej okazji 11 kwietnia odbyła się konferencja „Narodowy Bank Polski – nowy horyzont” poświęcona głównie teraźniejszości i przyszłości.
„Najwyższym dobrem naszym jest nasza państwowość, którą musimy postawić na wysokim poziomie i zabezpieczyć jej całkowitą niezależność. Dla dobra tej naszej państwowości musimy dawać wszystko, co tylko jest w naszej mocy. […] Podstawą zdrowego rozwoju życia gospodarczego oraz siły finansowej państwa jest zdrowa i silna waluta. W celu jej stworzenia i zachowania musi całe społeczeństwo ponosić znaczne ofiary” – o tych słowach, skreślonych przez Władysława Grabskiego, powinien pamiętać każdy polityk, któremu dobro Polski leży na sercu. Wszyscy muszą o tym pamiętać, bo w tych kilku zdaniach zarysowany został cel i zobowiązanie, do realizacji których powinniśmy dążyć jako ludzie wolni i ceniący swoją wolność.
Najnowsze wydanie „Obserwatora Finansowego” ukazuje nam wizje przyszłości bliskiej i dalekiej. W tym numerze, najlepsi eksperci postarają się odpowiedzieć na kilka kluczowych pytań, dotyczących sztucznej inteligencji i tego jak generatywna AI wpłynie na bankowość, edukację oraz inne dziedziny naszego życia.
Nieefektywność nadzoru prowadzi do występowania nieprawidłowości i nadużyć na rynku funduszy inwestycyjnych w Polsce – taką sensacyjną tezę stawiają autorzy monografii „Nieprawidłowości i nadużycia na rynku funduszy inwestycyjnych”.
Sztuczna inteligencja powoli zmienia sposób działania banków i instytucji finansowych. Pomaga im zredukować ciężar biurokracji, ale także podejmować szybsze decyzje oraz utrzymywać efektywny kontakt z klientami. A będzie jeszcze lepiej. W perspektywie czeka kilkunastoprocentowy wzrost EBITDA.
Budowa Centralnego Portu Komunikacyjnego wzmocniłaby znacznie pozycję Polski w europejskiej gospodarce – stwierdził w rozmowie z „Obserwatorem Finansowym" dr Andreas Wittmer, dyrektor zarządzający Centrum Badań Lotniczych na Uniwersytecie w St. Gallen.
Dywersyfikacja metod płatności, rozumiana jako poszerzanie dostępnej ich gamy, zwiększa wybór płatników i odbiorców płatności, stymuluje konkurencję na rynku i innowacyjność dostawców usług płatniczych, redukuje ryzyko, ponieważ uniezależnia rynek płatności od jednego, potencjalnie dominującego systemu płatności. Podobnie ma się sprawa z formami pieniądza, które się uzupełniają a jednocześnie konkurują i substytuują wzajemnie.
Współczesne problemy prawne Unii Europejskiej, sztuczna inteligencja w bankowości oraz polityka pieniężna były tematami grudniowego zjazdu na podyplomowych studiach MBA organizowanych w ramach drugiej edycji projektu „Akademia NBP”.
Portal ekonomiczny NBP „Obserwator Finansowy” ponownie znalazł się w czołówce najbardziej opiniotwórczych mediów w kategorii „Media ekonomiczne i biznesowe”, wyprzedzając m.in. „Parkiet”. Wzrost cytowalności treści publikowanych na łamach serwisu wzrósł w kwietniu w odniesieniu do marca 2023 r. o 37 proc.
Sytuacja gospodarcza w Polsce na tle innych krajów przedstawia się korzystnie. Warto zauważyć, że w szybkim tempie nadrabiamy dystans dzielący Polskę od poziomu życia w wybranych państwach europejskich. W ciągu ostatnich czterech lat dynamika wzrostu PKB plasowała Polskę powyżej innych krajów europejskich, zarówno strefy euro, w tym Niemiec i Francji, jak i krajów Unii Europejskiej z własną walutą, np. Czech.
Większość polskich przedsiębiorców odczuła skutki wojny w Ukrainie, choć jej wpływ oceniają w zróżnicowany sposób – wynika z badania przeprowadzonego przez Polski Instytut Ekonomiczny.
W styczniu 2020 roku Wielka Brytania formalnie opuściła Unię Europejską. Oczekiwane korzyści z brexitu, poza odzyskaniem suwerenności w zakresie kształtowania prawa i zewnętrznych relacji gospodarczych, jednak się nie zmaterializowały. Widoczny jest natomiast spadek wydajności i konkurencyjności brytyjskiej gospodarki, co wpływa także na kondycję rynku pracy.
