Głównym celem programu jest intensyfikacja procesów komercjalizacji wyników badań poprzez wsparcie spółek celowych, działających, jako platforma bezpośredniej współpracy ośrodków naukowych z biznesem. Spółki typu Spin-off, zawierane są celem komercyjnego wykorzystania wyników badań poprzez wprowadzanie na rynek konkretnego produktu lub usługi.
Najczęstszym aportem jednostek badawczych są prawa własności intelektualnej i know – how. Spin-off zwane również spółkami odpryskowymi zakładane wspólnie przez naukowców, uczelnie, instytuty badawcze z prywatnym biznesem są najskuteczniejszym i najlepiej sprawdzonym na świecie sposobem na komercjalizację wyników badań.
Strategia Innowacyjności i Efektywności Gospodarki na lata 2011-2020, stanowiąca integralny element średniookresowej Strategii Rozwoju Kraju do 2030 roku, wskazuje na konieczność stałego podnoszenia innowacyjności polskiej gospodarki. Ogromną rolę w tym procesie odgrywa publiczny sektor B+R.
– Mam nadzieję, że spółki celowe, które powstaną dzięki programowi Spin-Tech będą nie tylko powodem do dumy dla ich udziałowców, ale także źródłem sukcesu finansowego uczelni, instytutów badawczych i samych naukowców. Najlepsze uczelnie na świecie, np. słynny Stanford, swoją innowacyjną potęgę zbudowały w oparciu o spin-offy – mówi prof. Barbara Kudrycka, minister nauki i szkolnictwa wyższego.
Wyniki badań, przeprowadzonych na zlecenie GE InnovationBarometer przez firmę StrategyOne jasno określają potrzebę podniesienia innowacji przez wdrożenia efektywnych mechanizmów komercjalizacji i transferu technologii z nauki do gospodarki oraz wsparcie dla rozwoju przedsiębiorczości akademickiej i naukowej.
Celem zmian systemowych przeprowadzonych w Polsce od kilku lat, głównie poprzez reformy nauki i szkolnictwa wyższego jest lepsze wykorzystanie potencjału badawczego uczelni oraz instytutów naukowych poprzez integrację z otoczeniem społeczno- gospodarczym (tworzenie regionów wiedzy) na rzecz podnoszenia innowacyjności polskiej gospodarki. Program SPIN-TECH ma za zadanie wspierać działalności spółek celowych tworzonych przez państwowe jednostki badawcze (PJB) i zakładanych przez uczelnie wyższe w celu komercjalizacji wyników badań i prac rozwojowych.
Wydatki na badania i rozwój w Polsce znacząco rosną. W 2007 roku wynosiły on 0,57 proc. PKB, a trzy lata później stanowiły 0,74 proc. PKB. Nadal jednak są one niższe niż wydatki z początku lat 90-tych, kiedy przekraczały one 1 proc. PKB, nie mówiąc już o skali nakładów na badania i rozwój w europejskich państwa, które są pod tym względem najlepsze, jak na przykład w Szwecji gdzie na badania i rozwój przeznacza się 3,6 proc. PKB. Eksperci podkreślają jednocześnie, że jak dotąd znacząca część badań naukowych nie trafia w ogóle na rynek w postaci produktów i usług i może to być jedną z głównych przyczyn bardzo niskiej pozycji Polski w publikowanych co rok europejskich rankingach innowacyjności.
W ostatnim europejskim rankingu Polska zajmuje piąte miejsce od końca. Nie lepiej dla Polski wygląda ranking innowacyjności regionów Europy. W zestawieniu tym wszystkie regiony Europy (w przypadku Polski regionami są województwa) zostały podzielone na cztery grupy od tych najbardziej innowacyjne po najsłabsze pod tym względem. W Polsce tylko województwo mazowieckie znalazło się w grupie trzeciej, zaś pozostałe znalazły się w najsłabszej grupie. Dla porównania czeska Praga została sklasyfikowana w gronie najbardziej innowacyjnych regionów.
– Na przestrzeni ostatnich 4 lat nakłady na B+R w Polsce wzrosły niemaldwukrotnie. Oprócz nakładów ważne jest także otwarcie świata akademickiego na nowoczesne formy zarządzania i prowadzenia projektów naukowych – mówi Leszek Grabarczyk z-ca dyrektora NCBR. – Liczymy, że nasz konkurs sprawi, że uczelnie i instytuty badawcze chętniej i odważniej będą korzystać z możliwości tworzenia spółek celowych oraz pozwoli władzom uczelni na nowocześniejsze i bardziej biznesowe nadzorowanie projektów naukowych wyższego ryzyka. Program SPIN-TECH Narodowego Centrum Badań i Rozwoju znacząco wzmocni szeroko pojętą przedsiębiorczość akademicką przez tworzenie i uruchamianie działalności spółek, której uczelnia będzie aktywnym partnerem – wyjaśnia dyrektor Grabarczyk.
SPIN-TECH jest adresowany do obecnie funkcjonujących spółek celowych oraz do państwowych jednostek badawczych – publicznych uczelni wyższych, instytutów badawczych i instytutów naukowych PAN, które dopiero zamierzają je utworzyć, jak również do przymierzających się do utworzenia takiej spółki konsorcjów PJB.
Prof. Andrzej Pawlak z Lawrence Technological University i wykładowca Uniwersytetu Stanforda, poproszony o skomentowanie najnowszego programu Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, powiedział:
– Predyspozycje każdego regionu Polski, ze względu na dostępne w nim zasoby, są zróżnicowane i powinniśmy dążyć do jak najlepszego wykorzystania tych zasobów. Dlatego byłoby dobrze, gdyby autorzy programu wskazali nisze, które zostaną potraktowane priorytetowo i wspierali firmy, które nie dość że działają w jednej z nich to jeszcze będą wobec siebie komplementarne i rozwój każdej z nich będzie mógł pobudzać ekspansję innych. W ten sposób możemy przyczynić się do stworzenia klastrów, unikalnych dla wybranych regionów, które będą samo napędzającymi się mechanizmami. Jeżeli środki z programu zostaną przeznaczone na dofinansowanie firm z bardzo odległych od siebie segmentów wówczas istnieje duże ryzyko, że znaczna część tych pieniędzy zostanie zmarnotrawiona.
Budżet programu wynoszący 120 mln złotych będzie podzielony na 3 konkursy, ogłaszane do 2014 roku. Przewidziana alokacja na każdy konkurs to 40 mln złotych. Maksymalna kwota dofinansowania projektu to 200 tys. euro (ok. 840 tys. zł) do 90 proc. kosztów kwalifikowanych. Pierwszy nabór rozpocznie się jeszcze w listopadzie.
opr. AB/ PAP
W styczniu 2020 roku Wielka Brytania formalnie opuściła Unię Europejską. Oczekiwane korzyści z brexitu, poza odzyskaniem suwerenności w zakresie kształtowania prawa i zewnętrznych relacji gospodarczych, jednak się nie zmaterializowały. Widoczny jest natomiast spadek wydajności i konkurencyjności brytyjskiej gospodarki, co wpływa także na kondycję rynku pracy.
