(©Envato)
Trwająca pandemia COVID-19 wywarła wpływ na nasze społeczeństwo w różnych dziedzinach jego życia. Szczególnie zmiany w otoczeniu przedsiębiorstw spowodowane zamykaniem granic, polityką wprowadzania kwarantann narodowych i zachowywania dystansu społecznego oraz zmiany preferencji konsumentów doprowadziły do nagłego wzrostu niepewności, poważnych zakłóceń w prowadzeniu działalności gospodarczej i realokacji zasobów pomiędzy przedsiębiorstwami.
W czasach podobnych zawirowań, przedsiębiorstwa o odporniejszym modelu biznesowym są zdolne do przetrwania i rozszerzania swojej działalności w większym stopniu niż pozostałe przedsiębiorstwa, co rodzi ważne pytanie o to, jakie cechy przedsiębiorstwa są kluczowe z punktu widzenia zarządzania kryzysem, w jakim się ono znajduje.
Nasz ostatni artykuł podejmuje próbę odpowiedzi na to pytanie, kładąc szczególny nacisk na dwa wyróżniki przedsiębiorstwa – globalną spójność i siłę rynkową – które odgrywają kluczowe role w literaturze ekonomiczno-finansowej i które w ostatnim dziesięcioleciu wzbudzały wielkie zainteresowanie.
Światowa gospodarka do tej pory zmierzała w kierunku integracji poprzez tworzenie globalnych łańcuchów wartości, handel i migrację, jednak media i kręgi polityczne są obecnie zgodne co do tego, że globalna integracja nasiliła negatywne skutki kryzysu pandemicznego, poprzez zarówno bezpośrednie rozprzestrzenianie choroby, jak i zakłócanie podaży zagranicznej i popytu zewnętrznego.
Teoretycznie jednak, przedsiębiorstwa o szerszych powiązaniach globalnych mogłyby – dzięki łańcuchom dostaw i eksportowi – cieszyć się bardziej zróżnicowanym portfolio dostawców i rynków, co potencjalnie zapewniłoby im ochronę przed negatywnymi wstrząsami wewnętrznymi poprzez podejmowanie bardziej elastycznych decyzji w zakresie produkcji i zarządzania rynkiem.
Kolejny wyróżnik przedsiębiorstw: siła rynkowa (mierzona wysokością marż czyli narzutów cen ponad koszty krańcowe), także może uodparniać przedsiębiorstwa na negatywne wstrząsy poprzez zapewnianie szerszego marginesu dostosowywania cen i zwiększanie elastyczności. Produktów takich przedsiębiorstw nie można łatwo zastąpić innymi produktami. Pozwala to tym przedsiębiorstwom dostosowywać ich ceny, nie ryzykując jednocześnie znacznym spadkiem popytu.
W oparciu o tygodniowe dane z giełd całego świata, obejmujące 8000 przedsiębiorstw notowanych w 71 krajach i okres pięciu pierwszych miesięcy 2020 roku, zbadaliśmy, jak cechy charakteryzujące te przedsiębiorstwa przed wybuchem pandemii, w tym ich globalna spójność i siła rynkowa, wpłynęły na wyniki tych przedsiębiorstw po nadejściu szoku pandemicznego.
Wykorzystano dane z bazy Compustat Security Daily i różne informacje na poziomie przedsiębiorstw z bazy Compustat Fundamental and Factset Revere.
Skupiliśmy się głównie na wartości rynkowej przedsiębiorstw, odpowiadającej bieżącej wartości napływu przyszłych zysków (lub dywidend). I tak – zmiany wartości giełdowej odzwierciedlają wiedzę inwestorów na temat bieżących i przyszłych wyników przedsiębiorstw.
Badanie wykazało, że przedsiębiorstwa z wyższymi marżami i strukturze bardziej zglobalizowanej przez łańcuchy dostaw i eksport, wyróżniały się lepszymi wynikami na tle przedsiębiorstw z niższymi marżami i mających skromniejszą sieć globalnych powiązań. To ćwiczenie sugeruje, że światowa produkcja i sieci importu, jak również marże, potencjalnie zapewniają przedsiębiorstwom większą odporność w czasach kryzysu.
Zgodnie z powszechnie przyjmowanym poglądem, globalne łańcuchy dostaw i eksportu negatywnie wpływają na wartość rynkową przedsiębiorstw poprzez przenoszenie zewnętrznych wstrząsów pandemicznych.
Niemniej jednak, obserwujemy niejednorodną reakcję na wewnętrzny szok pandemiczny. Przedsiębiorstwa z większym udziałem zewnętrznych źródeł zaopatrzenia, eksportu i wyższymi marżami doświadczają mniejszych spadków wskaźników wzrostu w skali tygodnia wynikłych z wewnętrznego wstrząsu pandemicznego.
Przedsiębiorstwa są zatem odporniejsze na wewnętrzne szoki dzięki dywersyfikacji rynków i dostawców oraz dzięki większej elastyczności i marginesom dostosowywania cen do panujących warunków w odpowiedzi na negatywne wstrząsy.
Wartość rynkowa przedsiębiorstwa jest bieżącą wartością spodziewanego napływu zysków w przyszłości. Stąd nasze ustalenia dają inwestorom obraz świata postpandemicznego. W następstwie pandemii dystrybucja międzysektorowa może być ukierunkowana na wysokie marże i bardziej globalnie powiązane przedsiębiorstwa.
Jay Hyun – adiunkt ekonomii stosowanej w szkole biznesu HEC w Montréalu.
Daisoon Kim – adiunkt nauk ekonomicznych na Uniwersytecie Stanowym Karoliny Północnej.
Seung-Ryong Shin – doktorant na Wydziale Ekonomii Uniwersytetu Pensylwanii.
Tekst ukazał się na portalu VoxEU. Tam też dostępna jest jego bibliografia.
Chiny stopniowo zagarniają kolejne kluczowe obszary naukowo-badawcze. Australian Strategic Policy Institute potwierdził, że dominują w 37 kluczowych technologiach na 44. W 2024 r. drugi raz z rzędu chińskie klastry naukowo-techniczne były najliczniej reprezentowane w rankingu WIPO. Chińscy naukowcy w styczniu 2025 r. ogłosili, że ich DeepSeek-R1 pokonał OpenAI o1 w trzech z pięciu testów. Po sukcesie sondy Chang'e-6, Pekin rozpoczął natomiast program rozwoju nauki o kosmosie do 2050 r.
Polska chce zablokować umowę o wolnym handlu z krajami Ameryki Południowej. Powodem są głównie obawy rolników o konkurencyjność ich produktów. W jaki sposób realizacja umowy z Mercosur może wpłynąć na unijne rolnictwo i jakie mogą być też jej inne skutki?
