(Opr. DG)
Polska gospodarkę w coraz większym stopniu dotykają wydarzenia zewnętrzne. Zagrożenie ponowną falą kryzysu, niepewność co do sposobu i skuteczności rozwiązania problemów gospodarek nadmiernie zadłużonych i wprowadzanych za oceanem kolejnych zastrzyków pieniężnych – to najpoważniejsze niebezpieczeństwa.
Spośród ośmiu składowych wskaźnika wyprzedzającego trzy poprawiły się w stosunku do poprzedniego miesiąca, jedna nie uległa zmianie zaś cztery uległy pogorszeniu. Do spadku wskaźnika w największym stopniu przyczyniły niepokoje na światowych rynkach papierów wartościowych, które nie ominęły warszawskiej giełdy. W sierpniu WIG stracił blisko 15 proc. swej wartości.
Kolejna składowa, obniżająca wartość wskaźnika, związana jest ze spadkiem tempa zadłużania się gospodarstw domowych z tytułu kredytów. Lipcowe dane nt. stanu zadłużenia z tytułu kredytów konsumpcyjnych wskazywały na ich nadzwyczajny wzrost, co było konsekwencją spadku wartości złotego w relacji do franka i wzrostu złotowej wartości kredytów udzielonych w walutach obcych.
W sierpniu dynamika kredytowa uległa istotnemu ograniczeniu. Obecnie banki wycofują się z udzielania kredytów w walutach obcych, co wpłynie stabilizująco na sytuację kredytobiorców w przyszłości. W najbliższym czasie nie należy liczyć na wzrost zainteresowania kredytami ze strony gospodarstw domowych. Perspektywa wyraźnego spowolnienia gospodarczego a w związku z tym brak stabilności zatrudnienia i wysokości wynagrodzeń nie będą skłaniały konsumentów do tej formy finansowania wydatków. Stosunkowo wysoka inflacja i realne zagrożenie dalszego jej wzrostu również nie sprzyjają zaciąganiu kredytów.
Spośród składowych, które przyczyniły się do obniżenia wartości wskaźnika, najbardziej niepokoi pogłębiający się spadek tempa napływu nowych zamówień. Kurczy się on od początku roku. W ostatnich dwóch miesiącach proces ten ulegał pogłębieniu. Spadek zamówień dotyczy w równym stopniu zamówień realizowanych na rynek krajowy i kierowanych na eksport. W niektórych branżach wyraźnie widać wpływ światowej dekoniunktury na zmniejszający się portfel zamówień. Należą do nich m.in. producenci żywności, gdzie zamówienia eksportowe skurczyły się w ostatnich miesiącach znacznie bardziej niż zamówienia realizowane na rynek krajowy. Niepokoi również spadek tempa zamówień w branżach produkujących dobra inwestycyjne. To wyraźny sygnał spadku zainteresowania inwestycjami.
Pogarszają się oceny menedżerów firm na temat ogólnej sytuacji gospodarczej kraju. Zarówno sytuacja w firmach, jak i informacje napływające z otoczenia nie napawają przedsiębiorców optymizmem.
Oceny menedżerów firm dotyczące sytuacji finansowej przedsiębiorstw pogorszyły się jedynie nieznacznie w stosunku do ostatniego miesiąca. Przedsiębiorcy ograniczali koszty w ostatnim czasie, między innymi redukując zalegające w magazynach zapasy. Od kwietnia zapasy wyrobów gotowych w magazynach przedsiębiorstw ulegały systematycznemu spadkowi. Przedsiębiorcy redukują w ten sposób koszty a poziom zapasów dostosowują do słabnącej aktywności gospodarczej. Rosnące w ostatnich miesiącach ceny producentów świadczą o tym, że wpływ przedsiębiorców na redukcję kosztów jest dość ograniczony.
Nieznacznie w stosunku do poprzedniego miesiąca wzrosła wydajność pracy w sektorze przedsiębiorstw produkcyjnych. Nie jest to jednak poprawa świadcząca o odwróceniu dotychczasowej negatywnej tendencji. Od połowy ubiegłego roku w przedsiębiorstwach wydajność pracy nie poprawia się. Nie wpływa to na poprawę konkurencyjności polskiej oferty na rynkach zagranicznych i ogranicza możliwości eksportowe.
BIEC Biuro Inwestycji i Cykli Ekonomicznych.
W styczniu 2020 roku Wielka Brytania formalnie opuściła Unię Europejską. Oczekiwane korzyści z brexitu, poza odzyskaniem suwerenności w zakresie kształtowania prawa i zewnętrznych relacji gospodarczych, jednak się nie zmaterializowały. Widoczny jest natomiast spadek wydajności i konkurencyjności brytyjskiej gospodarki, co wpływa także na kondycję rynku pracy.
